Komilova xurshidaxon mansurjon qizining

1.1 .Tarixiy haqiqat va badiiy talqinning nazariy asoslari 
Tarix- doimo xolis bahoga muhtoj. Zero, o‘tmishdan ibrat olinishi, qachondir 
yo‘l 
qo‘yilgan 
xatoning 
takrorlanmasligi, 
erishilgan 
muvaffaqiyatlar 
mustahkamlanishi uchun alohida bir shaxs ham, butun millat ham tarixiy haqiqatni 
boriday bilishi kerak bo‘ladi. Afsuski, sho‘ro tuzumi davrida barcha adabiyot 
mafkura yo‘lida talqin qilindi. Bundan tashqari, butun turkiy xalqlarning hayotida 
muhim o‘rin tutgan siymolar hayoti noto‘g‘ri talqin qilina boshlandi. Shunday 
siymolardan biri Zahiriddin Muhammad Boburdir. Xususan Hayriddin Sultonning 
“Boburiynoma” ma’rifiy romanida shunday so‘zlar uchraydi: “Andijonlik tarixchi 
domlamiz Sayfiddin Jalilov 1993-yil chop etilgan “Bobur va Andijon” nomli 
kitobida shunday yozadi: “1981-yil ikki yildan so‘ng Andijonda Boburning 
500yillik yubileyi tantana bilan nishonlanishi haqida xushxabar tarqaldi. 
Tayyorgarlik ishlari boshlandi. Bu yerda birinchi navbatda Bobur muzeyi hamda 
haykalini yaratish edi. Bu ishda Andijon shahrining o‘sha paytdagi ijroqo‘mi raisi 
Zokirjon Mashrabov katta tashabbus ko‘rsatib “Ark ichi” mahallasidagi IV asrda 
qurilib so‘ng buzilgan madrasa muzey uchun qayta tiklandi. Bobur haykaliga 
buyurtma berildi, uni bronzadan quydirish uchun raisning o‘zi Mitishi shahriga ikki 
marotaba borib keldi. 
Nihoyat, yubileyga aprel oyida muzey uchun bino ham, u yerga qo‘yiladigan 
haykal ham tayyor bo‘ldi.
Biroq markazqo‘mdan Bobur yubileyi tantana qilinmasin, Bobur baribir 
bosqinchi, uni ko‘tar-ko‘tar qilib bo‘lmaydi degan mazmunda ko‘rsatma berilib, 
20-aprel kuni viloyat teatr binosida yarim soatlik ilmiy anjuman o‘tkazildi”
3
. 
SHunday vaziyatlar bo‘lishiga qaramasdan yozuvchilarimiz Bobur mirzo 
haqida asarlar yozishga ulgurishdi. Pirimqul Qodirovning “Yulduzli tunlar”, 
Hayriddin Sultonning “Oy botgan pallada”, “Saodat sohili” kabi asarlari 
so‘zlarimiz isbotidir.