Kislarot saqlawshi organik birikpeler

Spirtlerdiń ximiyalıq ózgeshelikleri
Spirtli ishimliklerdiń ximiyalıq ózgeshelikleri olardaǵı gidroksil toparınıń bar ekenligi menen belgilenedi. Gidroksil toparı qutbli bolǵanı ushın, ásirese, kúshli tiykarlar tárepinen hújimge dus kelgeninde, geterolitik tárzde ajırasıwı múmkin. Sonday etip, spirtli ishimlikler hálsiz kislotalardıń qásiyetlerin kórinetuǵın etedi. Bunnan tısqarı, kisloroddıń joqarı elektromanfiyligi elektrofil uglerod atomınıń bar ekenligin hám soǵan uyqas túrde spirtlerdiń bir qatar nukleofillar tásirinde nukleofil ornın basıw reakciyalarına kirisiw qábiletin anıqlaydı. Gidroksil toparınıń kislorod atomı nukleofil bolıp tabıladı, sol sebepli spirtler almastırıw hám qosıw reakciyalarında nukleofil rolin oynawı múmkin. Sonıń menen birge, spirtler oksidleniw reakciyaları menen ajralıp turadı.
Spirtlerdiń kislotalı ózgeshelikleri
Spirtler de kislotalı, da tıyanaqlı ayrıqshalıqlardı kórinetuǵın etiwi múmkin. Kúshsiz kislotalar retinde spirtler O-H baǵında dissotsiatsiyalanib, alkoksid ionın payda etedi. Spirtlerdiń kislotalılıq qásiyetleri K a kislotalılıq konstantasi menen bahalanadı.

Spirtli ishimliklerdiń tiykarǵı ózgeshelikleri

Spirtli ishimlikler, sonıń menen birge, hálsiz Lyuis tiykarları sıyaqlı háreket etiwi múmkin, kúshli mineral kislotalar menen alkoksonium duzların payda etedi, sonıń menen birge Lyuis kislotaları menen donor-akseptor komplekslerin beredi.

Gidroksil gruppanıń vodorod atomı arqalı baratuǵın reaksiyalar. Gidroksil gruppanıń vodorod atomı jıldam bolǵanı ushın orın alıw reaksiyalarına ańsat kirisiwedi:

a) gidroksil gruppanıń vodorod atomı jıldam bolǵanı ushın orın alıw reaksiyalarına ańsat kirisiwedi:
2 C2 H5 OH+2 Na→2 C2 H5 ONa+H2
Alkagolatlar biyqarar bolǵanı ushın demde hawa daǵı ızǵar tásirinde bóleklenip spirt hám silti payda etedi.

C2 H5 ONa+HOH → CH3 CH2 OH+NaOH

b) gidroksil gruppanıń vodorod atomı organikalıq kislota qaldıqları (radikallar) menen orın alısıp quramalı efirlar payda etedi.
Spirtlerdiń gidroksil gruppası arqalı baratuǵın reaksiyalar. Spirtler galoid kislotalar yamasa fosforning galoidli birikpeleri menen qosıp qızdırılsa, galoid alkillar payda boladı : C2 H5 OH+HBr→C2 H5 Br +H2 O