Kurs ishi mavzu: Turkiyada erkin iqtisodiy hududlarni barpo etishning tashkiliy-iqtisodiy asoslari

Turkiyadagi erkin zonalarda soliq imtiyozlari
Texnologiyalarni rivojlantirish zonalari tadqiqot va rivojlanish sohasida biznesni rivojlantirishga qiziqqan investorlar tomonidan tanlanishi mumkin. Turkiyada qariyb 70 ta zona mavjud, ammo ularning 56 tasi faoliyat ko'rsatmoqda, 13 tasi qurilish ishlari olib borilmoqda.
Turkiyadagi erkin zonalarda soliq imtiyozlari (1-jadval)
Ular Anqara, Istanbul, Kocaeli, Izmir va boshqa mintaqalarda joylashgan. Dasturiy ta'minotni ishlab chiqish, tadqiqotlar va ishlanmalar bilan shug'ullanadigan kompaniyalarning daromadlari daromad va korporativ soliqlardan ozod qilinadi. Ushbu imtiyoz 2023 yilgacha va ushbu texnologiyalarni rivojlantirish zonalarida ishlab chiqarilgan amaliy dasturiy ta'minotni sotishda mavjud. Ushbu sotuvlar QQSdan ozod qilingan va boshqa imtiyozlar ushbu zonalardagi ishchilarning bir qismi ish haqi soliqlariga nisbatan qo'llaniladi.
2. Tashkil etilgan sanoat zonalari yaxshi infratuzilma va ijtimoiy ob'ektlar bilan mashhur bo'lib, xorijiy investorlarni kompaniyalar ochishga chorlaydi. Turkiya 80 viloyatida 322 uyushgan sanoat zonalarini taklif etadi, ammo ulardan faqat 255tasi faoliyat ko'rsatmoqda, qolgan 67tasi qurilmoqda Ushbu zonalarda sarmoyadorlar o'z faoliyatlari uchun muhim imkoniyatlarga ega: yo'llar, aloqa, gaz, elektr energiyasi va ularning iqtisodiy faoliyati uchun zarur bo'lgan deyarli barcha narsalar.
Sarmoyadorlar er sotib olishlari uchun QQS to'lamaydilar, ular zavod qurgandan keyin keyingi besh yil davomida ko'chmas mulk uchun soliqdan va munitsipal soliqdan ozod qilinadi. Bundan tashqari, ular kommunal xizmatlarning arzon narxiga ega.
3. Eksport biznesini rag'batlantirish uchun erkin zonalar yaratiladi. Ushbu zonalarda iqtisodiy sohalardagi normativlar yanada moslashuvchan. Turkiyada 19 ta erkin zonalar mavjud va ulardan 18 tasi faoliyat ko'rsatmoqda va ular Evropa Ittifoqi va Osiyo bozorlari yaqinida, muhim Turk portlariga yaqin joylashgan. Erkin zonalarning maqsadi eksportga sarmoyalarni jalb qilish va chet el sarmoyalarini jalb qilishdir.
Ushbu zonalardagi investorlar bojxona to'lovlari, korporativ daromad solig'i (agar u ishlab chiqaruvchi kompaniya bo'lsa), QQS, ishchilarning ish haqi bo'yicha daromad solig'i to'lashdan ozod qilingan (ayrim holatlarda). Bundan tashqari, firmalar foyda olib, chet elda o'zlarining asosiy kompaniyalariga topshirishlari mumkin.