Книга узб испр! gjck!indd

1 XABAR. Yoshlarning jamiyatni shakllantirishdagi o’rni.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining Gumanitar masalalar bo’yicha xalqaro 
komissiyasi o’zgarishlarning omillari orasida, yangi davlatlar, ijtimoiy 
harakatlar, zamonaviy texnologiyalar, transmilliy hamkorlik va boshqalar 
bilan bir qatorda, yoshlarni aniq va muhim o’zgarish kuchi sifatida belgilaydi.
Birlashgan Millatlar Tashkilotining hujjatlarida ta’kidlanishicha, yoshlar 
sonining ko’payishi bilan u jamiyatni shakllantirishning eng kuchli omiliga 
aylanadi. Taxminlarga ko’ra, keyingi asrning oxiriga kelib 30 yoshgacha 
bo’lgan odamlar dunyo aholisining deyarli 60 foizini, 25 yoshgacha bo’lgan 
Razminka 
4 MAVZU. YOSHLAR VA MEDIA SOTSIALIZASIYASI

---

125
odamlar esa taxminan 50 foizini tashkil qiladi.
Qanday bo’lmasin, yoshlar jamiyatning siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy tuzilmalarini 
belgilaydigan va allaqachon zamonaviy jamiyatning ma’naviy madaniyatini 
rivojlantirish omili sifatida harakat qiladigan kuch sifatida hisoblanishi kerak. 
Bo’sh vaqt, ommaviy axborot vositalari (televidenie va radio), badiiy hayot, 
estrada musiqasi, kino, moda sohasida yoshlar didni shakllantirishda muhim 
omil hisoblanadi. Uning ma’naviy qadriyatlari butun dunyoga tarqalgan. 
Uning qarashlari tobora hokimiyatdagilarga ta’sir ko’rsatmoqda.
Yoshlar alohida qiziqish uyg’otadi va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish, mustaqillik, 
demokratlashtirish va tinchlik muammolarini hal qilishda o’zlarining ishtirokini 
his etadilar. U o’zining g’ayratini va xalqaro tushunishni mustahkamlash 
qobiliyatini namoyish etadi, sayyora ekologiyasi uchun harakatda qatnashadi. 
Ammo shunisi aniqki, yoshlarning ijtimoiy taraqqiyotdagi o’rni kerak va 
bo’lishi mumkin bo’lganidan ancha past.
Ommaviy axborot vositalarining rivojlanishi milliy yoshlar tuzilmalarining 
o’zaro kirib borishi va rivojlanishi uchun yangi imkoniyatlar ochdi. Zamonaviy 
jamiyatda axborot texnologiyalarini yanada takomillashtirish milliy, mintaqaviy 
va global miqyosda yoshlarning hayoti, ishi, ta’lim sharoitlariga jiddiy ta’sir 
ko’rsatmoqda. Yoshlarning madaniyati, turmush tarzi, qiziqishlari va ijtimoiy 
qadriyatlarida plyuralizmning o’sishi tendentsiyasi mavjud.
Yoshlar intellektual mehnat, ilmiy va badiiy ijod bilan shug’ullanish bilan yangi 
bilimlarni, texnika va texnologiyalarni o’zlashtirishda ajoyib qobiliyatlarini 
namoyish etadilar. Kelajakda rivojlanayotgan mamlakatlarda aholi sonining 
sezilarli darajada ko’payishi bilan bog’liq holda, jamoat hayotining ko’plab 
jihatlariga yoshlarning ta’siri kuchayadi. Shu sababli, yoshlar tinchlik 
madaniyatini tarqatishda harakatlantiruvchi kuchlardan biriga aylanishi 
mumkin.