L. B. Okun Elementar bóleksheler
Download 2.39 Mb. Pdf ko'rish
|
okunlat
- Bu sahifa navigatsiya:
- Perturbativlik emes
- -mezonlardıń oscillyaciyaları
|
Neytral toqlar — kvarklar menen leptonlardıń aralıqlıq Z bozonı menen tásirlesiwin
anıqlaytuǵın ázzi toqlar. Virtuallıq Z bozonlar tárepinen júzege keltiriletuǵın neytral toqlardıń arasındaǵı óz-ara tásirlesiw bir qatar ayrıqsha qubılıslardıń júzege keliwine alıp keledi. Olardıń qatarına 1973-jılı ashılǵan myuonsız neytrinolıq reakciyalar dep atalatuǵın reakciyalar, 1978-jılı ashılǵan elektronlar menen nuklonlardıń arasındaǵı juplıqtıń saqlanbawı kiredi. Belgili bolǵan neytral toqlar olarǵa qatnasatuǵın leptonlar menen kvarklardıń aromatların saqlaydı hám olardıń barlıǵı da diagonallıq bolıp tabıladı. Perturbativlik emes — uyıtqıwlar teoriyasınıń sheklerinde qaytadan tiklenbeytuǵın. Kvantlıq хromodinamikada perturbativlik emes effektler exp[−𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡 𝑔 𝑠 2 ] kóbeytiwshisine tuwrı proporcional. OIYaI — Yadrolıq izertlewlerdiń birlesken institutı. Dubna qalasında jaylasqan. Okkama pákisi — mánisi "mańızdı zárúrligi bolmasa kóbeytiwge bolmaydı" degennen ibarat principi (latın tilinde "Entia non sunt multiplicanda praeter necessitatem"; inglizshe awdarması "Beings ought not be multiplied except out of necessity"). Bul princip ingliz filosofı Uilyam Okkam (Ockham, Occam, 1285— 1349) tárepinen usınıldı. 𝐾-mezonlardıń oscillyaciyaları (latın tilindegi oscillare — terbeledi) — vakuumdegi neytrallıq 𝐾 −mezonlardıń dástelerindegi 𝐾 0 −mezonlar menen 𝐾 ̃ 0 −antimezonlardıń bir birine aylanıwı. Bul ázzi óz-ara aylanıwlar 𝐾-mezonlar turatuǵın kvarklardıń arasındaǵı ázzi tásirlesiwdiń saldarınan orın aladı: 𝐾 0 = 𝑠̃𝑑 ↔ 𝑠𝑑̃ → 𝐾 ̃ 0 . Usınday aylanıslardıń saldarınan 𝐾 0 -mezon menen 𝐾 ̃ 0 -antimezon belgili massaǵa hám belgili jasaw waqıtına iye bolmaydı. Belgili massaǵa hám belgili jasaw waqıtına iye bolatuǵın hallar 𝐾 𝑆 0 - hám 𝐾 𝐿 0 -halları bolıp tabıladı. Olardıń birinshisi qısqa jasaydı (ingliz tilindegi short sózinen), onıń jasaw waqıtı 𝜏 𝑆 ≈ 0,9 · 10 −10 𝑠𝑒𝑘. Ekinshisi uzaq jasaytuǵın bólekshe (L indeksi ingliz tilindegi long sózinen) 𝜏 𝑆 ≈ 5,2 · 10 −5 𝑠𝑒𝑘. 𝐾 𝐿 0 -mezon 𝐾 𝑆 0 -mezonǵa salıstırǵanda awır. 𝑚 𝐿 − 𝑚 𝑆 ≈ 3,5 · 10 −6 𝑒𝑉 ≈ 0,53 · 10 10 𝑠𝑒𝑘 −1 . 𝐾 0 ↔ 𝐾 ̃ 0 - oscillyaciyasınıń dáwiri 𝜏 = 2𝜋/(𝑚 𝐿 − 𝑚 𝑆 ) ≈ 1,2 · 10 −9 𝑠𝑒𝑘. 𝐾-mezonlardıń oscillyaciyaları birinshi ret 50-jıllardıń aqırında ótkerilgen tájiriybelerde baqlandı hám házirgi waqıtları júdá jaqsı uyrenilgen qubılıs bolıp tabıladı. Download 2.39 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|