Kreditning iqtisodiy mohiyati va uning iqtisodiy o`sishdagi o`rni

Kreditnin zarurligini belgilovchi omillar.

• 1) Kreditning zarurligini belgilovchi eng asosiy omil bu kapitalning doiraviy aylanishi va aylanishidir. (CП ishlab chiqarish vositalari –П ishlab chiqarish jarayoni -T`- P`- Д) bu jarayonnig takrorlanishi capital aulanmasi deyiladi 2) ayrim tarmoqlarda ishlab chiqarishning mavsumiy harakterga ega ekanligi. 3) davlat budjetining defitsitinig mavjudligi. 4) aholining turmush farovonligini ta’minlashning zarurligi.

Kreditning obyekti ikkitaga bo‘linadi:

• Pul mablag‘lar

Bank kreditlarni pul mablag‘lari shaklida beriladi.

• Tovarlar.

Obyekti tovar bo‘lgan kredit tijorat krediti deyiladi.

1. Kredit xo‘jalik yurutuvchi subyektlar faoliyatini rivojlantirish imkonini beradi. 2. Kredit mamlakatning eksportning salohiyatini yuksaltirish imkonini beradi. 3. Kredit iqtisodiyotdagi to‘lovning uzluksizligini ta’minlash imkonini beradi. 4. Kredit davlatning o‘z funksiyalarini bajarilishini taminlashda muhim o‘rin tutadi. 5. Kredit aholining turmush farovonligini ta’minlsh imkonini berdi.

3. Kreditning prinsiplari va subyektlari

• Kredit o‘zining aniq prinsiplariga ega: Qaytarib berishlilik prinsipi;
• Muddatlilik prinsipi;
• Foiz to‘lashlilik prinsipi;
• Ta’minlanganlik prinsipi.Kreditlar odatda birinchi toifali
• garov obyektlari bilan ta’minlanadi (er, oltin va boshqa metallar).
• Maqsadlilik prinsipi.

Kreditning qaytarib berishlilik prinsipi Bu tamoyil kreditning mustakil iktisodiy kategoriya ekanligi shartidir, kaytib berishlik kreditning umumiy belgisi hisoblanadi, kaytib berishlilik o‘z-o‘zidan vujudga kelmaydi: u moddiy jarayonlarga, qiymatning aylanishini tugashiga asoslanadi.

• Kreditning qaytarib berishlilik prinsipi Bu tamoyil kreditning mustakil iktisodiy kategoriya ekanligi shartidir, kaytib berishlik kreditning umumiy belgisi hisoblanadi, kaytib berishlilik o‘z-o‘zidan vujudga kelmaydi: u moddiy jarayonlarga, qiymatning aylanishini tugashiga asoslanadi.