Kurs ishi Betlar

4 –ta`rif: (4)
qatorning (5)
qismiga (1) qatorning n – qoldig`i deyiladi.
Agar qoldiq had yig`indilarini R<sub>n</sub> (x) bilan belgilasak, ya`ni
(6)
u holda, (7)
o`rinli bo`lib, n→ ∞ da R_n(x)→0 bo`ladi. (1) ning yaqinlashish sohasi (6) ning ham yaqinlashish sohasi bo`ladi.
(7) tenglikdan quyidagi tenglikni hosil qilamiz:
(8)
Bunda absolyut xatodan iborat bo`lib, o`rinli bo`ladi.

Sonli qator tushunchasi
a₁ + a₂ + ... + a_n + ... = (1)
ifodaga sonli qator deyiladi. Bu yerda a₁, a₂, ... , a_n, ... haqiqiy sonlar bo`lib, qatorning hadlari, a<sub>n</sub> – had qatorning n - hadi yoki umumiy hadi deb ataladi. Har bir (1) sonli qator uchun
S<sub>n</sub> = a<sub>1</sub> + a<sub>2</sub> + ... + a<sub>n</sub> , n = 1, 2, 3, ...
qismiy yig`indilar S_n qurish mumkin.
Misol. Ushbu

sonli qator uchun qismiy yig`indilar:





bo`ladi.
Agar (1) qatorning qismiy yig`indilari ketma-ketligi chekli limit S ga ega bo`lsa, bu songa qatorning yig`indisi deb ataladi:
(2)
Agar (2) chekli limitga ega bo`lsa, qator yaqinlashuvchi, S - uning yig`indisi deyiladi.
Misol. Yuqorida keltirilgan misol uchun:

Demak, berilgan sonli qator chekli limitga ega ekan. Qator yaqinlashuvchi.
Agar bo`lsa yoki mavjud bo`lmasa, qator uzoqlashuvchi deb ataladi.
r_n = S - S_n songa qatorning qoldig`i deyiladi. Yaqinlashuvchi sonli qator uchun bo`ladi va demak yetarlicha katta n lar uchun S S_n o`rinli bo`ladi.
Misollar:
1) Ushbu geometrik progressiyaning hadlaridan tuzilgan sonli qator bo`lsa yaqinlashuvchi, yig`indisi bo`ladi, bo`lsa, uzoqlashuvchidir;
2)  sonli qator garmonik qator deyiladi va u uzoqlashuvchi qatordir.
3) Umumlashgan garmonik qator deb,

sonli qatorga aytiladi va bu sonli qator p  1 da uzoqlashuvchi, p > 1 da yaqinlashuvchidir.