Kosmogoniya va kosmologiya Yakuniy nazorat savollari

Kosmogoniya va kosmologiya
Yakuniy nazorat savollari

1. 
   Kirish. Kosmogoniya va kosmologiya asosiy muammolari.
   

(Yulduzlar, sayyoralar, koinot)

2. 
   Hozirgi kosmologiya fanining kuzatuv asoslari.
   

(Xabbl qonuni, relikt nurlanish, Metagalaktika)

3. 
   Xabbl qonuni nimani ifodalaydi va undan Metagalaktikaning qanday xususiyatlari kelib chiqadi?
   

(Nostatsionar, kengayuvchan, bir jinslilik, izotropik)

4. 
   Relikt nurlanishi deb qanday nurlanishga aytiladi, bunday nurlanishi xususiyatlarini tushuntiring.
   

(bir jinsli, izotrop, muvozanatli spektr)

5. 
   Relikt nurlanishi mavjudligidan qanday xulosa kelib chiqadi?
   

(Portlash, kengayuvchan)

6. 
   Quyosh sistemasining vujudga kelishi kuzatuv asoslari.
   

(Sayyoralar, orbitalar, masofa, aylanishi)

7. 
   Quyosh sistemasining vujudga kelishi, asosiy bosqichlari.
   

(protoyulduz, protoquyosh, protosayyora, disk, aylanish)

8. 
   Akretsiya jarayoni deb qanday jarayonga aytiladi, bunday jarayon quyosh sistemasini hosil bo’lishida qanday rol o’ynagan?
   
9. 
   Sayyoralarning kelib chiqishini tushuntirishda Laplas-Kant gipotezasi va uning qiyinchiliklari.
   

(Sayyoralar, gaz-chang, aylanishi)

10. 
    Sayyoralarning kelib chiqishini tushuntirishda Jins gipotezasi va uning qiyinchiliklari.
    

(Quyosh, yulduz, sayyoralar)

11. 
    Sayyoralar kosmogoniyasining hozirgi zamon holati.
    

(Quyosh, gaz-chang buluti, ximiyaviy tarkibi)

12. 
    Sayyoralarning paydo bo’lishida Laplas gipotezasini tushuntiring.
    

(aylanish, gaz-chang)

13. 
    O.Yu.Shmidt gipotezasiga ko’ra asteroidlar, kometalarning kelib chiqishi qanday tushuntiriladi?
    
14. 
    Yulduzlar kosmogoniyasining hozirgizamon holati.
    

(molekulalar bulut, orion katta tumanligi, protoyulduz)

15. 
    Yulduzlarning evolyutsiyasi jarayonida spektr-yorqinlik diagrammasidagi o’rni.
    

(protoyulduz, diagramma, massa)

16. 
    Yulduzlarni hosil bo’lish jarayonida akretsiyaning rolini tushuntiring.
    
17. 
    Yulduzlarni, protonlarni yonib geliyga aylanishi termoyadro reaksiyalari davridagi evolyutsiya jarayonini tushuntiring.
    
18. 
    Yulduzlarni, geliyni yonishi bilan bog’liq termoyadroreaksiyalari davridagi evolyutsiya jarayonini tushuntiring.
    
19. 
    Oq karlik yulduzlarning, qora karlik yulduzlardan farqini tushuntiring.
    
20. 
    Oq karlik yulduzlar va ularning harakteristikalari.
    

(aynigan elektronli gaz, zichlik, bosim, temperature, kritik massa)

21. 
    Neytron yulduzlar va ularning harakteristikalari.
    

(neytronlar, bosim, temperature, massa, kritik massa)

22. 
    Qora o’ralar va ularning harakteristikalari.
    

(gravitatsion siqilish)

23. 
    Neytron yulduzlarni hosil bo’lishida ulardan ajralib chiqadigan neytrinolarni yulduz evolyutsiyasi jarayonida qanday rol o’ynashini tushuntiring.
    
24. 
    Galaktikalarning vujudga kelishi jarayoni to’g’risidagi tasavvurotlar.
    

(protogalaktikalar, galaktikalar prototo’dalar)

25. 
    Galaktikalarning asosiy xarakteristikalari.
    

(spiral, elliptic, noto’g’ri galaktikalar)

26. 
    Galaktikalarda yulduzlararo muhitning umumiy miqdorlari nisbatini o’zgarish sabablarini tushuntiring.
    
27. 
    O’ta og’ir elementlarni koinot evolyutsiyasi davomida qanday hosil bo’lishini tushuntiring.
    
28. 
    Uzoq galaktikalarning spektridagi chiziqlarni qizilga siljishi nimani bildiradi?
    
29. 
    Galaktikalarning sinflari va spektrlari, Radiogalaktikalar.