Kurs loyiha va kurs ishlarini bajarish boʻyicha uslubiy koʻrsatma mundarij a

V. MAGNIT TIZIMI HISOBI
Magnit oʻtkazgich transformatorning muhim tarkibiy qismi boʻlib, u chulgʻamlararo magnit bogʻlanishni kuchaytirishdan tashqari chulgʻamlari va yordamchi qisimlarini oʻrnatish hamda mahkamlash uchun konstruktiv asosdir.
Oʻzgaruvchan tokda (f=50Hz) uyurma toklar tufayli hosil boʻladigan energiya isroflarini kamaytirish maqsadida transformatorlarning magnit oʻtkazgichlari 0,3÷0,35 mm qalinliklardagi sovuq holatda joʻvalangan anizotropli ( magnit hossalari yaxshilangan masalan 3404÷3406 markali) elektrotehnik poʻlat plastinalari maxsus lok va oksid pardalari bilan qoplangan holda izolyastiya qilinib yigʻiladi.
Magnit sistemaning chulgʻam joylashtirilgan qismini “ sterjen” ularni ulab berk magnit zanjir hosil qiladigan qismini “yarmo” deyiladi. Oʻzaklarni yarmo bilan birlashish usuliga koʻra magnit oʻtkazgichlar tutashgan va taxlangan turlarga boʻlinadi. Tutashgan magnit oʻtkasgichda oʻzaklar va yarmolar alohida -alohida yigʻilib soʻngra oʻzaro bir butun qilib tutashtiriladi.
Taxlangan magnit oʻtkazgichda oʻzak va yarmo plastinalarini yigʻishda tutashgan magnit oʻtkazkichiga nisbatan nomagnit havo oraliqlarining ancha kamligi natijasida salt ishlash tokining keskin kamayishi uning afzalligidir.
Amalda fazaviy shaklli magnit sistemalari ham qoʻllanilmoqda.
90. Paketlar oʻlchamlari sterjen va yarmo kesimlarida sterjen diametri d=16sm uchun 8.2-jadvaldan tanlanadi. Pogʻonalar soni 6 ta boʻlganda stejen kesimining yarmidagi paketlar oʻlchamlari

№	Paket eni, sm	Paket qalinligi, sm	Kesim yuzasi, sm^2
1	15,5	2,0	31
2	13,5	2,3	31,05
3	12,0	1,0	12
4	10,5	0,7	7,35
5	8,5	0,7	5,95
6	5,5	0,7	3,85

Paketlar boʻyicha sterjenning toʻliq kesimi П_фc=2·91,2=182,4 sm²(П_фc-jadval 8.6)
91. Yarmo kesimida 5 ta pogʻona. Paketlar oʻlchami 8.2 jadval boʻyicha

№	Paket eni, sm	Paket qalinligi, sm	Kesim yuzasi, sm^2
1	15,5	2,0	31
2	13,5	2,3	31,05
3	12,0	1,0	12
4	10,5	0,7	7,35
5	8,5	(0,7+0,7)=1,4	11,9

5-rasm. Magnit tizimining asosiy oʻlchamlari.(ТМ-160/35)(ad.2-rasm.8.14, 399 bet.

Paketlar boʻyicha sterjenning toʻliq kesimi П_фя=2·93,3=186,6 sm²
92. Sterjenning aktiv kesimi

93. Yarmoning aktiv kesimi

94. Yarmo eni
95. Sterjenning uzunligi l_c=l+2l₀=35,2+2·7.5=50,2 sm

96. Sterjen oʻqlari orasidagi masofa

97. Yarmodagi poʻlat massasi


- transformator poʻlatining zichligi sovuq holda ishlov berilgan poʻlat uchun.
Bitta burchak poʻlat massasi


98. Sterjendagi poʻlat massasi

Magnit tizimi derazasidagi sterjenlar massasi

Sterjen va yarmo paketlari stiklaridagi poʻlat massasi

99. Transformator poʻlatining toʻliq massasi