Korxona bilan tanishish. Korxonalarning ichki nazorat bo‘limlari hamda ularning mutaxassislari bilan tanishish. Tahlil va audit ishlarini tashkil qilinishi va manbalar bilan ta’minlanishini o‘rganish

Faoliyat turlari bo‘yicha pul mablag‘lari ha rakati

Ko‘rsatkichlar	Hisobot davrida tushum qilindi	Hisobot davrida foydalanildi	Davr uchun o‘zgarishi
Davr boshi uchun pul mablag‘lari qoldig‘i	-	-	+125610
Operatsion faoliyat bo‘yicha mablag‘lar harakati	7329909	7146138	+183771
Investitsion faoliyat bo‘yicha mablag‘lar harakati	4150	-	+4150
Moliyaviy faoliyat bo‘yicha pul mablag‘lari harakati	3816	39899	-36083
Soliqqa tortish	-	262808	-262808
Pul mablag‘larining jami sof o‘zgarishi	-	-	-110970
Hisobot davri oxiri uchun pul mablag‘lari qoldig‘i	-	-	+14640

9-jadvalga ko‘ra, hisobot davri uchun pul mablag‘lari qoldig‘i 14640 ming so‘mni tashkil qilgan va davr boshi uchun holat – 110970 ming so‘mga nisbatan kamaygan. Ushbu o‘zgarishga operatsion faoliyatdan pul mablag‘lari oqimi (183771 ming so‘m) va investitsion faoliyat (4150 ming so‘m) ta’sir qilgan. Biroq moliyaviy faoliyat va soliqqa tortish bo‘yicha 36083 ming va 262808 ming so‘m miqdorda pul mablag‘lari chiqimi sodir bo‘lgan.

14. 
    Korxonalarning xususiy kapitali tarkibi tahlili
    

Jami bo‘naklangan (kiritilgan) kapital shakllanish manbalariga bog‘liq ravishda ikki tarkibiy qism bilan ifodalanishi mumkin: o‘z va qarz mablag‘lari. Xususiy kapital (mablag‘lar) xo‘jalik subyektining aktivlari va majburiyatlari o‘rtasidagi farqni o‘zida aks ettiradi. Balans passivi tarkibini tahlil qilish ushbu manbalarning turlari, tarkibi va o‘ziga xosliklarini belgilashga imkon beradi. Mulkdorlarning yoki ustav kapitali ko‘rinishidagi ishtirokchi- larning mablag‘lari, taqsimlanmagan foyda va o‘z mablag‘lari fondlari; qarz mablag‘lar, bank va boshqa investorlardan olingan ssuda va qarzlar; vaqtinchalik jalb qilingan mablag‘lar – kreditorlar resurslari o‘z mablag‘larini shakllantirish manbalari hisoblanadi.
Foydalanish muddatiga ko‘ra kapital uzoq muddatli (permanent) va qisqa muddatli bo‘ladi.
Mablag‘larning manbalari tarkibi, uning ijobiy yoki salbiy dinamikasi sabablari har bir tashkilotda turlicha bo‘lishi mumkin. Ularni tahlil qilish tashkilotning moliyaviy holatini aniqlashda muhim ahamiyat kasb etadi.
Xususiy kapital tahlilini o‘tkazishda hal qilinishi lozim bo‘lgan asosiy vazifalar sirasiga quyidagilar kiritiladi:

• 
  o‘z mablag‘larini shakllantirish manbalarini aniqlash va tashkilotning moliyaviy holatiga dinamikasi ta’sirini baholash;
  
• 
  xususiy kapitaldan foydalanish samaradorligiga baho berish;
  
• 
  xususiy kapital tarkibi va tarkibini o‘rganish;
  

xususiy kapitalning o‘zgarishi sabablarini o‘rganish;

• 
  xususiy kapitalni to‘ldirish zaxiralarini belgilash.
  

O‘z mablag‘larining shakllanish manbalari quyidagilar hisoblanadi:

• 
  ustav kapitali – ishtirokchilarning aksiyalari va ulushli badallarini sotishdan olingan mablag‘lar;
  
• 
  korxona tomonidan to‘plangan zaxiralar;
  
• 
  yuridik va jismoniy shaxslarning boshqa badallari (maqsadli moliyalashtirish xayriya, xayriya badallari va boshqalar).