Kitob Muallifi haqida qisqacha ma'lumotlar; Sergey Nikolaevich Lazarev

№4 xat
Sergey Nikolaevich, javobingiz uchun rahmat!
 №5 xat (taxminan bir oydan keyin)
Sergey Nikolaevich, salom.
Siz mening ikkala xatimga ham javob berdingiz - men uchun bu 
mo''jizaga o'xshaydi. Buning uchun vaqt ajratganingiz uchun yana 
bir bor rahmat.
Men ko'p yillardan buyon sport bilan shug'ullanaman, bir necha bor 
jahon miqyosidagi chempionatlarda sovrinli o'rinlarni qo'lga 
kiritganman, lekin har safar g'alaba qozonganimda miyamda 
maqtanmaslik yoki kibrlanmaslik kerak degan ovoz yangraydi. Men 
o'zimni hech kimdan ustun deb hisoblamayman. Ko'pchilik tanishlar 
meni kamtarin deb bilishadi va hatto yutuqlarim bilan o'zimni yanada 
ishonchli tutishim kerak deb hazillashadilar.
Men har doim o'z oilamni yaratishni xohlardim, men Xudoga 
ishonardim, erkaklardan kuchliroq bo'lishga intilmadim. Men 
hamisha erim mendan kuchli bo‘lishini, undan o‘rganishimni, uni 
hurmat qilishimni va haqiqatan ham “erim uchun” bo‘lishini 
xohlardim. Men shunchaki “temir xonim” emasligimni 
tushuntirmoqchi edim.
Endi men jinsiy aloqa yetishmasligi bilan vaziyatni xotirjam qabul 
qilaman, men avvalgidek tashvishlanmayman. Nima uchun bu
berilganini tushunaman.
Ammo yana bir muammo paydo bo'ldi: er aqldan ozganga o'xshaydi 
- u qichqiradi, haqorat qiladi, xafa qiladi. Bu avval ham bo'lgan - 
vaqt o'tishi bilan men bunga munosabatimni o'zgartirdim va g'azab 

---

99
va xafagarchiliksiz, kutilmaganda paydo bo'lgan bunday mojarolarni 
qabul qilishni o'rgandim. Ammo bundan oldin sodir bo'lgan 
voqealarni so'nggi bir necha kun ichida sodir bo'lgan voqealar bilan 
taqqoslab bo'lmaydi: haqoratlar va tahqirlar doimiy ravishda yog'ilib, 
g'oyib bo'ladiganlar. Yana bunday jirkanch hayotga chidab o‘tirgisi 
kelmagani uchun ajrashishimiz kerak, deb baqirib, narsalarimni 
yig‘ishtirib, to'rt tarafing qibla deya uydan chiqib ketishimni talab 
qiladi.
Men bu tozalash ekanligini tushunaman, men doimo ibodat 
qilaman va bularning barchasi menga o'zimning manfaatim uchun 
yuqoridan berilganligini takrorlayman.
Oilamni yo'qotish qo'rquvi bor, lekin men oxirigacha borishim 
kerakligini tushunaman, chunki men bormasam, muammolar boshqa 
erkaklar bilan munosabatlarda takrorlanadi. Men erimni juda yaxshi 
ko'raman va sevgimning intensivligini pasaytirish kerakligini 
tushunaman, chunki bu unga faqat zarar keltiradi. Birinchi o'rinda 
Xudoning sevgisi bo'lishi kerak. Rostini aytsam, bosh bu so'zlarning 
ma'nosini tushunadi, lekin tuyg'uning o'zi hali kelmagan.
Men sizning fikr-mulohazalaringizni eshitishni juda xohlayman, 
chunki men oilamni saqlab qolishni va o'zimni bu parametrlarda 
tenglashtirishni xohlayman, ularning darajasi hali erim bilan yaqin 
munosabatlar va umuman munosabatlarni yaxshilash uchun yetarli 
emas.
Javob
Ong darajasida biz ko'pincha o'zimizni "oq va bekamu-ko'st" kabi 
tutamiz, bizning ongsizimiz vaziyatni idrok etishini va unga mutlaqo 
boshqacha munosabatda bo'lishini tushunmaymiz. Tashqaridan siz 
qo'rqoq va uyatchan bo'lishingiz mumkin, lekin ichingizda juda 
yuqori mag'rurlik borga o'xshaydi.

---

100
Bir kuni men sportchilarga maslahat berdim va ularning ruhlarini 
tartibga solishga yordam berdim. Tashqi tomondan, ular 
xushmuomala yigitlar edi, lekin ular ichida katta mag'rurlik va 
shunga mos ravishda tajovuzkorlik bor edi. Ularning sportdagi 
muvaffaqiyatlari boshlanishi bilanoq (har bir mavsumda ikki yoki 
uchta gol o'rniga, har bir o'yinda uchta gol urishni boshladilar), 
ularning shaxsiy hayoti darhol buzildi. Ma’lum bo‘lishicha, hasad va 
g‘urur bir-biri bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, ular bir-biriga kirib 
boradi va umumiy ildizga egadir. 
Rashk 
va 
mag'rurlik 
bir-birini 
to'ldiradigan 
va 
muvozanatlashtiradigan juft fazilatlardir. Agar insonning Xudoga 
intilishi zaif bo'lsa, sevgisi kam bo'lsa, u o'z mehrini bir tayanch 
nuqtasidan boshqasiga o'tkazishi, hasaddan mag'rurlik o'tishi 
mumkin. Shunday qilib, ongsiz, intuitiv o'zini o'zi boshqarish sodir 
bo'ladi.
Bizning baxtimizning o'lchamlari, xuddi uyning devorlarining 
balandligi kabi, poydevor bilan belgilanadi va poydevor Xudoning 
sevgisidir. Agar insonda Xudoga bo'lgan muhabbat yetarli bo'lmasa, 
u hayotning biron bir sohasida (masalan, muvaffaqiyat ishda yoki 
sportda boshlanganda) baxtliroq bo'lsa, u holda boshqa sohada 
masalan, shaxsiy hayotda u baxtsiz bo'lishi kerak.
Inson ega bo'lishi mumkin bo'lgan baxt miqdori uning Xudoga 
bo'lgan sevgisi darajasi bilan belgilanadi. Agar inson Xudoga bo'lgan 
muhabbat darajasidan ko'ra ko'proq baxtga ega bo'lsa, unda kuchli 
bog'lanish paydo bo'ladi, bu esa chirishga - kasallik va o'limga olib 
keladi. Uyning qavatlari poydevorning mustahkamligi ruxsat 
etilganidan ortiq bo'lmasligi kerak. Baxt miqdori Xudoga bo'lgan 
muhabbat darajasidan ortiq bo'lmasligi kerak.
Intim hayot shahvatni kuchaytiradi, bu mag'rurlik va hasadning 
zamirida yotadi. Sizni yoki farzandlaringizni qutqarib, taqdir sizning 
g'ururingizning poydevoriga, ildizlariga putur yetkazadi. Boshlash 

---

101
uchun, taqdirga yordam berishga va shahvatni yengishga harakat 
qiling.
Nima yordam berishi mumkin? Ro'za va ibodat, ajralish, yoga, nafas 
olish texnikasi. Nafsga to'sqinlik qiladigan va ehtirosni 
kamaytiradigan parhez.
Siz avval eringizga boladek qarashingiz kerak, keyin - aka kabi.
Hozircha eriga jinsiy aloqa va da'volarni unuting, unga iltifot ayting.
"Men noto'g'ri qilganga o'xshayman ..." degan so'zlar yaxshi 
eshitiladi!
Endi sizning ongsizligingiz ochildi va ichki "axloqsizlik" tashqariga 
chiqa boshladi. Haqiqiy tiklanish og'irlashuv orqali sodir bo'ladi, bu 
to'g'ri hissiy holat bilan yumshatilishi kerak.
Va siz, umuman olganda, xarakteringiz ustida jiddiy ishladingizmi?
Ko'rinib turibdiki, siz o'zingiz ustingizda tana darajasida ishlagansiz 
va ongsiz ravishda o'zingizni tana sifatida qabul qilasiz. Va siz 
Xudoni sevadigan qalbsiz va siz muhim xarakter xususiyatlarini 
rivojlantirishingiz kerak. Yetakchilik uchun ongsiz ravishda 
kurashmang, balki eringiz bilan birlikni, sheriklik, unga rahm-
shafqatni his qiling.
Eringizning 
xatti-harakati 
sizning 
ichki 
holatingizning 
ko'rsatkichidir. Ma'lumki, aristokrat kiyimidan emas, balki 
boshqalarning unga bo'lgan munosabatidan tan olinadi.
№6 xat
Sergey Nikolaevich, javobingiz uchun rahmat. Men o'zim va 
xarakterim ustida ishlashda davom etaman.

---

102
№ 7 xat (olti oydan keyin)
Sergey, salom.
Men sizga birinchi marta yozayotganim yo'q va har bir 
javobingizdan boladek quvonaman!
Nazarimda, mening asosiy muammom shuki, turmush o'rtog'im 
bilan mana uch yildan buyon hech qanday intim aloqada 
bo'lmaganman.
Erimning fe'l-atvori juda murakkab, u meni doimo kamsitadi, 
haqorat qiladi, o'zini jirkanch qiladi, har bir janjalda u darhol 
ajrashama deb baqiradi, u endi menga chiday olmaydi va hokazo.
So'nggi bir yil ichida men sizning 15 ta kitobingizni o'qib chiqdim, 
o'z ustimda ishlay boshladim va u menga nisbatan qo'rqinchli 
munosabatda bo'ldi - baxtiyor, ehtimol, qo'lini ko'tarmaydi. Lekin 
uning menga bo'lgan nafratiga allaqachon chidab bo'lmas darajada.
Men o'z ustimda ishlayapman: men haqoratlarni olib tashlashga, 
vaziyatlarni qabul qilishga, erimni ozgina bo'lsa-da o'rgatishga 
harakat qilaman - men yoqtirmagan narsani aytishga harakat qilaman 
va hech qanday haqoratga indamay dosh bermayman.
Yozda men umurtqa pog'onasining siqilish jarohatini oldim. Men 
jarohatlar o'z-o'zidan paydo bo'lmasligini tushunaman. Men o'z 
ustimda ishlashda davom etaman - men xafa bo'lmaslikka harakat 
qilaman, erkaklarga va erimga nisbatan eski shikoyatlarni olib 
tashlayman, men xafa bo'lgan vaziyatlarni boshdan kechiraman, 
ularni sevgi va tushunish bilan qabul qilaman. Lekin boshi berk 
ko'chaga kirib qolganimda, chunki erimning menga munosabati 
o'zgarmaydi.

---

103
Men o'zimni qurbon qilmoqchi emasman, lekin atrofimdagilar uning 
menga qaratilgan kamida bir nechta iboralarini eshitishlari bilan 
hayratda qolishadi. Men hamma narsani qabul qilaman, chunki bu 
nafaqat men uchun, balki kelajakdagi farzandlarim uchun ham zarur 
bo'lgan tozalash ekanligini tushunaman. Ammo qo'llar doimiy 
baxtsizlik va shaxsiy hayotdan norozilik hissi tufayli tushadi.
Qaysi yo'nalishda harakat qilish kerak? Chidashda va ishlashda 
davom etaymi? Lekin men hech qanday ko'rinishni ko'rmayapman 
va bu mening hayotimning oxirigacha davom etishi meni qo'rqitadi.
U bilan borib, ajrashaymi? Men bu chiqish yo'li emasligini 
tushunaman, chunki bu nikohdagi muammolar boshqasiga o'tadi.
Men sizning maslahatingiz uchun juda minnatdor bo'lardim.
Ajoyib ishingiz uchun rahmat.
Javob
Vaziyatni o'zgartirish uchun siz o'zingizni chuqur o'zgartirishingiz 
kerak. Avval tavbani boshdan kechirishingiz kerak, keyin tavba 
qiling, keyin xarakteringizni o'zgartiring. Va keyin hech narsaga 
bog'liq bo'lmagan quvonch bo'ladi.
Vaziyatdan chiqish va o'zingiz va Xudo bilan yolg'iz qolish uchun 
eringiz bilan ikki yoki uch oyga ajralib turing. Siz uyda ekansiz, 
o'zgarish ehtimoldan yiroq emas.
Turlicha bo'ling. Eringizga boladek qarang - shunda sevgi va 
quvonchni saqlash osonroq bo'ladi.
Yoki, ehtimol, siz allaqachon boshqa birov bilan bo'lishga tayyorsiz 
va shuning uchun hamma narsa shunday ketmoqda.

---

104
Aloqalar qalb va muhabbatni rivojlantirishi kerak, ularni yo'q 
qilmasligi kerak. Sud jarayonlari qiynoqlarga aylanmasligi kerak.
Qarama-qarshilik faqat ichki birlik, ya'ni sevgi, hurmat, yaxshi tabiat 
sharoitida rivojlanishga yordam beradi. Aks holda, halokat va 
tanazzul boshlanadi. Vaziyatni o'zgartiring, kechiktirmang, 
yomonlashishiga yo'l qo'ymang.
 P.S. O'tgan yili siz "o'z ustingizda ishlashni" boshladingiz, ya'ni siz 
hozirgacha shikoyatlarni olib tashlashga, vaziyatni qabul qilishga 
harakat qilyapsiz. Lekin bu go'zallik saloni emas, xulq-atvor 
bo'yanish yordam bermaydi, bu yetarli emas. Bizga haqiqiy chuqur 
o'zgarishlar kerak.
Va sizning mag'rurligingiz o'sib bormoqda, bu nafaqat umurtqa 
pog'onasi bilan bog'liq muammolardan dalolat beradi. Siz 28 
yoshdasiz, men 65 yoshdaman va siz menga ismim bilan murojaat 
qilasiz. Bu mag'rurlik. Odatda mendan yordam so'raganlar sizdan 
farqli o'laroq o'zlarini boshqacha tutishadi.
Mag'rur odamning o'lishi o'zgarishidan osonroqdir. Ba'zan mag'rur 
odamning kechirim so'rashi ham mumkin emas.
Demak, inson avvalo qilmishidan tavba qiladi, fe’l-atvorini qayta 
ko‘rib chiqadi. Bu asosiy, tashqi o'zgarishlar. Keyin tavba qilish 
bo'ladi - bu allaqachon his-tuyg'ularning, xarakterning o'zgarishidir.
Bu xatti-harakatlar bilan qo'llab-quvvatlanishi kerak bo'lgan chuqur 
o'zgarishlardir.
Buni qanday qilish kerak? Juda onson:
1) Eringiz bilan bahslashmang, uni qoralamang.
2) Tez-tez ayting: "Men noto'g'ri edim" va shunga ko'ra: "Siz haqsiz, 
men sizga qo'shilaman". Hech qachon ayblamang.

---

105
3) Tez-tez tabassum qiling.
4) Eringizni yaxshi fazilatlarini ta'kidlab, maqtovlar ayting.
5) O'zingizni eringizning o'rniga qo'yib, uni tushunishga harakat 
qiling.
6) E'tiborli, g'amxo'r, moslashuvchan, quvnoq, samimiy bo'ling.
7) Qasos olmang, haqligingizni isbotlamang (haq o'zini himoya 
qiladi), o'zingizni kamsitmang va ko'tarmang.
8) Ruh haqida o'ylang, ya'ni jinsiy aloqasiz, o'z ideallaringizni 
amalga oshirmasdan, talab qilmasdan, olmasdan, balki berishdan 
xursand bo'lishni o'rganing.
Er undan biror narsa olish uchun emas, balki birinchi navbatda unga 
biror narsa berish uchun kerak. Onaga biror narsa olish uchun bola 
kerak emas. Ona beradi, g'amxo'rlik qiladi, beradi va bolaning qorni 
og'rig'i yoki tagliklari iflos bo'lganidan xafa bo'lmaydi. Bu fidoyi 
sevgi deyiladi.
Erkak ham xuddi shunday mehrga muhtoj. U yolg'onni nozik 
darajada his qiladi. Shunday qilib, siz xarakterdagi o'zgarishlarga 
taqlid qilmasligingiz kerak, balki o'zingizning fazilatlaringiz bo'yicha 
haqiqiy ishni boshlashingiz kerak.
Omad!

---

106