Kompyuter injiniring” fakulteti 616-21 guruh talabasi maxmudov Ravshanbekning

Fon Neyman printsiplari
EHMlar arxitekturasi asosidagi printsiplar 1945- yilda Jonon fon Neyman tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u Charlz Bebbijning g'oyalarini ishlab chiqdi, u kompyuter ishini qurilmalar to'plamining ishi sifatida namoyish etdi: ishlov berish,boshqarish, xotira, kirish-chiqarish.
Fon Neyman printsiplari.

1. 
   Xotiraning bir xilligi printsipi. Buyruqlar ustida ham xuddi ma'lumotlar kabi bir xil amallarni bajarish mumkin.
   
2. 
   Xotiraning adreslanganligi printsipi . Asosiy xotira tizimli ravishda raqamlangan yacheykalardan iborat; har qanday yacheykalardan istalgan vaqtda protsessor foydalanish imkoniga ega. Demak , xotira maydonlariga nomlarniberish orqali, ularda saqlangan qiymatlarga keyinchalik murojat qilish yoki berilgan nomlar yordamida dasturni bajarish paytida o'zgartirish mumkin.
   
3. 
   Dasturni ketma- ket boshqarish printsipi. Dastur protsessor tomonidan avtomatik ravishda ma'lum bir ketma - ketlikda bajariladigan buyruqlar to'plamidan iborat.
   
4. 
   Arxitektura qat'iyligi printsipi . Topologiya , arxitektura, buyruqlar ro'yxati ishlashi paytida o'zgarmaslik.
   

Kompyuterning tashqi arxitekturasi:

• 
  Sistemali blok – shaxsiy kompyuterning ichki qismlarini tashqi ta'sirlardan va mexanik shikastlanishlardan himoya qiladigan , tizim bloki ichidagi kerakli haroratrejiminisaqlaydigan, ichki komponentlar tomonidan hosil bo'lgan elektromagnit nurlanishni himoya qiladigan funktsional element.
  
• 
  Monitor, displey - barcha turdagi ma'lumotlarni visual ravishda ko’rsatib beradi.
  
• 
  Klaviatura - foydalanuvchidan kompyuterga ma'lumot kiritish uchun asosiy qurilmalardan biri.
  
• 
  "sichqoncha" manipulyatori - kompyuter bilan foydalanuvchi interfeysini ta'minlovchi ko'rsatuvchi kirish qurilmalaridan biri.
  
• 
  Printer - raqamli ma'lumotni qattiq qog'ozga , odatda qog'ozga bosib chiqarishga mo'ljallangan qurilma.
  
• 
  Skaner - ob'ektni ( odatda rasm, matn ) tahlil qiladigan, ob'ekt tasvirining raqamli nusxasini yaratadigan qurilma.
  
• 
  Akustika - tovushni chiqarish uchun moslama.