Labaratoriya ishi-4 ituzumdoshlar oilasi (Solanaceae) vakillari bilan tanishish kerakli materiallar

Topshiriqlar

0. 
   Loladoshlar oilasining yuqorida ko‘rsatilgan bir nechta tur vakillari bilan tanishib, ularga to‘liq tavsif bering.
   

0. 
   O`rganilayotgan turlarning barg, to‘pgul, gul va gul qismlarini chizib oling.
   

0. 
   Loladoshlar oilasining biror bir turini chuchmomadoshlar oilasining (chuch- moma) biror vakili bilan taqqoslang (57-58-rasm).
   

0. 
   Oilaga mansub bo‘lgan 2-3 tur o‘simlikni aniqlang.
   

Ish tartibi
Misol sifatida qizil lola (Tulipa gregii) o‘simligini ko‘rib chiqish mumkin.

Qizil lola ko‘p yillik o‘t o‘simligi bo‘lib, bo‘yi 20-40 sm. Respublikamizning adir va tog‘ mintaqalari pastki qismida bo‘z tuproqli yerlarda uchraydi. Bargining ustida gunafsha rang dog‘lar bor.

58-rasm. Chuchmoma (Ixiolirion tataricum), nargiz (Narcissus poeticus):

1 — o‘simlikning umumiy ko‘rinishi; 2 - gulning bo‘yiga kesigi.

Gultojbarglari zarg‘aldoq-qizil, osti sariq, qora dog‘li. Changchi iplari tuksiz. Gullari yakka-yakka, gul qo‘rg‘oni tojsimon, rangdor, ular 3 tadan bo‘lib, ikki doiraga joylashgan. Changchilari 6 ta, Ginetseyi sinkari, tugunchasi ustki, 3 uchli. Mevasi - ko‘sakcha.

O`rganilgan o‘simlik qismlari topshiriqqa asosan chizib olinadi.

Oilaning 2-3 turi aniqlagichlar yordamida aniqlanadi.

So‘ngida chuchmomadoshlar oilasining o‘ziga xos bo‘lgan sistematik belgilari o‘rganilib, biror bir turi aniqlanadi va loladoshlar oilasining biror vakili bilan taq- qoslanib, sistematik belgilari o‘rganiladi.

Mustahkamlash uchun savoilar

0. 
   Loladoshlar oilasi qanday o‘ziga xos belgilarga ega?
   
1. 
   Oilaning manzarali va meditsinada ishlatiladigan qanday turlarini bilasiz?
   
2. 
   Oiladagi O`zbekiston «Qizil kitobi»ga kiritilgan turkum va turlariga ta’rif bering.
   
3. 
   Bir pallalilar sinfiga xos belgilami ayting.