Kurs jumisi tema: O'nli bólshekler ham procent tusinigin oqitiw Orinladi: Jalgasova e kafedra bosligi: Prenov b qabilladi: Asqarov m nukus 2020 O'nli bólshekler ham procent tusinigin oqitiw

Procent ústinde ámeller.

Hár qanday muǵdardıń yusdan bir bólegi sol miqorning bir procenti dep ataladı. Sannınr bir payızın tappish ushın onı 100 ge dastıq kerek. Prosent” latınsha sóz bo'liv “pro centum” degen sózden oligan bolıp, “Júzden” degen mánisti ańlatadı. Procent tariypini qısqasha tómendegishe jazıw múmkin:

Maselen: 130 ning 1% i ga teng.

32sm ning 1% i sm ga teng.

Endi sannıń 1% idan ayrıqsha basqa procentlerdi tabıwdı úyrenemiz.

Berilgen sannıń berilgen protsentini tappish ushın bul sannı 100 ge bolıw, protsent sanına kóbeytiw kerek. a sannıń p% i

ga teng.

Hár bir gruppada 7 ta oqıwshı bar. Hár bir gruppanı bir shańaraq dep alamız,

1-gruppa : Ahmedovlar shańaraǵı

2-gruppa : Quranbayevlar shańaraǵı

3-gruppa : Masharipovlar shańaraǵı

4-gruppa : Salimovlar shańaraǵı

5-gruppa : Genjeyevlar shańaraǵı (Shańaraq aǵzalar kura taslaw y'oli menen tańlan adi. Tap sonday shańaraq bası da )

Bekkemlew.

Bunda jazıw taxtasında hár bir shańaraq ushın uy tiytırnaǵı qóyıladı. Uyge 7 ta elementti qoyıw nátiyjesinde shıraylı remontlanǵan úy kórinisine keliwi kerek. Tap tómendegishe,

Onıń ushın elementler arqasına jazılǵan mısallar gruppa aǵzalarına tarqatıladı hám sol mısallar monıtorda hákis etip turadı.

Úy qurıw ushın isletilingen mısallar	Misollarning to’g’ri javobi
1) 300ning 10%ni toping. 2) 75 ning 6% ni toping 3) 12,6 ning 5%ni toping 4) 22,1 ning 3%ni toping 5) 14+53 ning 8%ni toping 6) 16,9-5,9 ning 2%ni toping 7) 900 ning 80%ni topihg.	1) 300:100·10=30 2) 75:100·6=4.5 3) 12,6:100·5=0.63 4) 22,1:100·3=0.663 5) (14+53):100·8=5.36 6) (16,9-5,9):100·2=0.22 7) 900:100·80=720

Mısallardı hár bir shańaraqtan bir aǵzası shıǵıp usınıs etedi. Tuwrı sheshilgen mısal elementi uy tiytırnaǵına ilinadi, nadurıssınıń elementi ilinmaydi.

Tarqatpalardaǵı mısallardı gruppalar sheriklikte islep jazıw taxtasına ilishlari kerek.

1. 
   Berilgen sannıń berilgen payızın tabıń
   

Juwmaq

Biz bul kurs jumısımız dawamında bizge berilgen temanı tereń organip bilimlerimizni bekkemlenip bardık hám onli bólshekler hám procentler teması togrisida bilgen zatlarimizni eske aldıq. Bunda kasrning bólimi berilgen ólshem birligi neshe bólekke bólingenligin ańlatadı. Birliklerdiń metrik sistemasında jańa birlikler baslanǵısh birliklerdi yamasa 10, 100, 1000 hám t.b. ret kemeytiw menen yamasa 10, 100, 1000 hám t.b. ret kóbeytiw menen payda etinadi. Mısalı, 1 km= =1000 m=1000000 mm, 1 t=1000 kg=1000000 gr, 1 m=1/1000 km, 5 m =5/100 km, 1 sm=1/100 m, 1 dm=1/10 m hám basqalar.

San haqqındaǵı túsinik áyyemginde payda bolıp, uzaq waqıt dawamında keńeytirilip hám ulıwmalastırıp barılǵan. Eń aldın sanawda isletiletuǵın sanlar : 1, 2, 3, … n … payda bolǵan, bul sanlar natural sanlar dep ataladı. Natural sanlar kompleksi N menen belgilenedi: N= {1, 2, … n …}. Eń kishi natural san 1, eń úlkeni joq. Hár bir natu-ral sandan keyin belgili bir natural san keledi; 3 ten keyin álbette 4 keledi, 100 den keyin - 101 hám taǵı basqa.

Áyyemginen turmısda kóp ushraytuǵın hám isletiletuǵın úlesler arnawlı atlar menen atalǵan. Mısalı, ikkidan birni -yarım, tórtdan birni-sherek, segizden birni -nimchorak, dep atawdı bilamiz. Júzden bir de arnawlı at menen júritiledi hám ol procent dep ataladı.

Paydalanılǵan ádebiyatlar

1.Algebra va analiz asoslari:Akad.litsiy va kasb-hunar kollejlari uchun darslik / R. H. Vafayev, J. H. Husanov, K. H. Fa. yziyev

2.Algebra va matematik analiz asoslari. Akad. Litseylar uchun darslik A.U.Abduhamedov, H. A. Nasimov, U. M. Nosirov, J. H. Husanov, H. A. Nasimov. 367-371 bet