Xesh-funksiya - muayyan algoritm bilan bajariladigan, ixtiyoriy uzunlikdagi kirish ma‘lumotlari massivini belgilangan uzunlikdagi chiqish satriga o‗zgartirishni amalga oshiradigan funksiya. Hozirgi vaqtda xesh-funksiyalar mexanizmi amaliyotda juda keng qo‗llaniladi
Xesh-funksiyalar yordamida quyidagilar amalga oshiriladi - Ma‘lumotlar yaxlitligini tekshirish (o‗zgartirishlarni topish); tekshirish mohiyati xesh-kodni saqlash va o‗sha ma‘lumotlar uchun takror hisoblab chiqarilgan xeshma‘noning etaloni bilan keyingi taqqoslashdan iborat. Taqqoslanadigan kattaliklarning tengsizligi yaxlitlikning buzilishini bildiradi. Autentifikatsiya tizimlari. Parollar xeshlantirilishi qo‗llaniladi. Elektron raqamli imzo (ERI) yaratish va tekshirish; xesh-funksiyalar mexanizmi imzoni generatsiya qilish va tekshirish uchun zarur bo‗lgan vaqtni kamaytirish, hamda imzo uzunligini qisqartirish uchun qo‗llaniladi. Blokcheyn texnologiyasi va Bitkoin kriptovalyutalari.
Xesh-funksiya kirishida ixtiyoriy uzunlikdagi xabar yuboriladi; Ихтиёрий узунликдаги ахборот Хеш Хеш - функция 9 2. Xesh-funksiya chiqishida belgilangan uzunlikdagi ma‘lumotlar bloki shakllanadi; 3. Xesh-funksiya chiqishidagi belgilar yagona qonun boyicha taqsimlangan; 4. Xesh-funksiya kirishidagi bironta bit ozgarishida chiqish ancha ozgarishlarga uchraydi. Agar xesh-funksiya sanab otilgan xususiyatlarni qoniqtirsa, u shakllantiradigan belgi (ma‘no) xabarlarni betakror ravishda belgilab, xabarni uzatishda ozgartirishga bolgan har qanday urinish xeshlashtirish orqali aniqlanadi. Tranzaksiyalar - Blokcheyn texnologiyasi va kriptovalyutalarni tushunish uchun yana bir muhim tushuncha – tranzaksiyadir. Tranzaksiya (ingl. transaction, lot. transactio – kelishuv, shartnoma). [1] da tranzaksiyaga shunday ta‘rif berilgan – bu minimal mantiqan tushunilgan amaliyot bo‗lib, u mantiqqa ega va faqat to‗liq ravishda amalga oshirilishi mumkin. Tranzaksiyani bitimni amalga oshirish yoki shartnoma tuzish jarayoni sifatida tushunmoq lozim. Bunda eng asosiysi – tranzaksiya yarim holda yoki to‗rtdan bir qismga bajarilmaydi. Tranzaksiyaning ikki holatigina mavjud – yoki 14 bajarilgan, yoki yo„q. Aslida, bu mantiqan tugallangan amaliyotdir, u qanchalik uzun va necha bosqichdan iborat bo‗lishiga qaramasdan
Do'stlaringiz bilan baham: |
