Refraktometr asbobining tuzilishi ва ishlash prinsipi.
Refraktometr “IRF-22” sindirish ko`rsatgichlari 1,3 dan 1,7 gacha bo`lgan suyuqliklarning o`rtacha sindirish ko`rsatkichini 10-3 gacha aniqlikda o`lchash uchun
xizmat qiladi. Asbobning tuzilishi 7-rasmda uning optik sxemasi esa 8-rasmda ko`rsatilgan.
7-rasm. Asbobning tuzilishi. 8-rasm. Asbobning optik sxemasi.
1-O`lchov qopqog`i (golovka); 2-Yorituvchi ko`zgu; 3-Ko`rish trubasi; 4-Yuqo- riga yarim shardagi oyna (teshik); 5-Kompensatorni aylantirish va fokuslash uchun moslama (maxovik); 6-Ikkita prizmadan tashkil topgan kompensator; 7-Kompensator prizmalari; 8-Sindirish ko`rsatkichlari bo’yicha darajalangan shkala; 9-Ko`rish trubasining okulyari bo`lib, uning fokal tekisligida vizir chizig`i beriladi.
Ishni bajarish tartibi.
O`lchov qopqog`i A ning yuqori yarim shari ko`tariladi.
O`lchov prizmasining sirtiga (silliqlashtirilgan sirtiga) shisha tayoqcha yoki tomizgich (pipetka) yordamida tekshiriladigan suyuqlikdan bir necha tomchi tomizilib, ehtiyotlik bilan qopqoq yopiladi.
Refraktometrning yorituvchi ko`zgusi shunday o`rnatiladiki, o`lchov qopqog`ining yuqori qismida manbadan chiqib, oyna S orqali o`tuvchi nur yoritiluvchi prizmaga tushsin va ko`rish maydonini bir tekis yoritsin.
Ko`rish trubasi K ning okulyaridan kuzatib, asbobning chap tomonida joylashgan maxovikni burash bilan yorug` va soya chegarasi aniqlanadi.
O`ng tomonda joylashgan M maxovikni aylantirish bilan ko`rish maydonidagi chegara qismidagi rang yo`qotiladi.
Keyin yana chap maxovik yordamida bo`lingan joy chegarasi bilan nurning krest chizig`i aniq bir-biriga moslashtiriladi va sindirish ko`rsatkichi uchun shkaladagi son olinadi.
Har bir suyuqlik uchun yuqoridagi o`lchash tartiblari amalga oshirilib, uchta o`lchashning o`rtacha qiymati olinadi.
Ikkinchi suyuqlikni tekshirayotganda birinchi suyuqlik yumshoq latta bilan artiladi. Ishni bajarib bo`lgandan so`ng ham prizmalar yaxshilab artiladi.
Olingan natijalar quyidagi jadvalga yoziladi ва n=f(c%) grafigi chiziladi.
Grafikdan foydalanib С % aniqlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |