Kurs ishi tayyorladi: Ilmiy raxbar: Kurs ishi himoya qilingan hay’at a’zolari

K7 - muvozanatning tabiatiga ko'ra(kirish va chiqish);

K8 - yoqilgan huquqiy mazmuni(egasining hisoblari va uchinchi tomon hisoblari);
K9 - yoqilgan iqtisodiy mazmuni(mablag'lar hisoblari - moddiy, pul va natijalar hisoblari, 1-ilovaga qarang.).
Buxgalteriya hisoblarining tuzilishi va maqsadi bo'yicha tasniflash sxemasi 2-ilovada keltirilgan. Yoniq mayor hisobvaraqlarda korxonaning mol-mulki va kapitalining harakatini hamda uning qarzdorlar va kreditorlar bilan hisob-kitoblari holatini tavsiflovchi ma’lumotlar jamlanadi. Normativ schyotlar asosiy schyotlarda aks ettirilgan buxgalteriya hisobi ob'ektlarining xarajat xarakteristikalarini aniqlab beradi, ular mustaqil ma'noga ega emas, faqat ularning qo'shilishi hisoblanadi. Ishlayotgan schyotlar ularda xo'jalik operatsiyalarini amalga oshirish, xarid qilish jarayonlari, mahsulotlar, tovarlar, ishlar va xizmatlarni ishlab chiqarish va sotish bilan bog'liq xarajatlarni aks ettirish uchun mo'ljallangan. Moliyaviy natijalar schyotlar korxonaning daromadlari va tegishli xarajatlarini taqqoslash natijalarini aniqlash va uning foyda yoki zararini aniqlash uchun mo'ljallangan. Inventarizatsiya(01,03,04,10 va boshqalar) bu schyotlar bo'lib, ular bo'yicha moddiy qadriyatlar va pul mablag'lari korxonalar, shu jumladan qimmat baho qog'ozlar. Aksiya(86, 88 va boshqalar) shakllanish manbalari hisobga olinadigan schyotlardir o'z mablag'larikorxonalar - ustav, zahira kapitali, fondlar maxsus maqsad, taqsimlanmagan foyda va maqsadli moliyalashtirish. Hisob-kitob
hisoblari(60,70,71,68,69 va boshqalar) korxonaning debitorlari va kreditorlari bilan hisob-kitoblar holati to'g'risidagi ma'lumotlarni umumlashtirish uchun mo'ljallangan. Asosiy hisoblarda aks ettirilgan ob'ektlarni baholashni tartibga solish usuli bo'yicha tartibga soluvchi hisoblar bo'linadi. Buxgalteriya hisobi ob'ektlarining joriy buxgalteriya bahosini ularning miqdoriga tartibga solish bo'lsa kitob qiymatiasosiy hisob ob'ektining balans bahosiga tartibga soluvchi hisobni tartibga soluvchi summani qo'shish yo'li bilan amalga oshiriladi, keyin bunday tartibga soluvchi hisoblar deyiladi. qo'shimcha... Agar asosiy hisobvaraqlarning buxgalteriya hisobi ob'ektlarining joriy buxgalteriya bahosini ularning balans qiymati miqdoriga qadar tartibga solish ob'ektning buxgalteriya bahosidan tartibga soluvchi hisob regulyatorining summasini ayirish yo'li bilan amalga oshirilsa, bunday tartibga soluvchi hisoblar deyiladi. qarama-qarshi(02,05,14,42 va boshqalar). O'ziga xos xususiyatjamoaviy va tarqatish(25, 26) hisobvaraqlari - ular bo'yicha balansning yo'qligi. Shuning uchun, in balanslar varaqasiular ifodalanmaydi. Bu schyotlar buxgalteriya hisobini nazorat qilish funksiyasini bajaradi. Daromad va xarajatlarni va ularning vaqtini mos keladiganiga moslashtirish printsipi hisobot davri mavjudligi bilan ta’minlanadi byudjet(31,89,83) hisobvaraqlari. Yoniq hisoblash(08,15,20 va boshqalar) Hisob-fakturalar hisob-kitoblar uchun ma'lumot hosil qiladi. haqiqiy xarajat yig'ib olinganishlab chiqarish zahiralari,ishlab chiqarish mahsulotlari va boshq.
Hisoblarni tasniflash sizga qurish imkonini beradi reja hisoblar... Buxgalteriya hisobining buxgalteriya hisobi rejasi - bu foydalanilgan schyotlarning tizimlashtirilgan ro'yxati bo'lib, ular bo'limlar bo'yicha guruhlangan. Har bir hisobning o'z nomi va raqamli kodi mavjud. Bir qator hisoblar, nomlar va raqamli kodlar subhisoblar. Uni qo'llash bo'yicha ko'rsatmalar hisoblar rejasiga ilova qilingan. U har bir hisob va unda qayd etilgan ob'ektning xususiyatlari, bu hisobning boshqa schyotlar, ob'ektlar bilan aloqasini beradi analitik hisob... Hisob-kitoblarni rejaga kiritishda buxgalter har doim bir-biriga zid bo'lgan amaliy ehtiyojlarni hisobga oladi, shuning uchun haqiqiy reja hisob-kitoblar tasniflash asoslarini izchil davom ettira olmaydi, lekin hisoblarni tushunish uchun bu asoslarni bilish kerak. Dastlab buxgalteriya hisobi rejalari har bir korxonada mustaqil ravishda tuzilar edi. Ushbu tartib ingliz tilida so'zlashadigan mamlakatlarda bugungi kungacha saqlanib qolgan. Shu bilan birga, buxgalteriya hisobidagi tendentsiya butun mamlakat bo'ylab yagona rejalardan foydalanishga imkon beradi: 1) buxgalterlarga malakasidan qat'i nazar, ularning kundalik ishlarida mos yozuvlar nuqtasini berish; 2) haqidagi ma'lumotlarni o'zaro bog'langan tizimlashtirish, guruhlash va umumlashtirishni yaratish iqtisodiy faoliyat korxonalar; 3) ta'minlash samarali tizimxo'jalik faoliyati ko'rsatkichlarini nazorat qilish; 4) bir tashkilotdan boshqasiga o'tishda buxgalterlarga yordam berish; 5) buxgalteriya hisobini o'qitishni unifikatsiya qilish; 6) ma'lumotlarni guruhlash va umumlashtirishni osonlashtirish milliy iqtisodiyot umuman. V oxirgi holat hisoblar rejasi normativ hujjat xarakterini oladi.
Buxgalteriya hisoblari rejalari zaruratga qarab Belarus Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan ishlab chiqiladi va tuzatiladi. Hozirgi vaqtda respublikada alohida hisobkitoblar rejalari qo'llaniladi: xo'jalik hisobidagi korxona va tashkilotlar uchun, byudjet muassasalari, banklar, sug'urta tashkilotlari va moliya organlarida byudjet ijrosini hisobga olish.
Vazirliklar va idoralar Moliya vazirligi bilan kelishilgan holda bepul hisob kodlaridan foydalangan holda qo‘shimcha sintetik hisoblarni joriy etishlari mumkin. Korxonalarga, agar kerak bo'lsa, alohida subschyotlarni chiqarib tashlash, birlashtirish yoki qo'shimcha ravishda kiritish, analitik hisoblar ro'yxatini tuzishga ruxsat beriladi.
Hisoblar rejasi uchta usulda tuzilishi mumkin:

1. 
   chiziqli- hisob raqamlariga o'tkaziladi ma'lum bir tartib... Bu mamlakatimiz uchun an’anaviy yo‘l. Rejani ishlab chiquvchilar uni qurish mantig'ini balans moddalarining tuzilishiga yoki xo'jalik aktivlari muomalasiga bog'lashga harakat qildilar.
   
2. 
   O'nlik ierarxik - barcha hisoblar o'nta guruhga, har bir guruh o'nta kichik guruhga, har bir kichik guruh o'nta kichik guruhga bo'linadi va hokazo.
   
3. 
   Faceted- elementardan foydalanish sharoitida eng qulay hisoblash texnologiyasi... Hisoblar ierarxiyasi ma'lum xususiyatlarga ko'ra shifrlarga ega, bir xil xususiyatlar turli xil hisoblardan bir xil ma'lumotlarni birlashtirishga imkon beradi.
   

Buxgalteriya hisobi uchun buxgalteriya hisobini yaratish, joriy etish va takomillashtirish xorijiy davlatlar a, olimlar va mutaxassislarning katta e’tibori doimiy ravishda qaratilmoqda.
Har bir xorijiy kompaniya buxgalteriya hisoblari to'plamidan foydalanadi, ular yordamida uning xo'jalik faoliyati to'g'risida buxgalteriya hisobi va hisobot ma'lumotlarini shakllantirish amalga oshiriladi.
Bir qator mamlakatlarda (Frantsiya, Germaniya) barcha korxonalar tomonidan qo'llaniladigan yagona umummilliy hisoblar sxemalari mavjud.
Anglo-sakslar tarkibiga kirgan 30 ga yaqin shtatlar buxgalteriya tizimi, yagona milliy hisoblar rejalarini tuzmaganlar, faqat professional hisoblar jadvallaridan (Angliya, AQSH, Kanada, Yaponiya) foydalanadilar. Har bir alohida kompaniya talablarni hisobga olgan holda o'zining shaxsiy hisob rejasini ishlab chiqadi xalqaro standartlar va nodavlat tashkilotlar tomonidan ishlab chiqilgan tavsiyalar professional tashkilotlarbuxgalterlar. Hisoblar rejasini tuzishda, umumiy buxgalteriya tamoyillari va xalqaro buxgalteriya standartlari.
1960-1980 yillar Dunyoda uchta mintaqaviy hisoblar jadvali yaratilgan:
Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyatining Hisoblar rejasi;
Afrika birligining hisoblar rejasi tashkiloti;
Lotin Amerikasi davlatlarining hisoblar jadvali.
Hozirda turli mintaqaviy va xalqaro mutaxassislar bilan buxgalteriya tashkilotlari, Xalqaro qo'mita buxgalteriya hisobi standartlari, buxgalteriya hisobining umumjahon buxgalteriya hisobi rejasini ishlab chiqish va yaratish imkoni va zaruriyati tug'ildi, bu esa mutaxassislar va olimlarning milliy va mintaqaviy hisoblar jadvallarini ishlab chiqish va takomillashtirish bo'yicha ishini muvofiqlashtiradi va yo'naltiradi.
Shunday qilib, biz hisobga olingan ob'ektlarning miqdoriy o'zgarishlarini aks ettirish uchun yaratilgan buxgalteriya hisobi tizimining bir qismi deb xulosa qilishimiz mumkin. Hisoblar qiymatlarning mavjudligi va harakatini qayd etish uchun mo'ljallangan. Hisoblar tasnifi ularning mualliflari tomonidan qo'yilgan maqsadlarga bog'liq bo'lib, hisoblar rejasini tuzish uchun asos bo'ladi.