Konstruktsiyalari va

4.4 jadval
Faktorlarning variratsiya darajasi va intervali
№
Faktor
Ko‘rsatkich 
X
1
,%
X
2
,%
1.
Asosiy daraja, x
o
6
0,15
2.
Variratsiya intervali, x
i
2
0,10
3.
Yuqori daraja, x
b
8
0,25
4.
Quyi daraja, x
n
4
0,20
Faktorlarning asosiy belgilanishi:
X1 yonishni to‘xtatish konsentratsiyasi,%
X2 - antipiren konsentratsiyasi,%
To‘liq faktorial eksperimentni o‘tkazgandan so‘ng

---

77
Quyidagi natijalarga erishildi:
056
,
0
13
,
0
08
,
0
19
,
0
05
,
0
=
+
+
+
1)
-
4(3
=
S
(y)
2
Regressiya koeffitsientini aniqlash xatoligi:
Regressiya tenglamasidagi koeffitsientlarning qiymati talab 
me’zoni bo‘yicha aniqlandi. Ishonchlilik jadvaldagi qiymati P=95 % 
va aniqlik darajasi 98% ni tashkil etdi. Statistik tahlil shuni ko‘rsat-
diki, X1 va X2 regressiya tenglamasida soddalashtirib X1=6,45-2,3-
0,95X2 ni olish mumkin ekan. 

---

78
Optimallashtirish parametrining hisoblangan qiymatlari:
1
rasch
=6,45-2,3(+1)-0,95(+1)=3,2
U
2
rasch
=6,45-2,3(-1)-0,95(+1)=7,8
U
3
rasch
=6,45-2,3(+1)-0,95(-1)=5,1
U
4
rasch
=6,45-2,3(-1)-0,95(-1)=9,7
Olingan regressiya tenglamasining adekvatligini tekshirish Fisher 
mezoniga muvofiq tekshirildi:
9
,
8
5
,
0
=
0,056
=
расч
F
Hisoblangan Fisher qiymati Ftabl = 9.48 (ishonchlilik darajasi 0,95) 
Feks jarayonga mos keladi:
U=13,25-1,16X
1
-0,34X
2
Olingan regressiya tenglamasini yechish uchun faktorlarning 
kodlangan belgilanishi tabiiy bilan almashtiriladi:
Olingan tenglamalar modifikatsiyalangan yog‘och plitalarining 
o‘tga chidamli xususiyatlarini aniqlashga imkon beradi. Jarayonning 
matematik modeli nafaqat mustaqil texnologik parametrlarning bel-
gilangan qiymatlari to‘plami bilan jarayon ko‘satkichini aniqlash va 
uni qo‘llash uchun xizmat qiladi, balki uning yordami bilan har bir 
omil va jarayonning qo‘shilgan ta’sirini tahlil qilish mumkin.
Yog‘ochning qurilish materialining yonish nazariyasining to‘g‘ri-
dan-to‘g‘ri muammolarini raqamli hal qilish uchun Toshkent Davlat 
Texnika Universitetida ishlab chiqilgan iterativ-interpolyatsiya usuli 
va Patankar - Spolding usulini qo‘llash asosida maxsus hisoblash 
usullari ishlatilgan.
Matematik fizikaning teskari masalalarini yechishda yuqoridagi 
yong‘inlar va matematik texnologiya bo‘yicha eksperimental ma’lu-
motlardan foydalanib, turli xil kimyoviy reaksiyalarning o‘tkazuv-
chanlik koeffitsientlarini, issiqlik va massa uzatilishini, aktivatsiya 
energiyasini va oldingi (preeksponensial) omillarni aniqlash kerak 
[154; 384 b]. Yuqorida sanab o‘tilgan xususiyatlarni bilishda ishlab 
chiqilgan hisoblash texnologiyalaridan foydalangan holda yog‘och-
ning yonishini aniq matematik modellashtirishga imkon beradi.

---

79