Klinik laboratoriya tashxisi

Biriktiruvchi to‘qima 

---

46 
Normada najasda biriktiruvchi to‘qimabo‘lmaydi. Biriktiruvchito‘qimapaydo 
bo‘lishi ovqatni vaqtidan ilgari evakuatsiyasi, me’da shirasi yoki me’da osti bezi 
funksiyasi etishmovchiligida,ovqat yaxshi chaynalmagandakuzatiladi. Najasda tog‘ay 
yoki suyak qoldiqlarining topilishi patologiya emas.
Neytral yog‘ va yog‘ kislotalari 
Neytral yog‘ tomchilari va yog kislotalarinajasda normada bo‘lmaydi. 
YOgkislotalariko‘krak yoshidagi bolalarda normada bo‘ladi. Neytral yog‘ tomchilari va 
yog kislotalarini differensirovka qilish uchun metilen ko‘ki bilan bo‘yaladi. Metilen 
ko‘kida fakat yog kislotalarining tomchilari bo‘yaladi. 
Najasda neytral yog‘tomchilarianiqlanishi quyidagi xolatlarda kuzatiladi: 
− etarli darajada o‘t ajralmasligi (mexanik va parenximatoz sariqlik); 
− me’da osti bezi shirasi etishmovchiligida (yallig‘lanish, o‘sma, sirroz); 
− chirish va bijg‘ish dispepsiyasi; 
− ichak peristaltikasi kuchayishi.
Kraxmal 
Normada najasda kraxmal bo‘lmaydi. Najasda kraxmal aniqlanishi ingichka ichak 
kasalliklarida (enterit) va ichak evakuatsiyasi tez bo‘lganda kuzatiladi. Lyugol eritmasi 
tomizilganda kletchatka ko‘k yoki to‘q binafsha rangga bo‘yaladi. Najasda kletchatka 
ajralishi amiloreya deyiladi.
Kletchatka 
Normada xazm bo‘lgan kletchatka kam miqdorda, xazm bo‘lmagan kletchatka 
esa xar xil miqdordauchraydi. Xazm bo‘lmagan kletchatka xar xil shaklda, rangda, 
xazm bo‘lgan kletchatka dumalok, nozik xujayralar kurinishida bo‘ladi. Xazm bo‘lgan 
kletchatkaning ko‘payishi oshqozonda anatsid xolat bo‘lganda, ichak orqali ovqat tez 
evakuatsiya bo‘lganda,ichak florasi buzilganda kuzatiladi.
SHilliq 
Normada najasda shilliqbo‘lmaydi. Najasda shilliqning paydo bo‘lishi quyidagi 
xolatlarga xos: 

---

47 
− chirish va bijg‘ish dispepsiyasi; 
− surunkali kolit qabziyat bilan kechishi; 
− yo‘g‘on ichak yallig‘lanishida shilliqda ko‘p miqdorda ichak epiteliysi aniqlanadi; 
− ichakda kataral yallig‘lanish yoki yaraya bo‘lsa shilliqda leykotsitlar aniqlanadi; 
− bakteriyal dizenteriyaning o‘tkir davrida shilliqda ko‘p miqdorda leykotsitlar, asosan 
neytrofillar aniqlanadi; 
− amyobali dizenteriyada eozinofillar aniqlanadi.