Ta’rif. va bir xil tartibdagi kvadrat matritsalar bo‘lib, shart bajarilsa, matritsa matritsaga teskari matritsa deyiladi va ko‘rinishda yoziladi.
Aytaylik, kvadrat matritsa berilgan bo‘lsin va
shu matritsa elementlaridan tuzilgan determinant bo‘lsin. Biz avval, minor va algebraik to‘ldiruvchi tushunchalarini kiritib ularning ushbu xossalarini ko‘rgan edik:
(determinantni -satr bo‘yicha yoyish)
(determinantni -ustun bo‘yicha yoyish)
(algebraik to‘ldiruvchilar o‘zga satr yoki ustun bo‘yicha olingan yig‘indi nolga teng).
Endi algebraik to‘ldiruvchilardan tuzilgan
matritsani transponirlab, matritsani matritsaga o‘ngdan va chapdan ko‘paytiraylik:
Yuqoridagi algebraik to‘ldiruvchilarning xossalarini e’tiborga olsak
natijaga kelamiz. Bu yerda ko‘paytma diagonal matritsa bo‘lib, diagonalda faqat joylashgan. Demak, holda
tenglik o‘rinli bo‘lib, matritsaning teskarisi mavjud va
formuladan teskari matritsa topiladi.
Agar bo‘lsa, va tengliklardan
ziddiyatga kelamiz, ya’ni holda teskari matritsa mavjud emas.
Мisol. Kramer formulasi yordamida yeching:
bo’lganligi uchun
Matrisaviy usulda echish.
Berilgan tenglamalar sistemasini matrisaviy
yoki ko’rinishida yozish mumkin.
Agar bo’lsa, matrisa mavjud va yagona bo’lishidan yoki .
Nomalumlardan iborat Х-ustun matrisani bunday topish matrisaviy usul deyiladi
Misol.Yuqoridagi sistemani shu usulda qayta echamiz.
ekanligini hisoblaganmiz.
matrisaga teskari
Demak,
Х .
Х
Do'stlaringiz bilan baham: |