Konstruksiyalarni chegaraviy holatning ikkinchi guruhi bo’yicha hisoblash

N=E ^G‘n, ■^N' 'γ *γpᴪ
bu erda:
N g - kuch G‘_ni= 1 ga teng bo’lgandagi elementda hosil bo’ladigan kuch
γ_g‘l - yuk bo’yicha ishonchli koeffitsient
γ_n _ bino vazifasiga ko’ra ishonchlilik koeffitsienti
ᴪ - yuklarning birgalikda ta’sir etishini e’tiborga oladigan koeffitsient
Elementning yuk ko’tarish kobiliyatini uning yuzasiga va materialning qarshiligiga qarab aniqlash mumkin:

Bu erda: A_n _ element ko’ndalang kesimining( netto) yuzasi; R_yn _ element materialining oquvchanligi bo’yicha hisobiy qarshiligi;
γ_m -
γ_c _ ishlash sharoitini e’tiborga oluvchi koeffitsient.
S hunday qilib birinchi guruh chegaraviy holati bo’yicha hisob lash tenglamasini yozamiz:

C hegaraviy xolatni ikkinchi guruh bo’yicha hisob ifodasini quydagicha yozish mumkin:

bu erda:
ε - birlik yuk ta’sirida elementdagi hosil bo’ladigan elastik deformatsiya,
ε - norma bo’yicha urnatilgan konstruksiyaning chegaraviy deformatsiyasi.
Konstruksiyalarni chegara holatlarga hisob lash, binolarni qurish va foydalanish davrining barcha bosqichlarida chegara holatlaridan birontasining ham vujudga kelmasligini ta’minlaydi. Bunda material xususiyatlarining noqulay o’zgarishlari, yuklarning noqulay birga ta’sir etish ehtimoli, foydalanish sharoitlari va konstruksiyalar ishlashining o’ziga xos tomonlari hisob ga olingan bo’ladi. Buning uchun hisob lashda quydagi koeffitsientlar kiritiladi: yuk bo’yicha ishonchlilik koeffitsienti
- γ_fi, yuklarning birga ta’sir etish ehtimoli koeffitsienti - ᴪ, ishlash
sharoiti koeffitsienti - γ_c, binolarning vazifasiga ko’ra ishonchlilik koeffitsienti - γ_n.
Chegaraviy holatlar usulining moxiyati Metall konstruksiyalarini hisob lashning bunday usuli buzuvchi zo’riqishlar usulining takomillashgan varianti hisob lanadi:
Mazkur usul bo’yicha hisob langan konstruksiyalar bir muncha tejamli bo’ladi.
Uning asosini quydagilar tashqi l etadi:konstruksiyaning chegaraviy holati degan tushunchasi kiritildi. Standart SEV384-74 ko’ra barcha chegaraviy xolatning ikki guruhi belgilandi: birinchisi - yuk kO’tarish kobilyati, ikkinchisi - normal sharoitda ishga holatiligi; kesim yuzalarining mustahkamligi elementning kuchlanish- deformatsiyalanish holatining III bosqichi bo’yicha amalga oshiriladi konstruksiyaning normal sharoitda foydalanishga holatiligi uni kuchlanish - deformatsiyalanish holatining I yoki II bosqichidan kelib chikkan xolda bajariladi; zaxiraviy umumiy koeffitsienti urniga yuk, material va ishlash sharoiti bo’yicha hisob iy ishonchlilik koeffitsientlari kiritildi.
Chegaraviy xolatning birinchi guruhi bo’yicha hisob ishlari quydagilarni uz ichiga oladi: mustahkamlikka hisob lash, konstruksiyani buzilishdan saqlashini ta’minlovchi turgunlikka hisob lash, konstruksiya shaklini uzgarmasligini ta’minlovchi xolat ustivorlikka hisob lash (uzunasiga egilish hisob i); chidamlilikka hisob lash va charchash buzulishdan asrashga hisob lash.
Ikkinchi guruh bo’yicha chegaraviy xolat hisob i quydagilarni uz ichiga oladi: konstruksiyada yorik hosil bo’lish i bo’yicha yoki ularni ochilishi bo’yicha hisob lash; konstruksiyani ruxsat etilmagan siljishlardan asrash uchun deformatsiyalar bo’yicha hisob lash.
Bunda chegaraviy holatlarning birinchi guruhi bo’yicha hisob lash muximrok hisob lanadi, chunki u konstruksiya xayotini belgilaydi. SHuning uchun chegaraviy xolat birinchi guruhi bo’yicha hisob lash barcha konstruksiyalar uchun shart.
Qurilish konstruksiyalari hisob iy tizimida chegaraviy xolatning ikkinchi guruhi bo’yicha hisob lash ham muxim hisob lanadi. Bu guruh chegaraviy xolatning ikki asosiy yo’nalish ini uz ichiga oladi.
Qurilish konstruksiyalari yorikka chidamliligiga (yopikbardoshliligi) tekshirish