Klinik laboratoriya tashxisi

2 –daraja. Trombotsitlar miqdori 75 – 50 x10
9
/l.
3 – daraja. Trombotsitlar miqdori 50- 25 x10
9
/l.
4 – daraja. Trombotsitlar miqdori 25 x10
9
/l dan kam. 
Trombotsitopeniya klinikasi trombotsitlar mikdori 100x10
9
/l dan kam bo‘lganda 
namoyon bo‘ladi. Trombotsitlar mikdori 50 x10
9
/l dan kam bo‘lganda xayot uchun 
xavfli qon ketishlar kuzatiladi. 
Trombotsitopeniya laborator diagnostikasi. 
1. Umumiy qon taxlili. 
- trombotsitlar miqdori 100x10
9
/l dan kamayishi; 
- trombotsitlar morfologik o‘zgaradi. 
Trombotsitlar normal o‘lchami 3-4 mkm bo‘lsa, trombotsitopeniyada yosh 
trombotsitlar xisobiga o‘lchami 7-8 mkm va ko‘p kattalashadi. Trombotsitlar normada 
oval yoki yumaloq shaklda bo‘ladi, faol trombotsitlar esa psevdopodiyalarga ega bo‘ladi 
va exinotsit (yulduzcha) shakliga ega bo‘ladi. 
- gemorragik sindrom rivojlanganda eritrotsit va gemoglobin kamayishi; 
- autoimmun jarayonlarda ECHT oshishi; 
2. Dyuke va Ayvi buyicha qon ketish kuchayishi. 

---

108 
3. Trombotsitlar faoliyati
Trombotsitlar soni kam bo‘lganligi uchun uning adgeziya, agregatsiya va retraksiya 
faoliyati kamayadi. 
4. Koagulogrammada ko‘rsatkichlarida o‘zgarish bo‘lmaydi. 
5. Qon ivish vakti normada. 
6. Mielogramma. 
Suyak ko‘migi punktatida megakariotsitlar oshgan, megakariotsitlar ichida 
trombotsitar donadorligi kam 
7. Dikson sinamasi. 
Dikson sinamasi antitrombotsitar antitelolarni aniklash uchun o‘tkaziladi. Antitelolar 
miqdori 200 martagacha oshgan bo‘lishi mumkin. 
Trombotsitopatiya 
Trombotsitopatiya - trombotsitlar adgeziya va agregatsiya faoliyati buzilishi 
bilan xarakterlanadigan kasallik bo‘lib, gemostaz buzilishi va gemorragik sindromga 
olib keladi. Trombotsitopatiyada gemorragik diatezlarning 36% ini tashkil kilib, unda 
trombotsitlar miqdori normada bo‘ladi. 
Trombotsitopatiya turlari: 
1. Tug‘ma trombotsitopatiya. 
2. Orttirilgan trombotsitopatiya. 
Orttirilgan trombotsitopatiyaga olib keladi: 
- og‘ir infeksion kasalliklar; 
- gemoblastozlar; 
- mieloproliferativ kasalliklar; 
- uremiya; 
- jigar sirrozi, o‘smasi; 
- parazitar kasalliklar; 
- DVS - sindrom va fibrinoliz faollashishi; 
- gormonal o‘zgarishlar (gipo - va distireozlar, gipoestrogeniya va b.); 
- nurlanish; 

---

109 
- massivgemotransfuziyalar; 
- medikamentoz trombotsitopatiya va b. 
Klinik ko‘rinishi bo‘yicha trombotsitopeniya va trombotsitopatiyani bir xil 
bo‘lsada, ularni davolash keskin farq qiladi. SHuning uchun trombotsitopatiya 
tashxisida laborator diagnostika muxim ahamiyatga ega.