“kompyuter injiniringi” fakulteti

---

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI 
 
 
“KOMPYUTER INJINIRINGI” FAKULTETI 
 
ATS 20-06 GURUH TALABASI Erkinov Javohir 
 
“Kompyuter tarmoqlari”
Fanidan 
1-Mustaqil ish 
 
Mavzu: EEE 802 (IEEE 802.3, 802.11, 802.15, 802.16) standartlari
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
Fan o‘qituvchisi: Xoliyorov X.A 
Talaba: 20-06-guruh, Erkinov Javohi 
 
 S a m a r q a n d _ 2023 

---

 
1980 yilda IEEE 802 LAN standartlashtirish qo'mitasini tashkil etdi, natijada 
IEEE 802.x standartlari oilasi qabul qilindi, bu esa LANning quyi pog’onalarini 
loyihalash bo'yicha ko'rsatmalar beradi. Keyinchalik ushbu qo'mita faoliyati 
natijalari ISO 8802-1 ... X xalqaro standartlari to'plamiga asos bo'ldi. Ushbu 
standartlar Ethernet ArcNet va Token Ring uchun juda keng tarqalgan vendorlar 
standartlarga asoslangan edi. 
IEEE dan tashqari LAN protokollarini standartlashtirish bo'yicha ishlarda boshqa 
tashkilotlar ham qatnashdilar. Shu tariqa, optik tolada ishlaydigan tarmoqlar 
uchun ANSI, Amerika Standartlashtirish Instituti 100 Mbit/s ma'lumotlarni uzatish 
tezligini ta'minlaydigan FDDI standartini ishlab chiqdi. IEEE 802.x oila 
standartlari yetti pog’onali OSI modelining atigi ikkita pastki pog’onani qamrab 
oladi – fizikaviy va va kanal. Buning sababi shundaki, aynan shu pog’onalar 
mahalliy tarmoqlarning o'ziga xos xususiyatlarini aks ettiradi. Tarmoqdan boshlab 
yuqori pog’onalar mahalliy va global tarmoqlar uchun asosan umumiy 
xususiyatlarga ega. Mahalliy tarmoqlarning o'ziga xos xususiyati, kanal 
pog’onasini ikkita qismga bo'linishida ham aks etadi, ular ko'pincha sathlar deb 
ham ataladi: Logical Link Control (LLC) – mantiqiy kanalni boshqarish; Media 
Access Control (MAC) - vositalarga kirishni boshqarish. 
MAC sathi umumiy muhitni to'g'ri bo'lishishini ta'minlaydi, uni u yoki bu tarmoq 
tuguni ixtiyorida ma'lum algoritmga muvofiq ravishda ta'minlaydi. Zamonaviy 
mahalliy tarmoqlarda MAC ning bir nechta protokollari keng tarqalib, umumiy 
uzatish vositaga kirish uchun turli algoritmlarni amalga oshirdi. Ushbu 
protokollar Ethernet, Fast Ethernet, Gigabit-Ethernet, Token Ring, FDDI kabi 
texnologiyalarning o'ziga xos xususiyatlarini to'liq aniqlaydi. 
LLC sathi ma'lumotlar kadrlarini turli ishonchlilik darajalari bilan tugunlar 
o'rtasida shuningdek, qo'shni tarmoq pog’onasi bilan interfeys funktsiyalarini 
bajaradi. Aynan LLC orqali tarmoq protokoli kanal pog’onasidan kerakli 
transport bilan ishlashni talab qilinadigan sifat bilan talab qiladi. LLC ushbu 
pog’onadagi kadrlarni tiklash protseduralari mavjudligida yoki yo'qligida, 
ularning yo'qolishi yoki buzilishida farq qiladigan, ya'ni ushbu darajadagi 
transport xizmatlarining sifati bilan farq qiladigan bir nechta ishlash usullari 
mavjud. 
MAC va LLC protokollari o'zaro mustaqil - har bir MAC protokoli har qanday 
LLC protokoli bilan ishlatilishi mumkin va aksincha. 
IEEE 802 standartlari 1-rasmda ko'rsatilgan juda aniq tuzilishga ega: 

---