Kompyuter virusi tushunchasi Viruslardan himoyalanuvchi maxsus dasturlar Antivirus dasturlarining turlari

Virus dasturi ko‘rinmaydigan bo‘lishi uchun u juda kichik bo‘lishi kerak. Shuning uchun ham ularning ko‘pchiligi assembler tilida yoziladi.
Hozirgi kunda 20000 dan ortiq kompyuter viruslari kompyuter tizimlari va ma’lumotlari ishi uchun asosiy xavfni tashkil etadi. Bunda, asosan, zarur ko‘radiganlar litsey, institut, universitetlar va boshqa tashkilotlardir. Bunday muassasa kompyuterlarida ma’lumotlardan foydalanish ochiq va chegarasiz bo‘lganligi uchun viruslarning qurboni bo‘linadi va katta moddiy talafot ko‘riladi. Shu bois kompyuter ishini nazarotga olish muhimdir.
Kompyuter ishini nazoratga olish deganda nima tushiniladi? Unga quyidagilar kiradi:
litsenziyasiz dasturiy ta’minotdan foydalanmaslik;
tashqaridan kiritiladigan viruslarning oldini olish;
tizimga sanksiyasiz kiruvchi xakerlarga imkon bermaslik.
Albatta, bunday himoya vositalari uzluksiz rivojlanib takomillashib bormoqda.


Virus asosan 4 ta fazaga ega:
1. Uxlash turg’unlik fazasi.
2. Ko’payish fazasi.
3. Ishga kirish fazasi.
4. Vayron qilish fazasi.
Kompyuter viruslarini quyidagi guruhlarga ajratish mumkin:
diskning yuklanish sektorlarini buzadigan yuklanish viruslari;
bajariladigan fayllar–com, exe, sys, bat fayllarini buzuvchi fayl viruslari;
diskning yuklanish sektori va bajariladigan fayllarni buzadigan yuklanish fayli viruslari;
stels (stelth) - ko‘rinmas viruslar;
Microsoft Word muharriri yordamida hosil qilingan ma’lumotli fayllarni yozuvchi – makrobuyruq viruslari.


Kompyuter viruslaridan himoyalanish, ularni yo’q qilish vaaniqlash uchun bir necha maxsus dasturlar yaratilgan. Bunday dasturlar antiviruslar deb ataladi. Antivirus dasturlari turlarga bo’linadi:
- detektorlar dasturlar;
- doktor-dasturlar;
- revizor dasturlar;