Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari

Buyruq tizimi. 
Ma'lumotlar tipining turlari, shaklining ko'rinishi va xarakati, buyruq tanlash-turli 
buyruqlarni ishlatish zarurligini taminlaydi. Xar bir protsessor buyruq sistemasi 
(1.1-jadval)ga boqliq bo'lmagan xolda, shaxsiy, etarlicha aniq bo'lgan buyruq 
yiqindisiga ega. 
EHM buyruq tizimini taxlil qilish paytida uch xil aspektni taxlillaydi. 

Formatlar 

Adreslash turlari 

Amallar sistemasi. 
Buyruq formati: buyruq formati tarkibida yo'nalishi va aloxida buyruqlar 
maydonini joylashishi tushuniladi. Ko'pincha EHM o'quv modelidagi buyruqlar bir 
adresli yoki adressiz xisoblanib, 6 razryad uzunligiga ega.
Buyruq formatida 3 xil maydon ajralib chiqadi: 
• 
Amallar kodi (SOR) ni belgilovchi ikta katta razryad [0:1]. 
• 
2-razryad. Adreslash turini aniqlashi mumkin (bir tomonlama u (5a format) 
registor raqamini aniqlaydi). 
• 
[3:5]-razryad. Xotiradagi to'qri yoki mavxum adreslashni, registor raqamini, 
(MOV buyruqida ikkala registor raqamini), o'tish adresi yoki qisqa to'qridan to'qri 

---

(bevosita) operandni aniqlaydi. Ikki so'zli buyruqda bevosita operand [6:11] 
maydonini egallaydi.
Bir adresli formatta realizatsiyalash uchun protsessorda akkumulyator (Acc) ko'zda 
tutilgan. 1-operand va natija xar doim akkumulyator (Ass)ga joylashadi. 2-operand 
bo'lsa [3:5] maydonda adreslanadi (joylashadi). 2-format 1.3-rasm. 
Adressiz buyruqda adreslash maydoni yo'q. 1-format 1.3-rasm. Bevosita adreslash 
va ikki adresli xisoblanuvchi MUV buyruqi ikkiso'zli buyruqlar istesno 
xisoblanadi. 
Misol uchun: HLT-format 1ga ega; ADD@R3-format 3ga ega; RDI format 4ga; 
CALL22- format 5ga; JNRZ R2, R4- formati 5a ga ega. 
1.4-rasm. EHM o'quv modelida quyidagi belgili formatlar ro'yxati keltirilgan. 
•