Лекция №1 Введение в предмет Микробиологии, вирусологии и иммунологии. Исторические этапы развития Микробиологии


Download 0.7 Mb.
bet14/15
Sana07.04.2023
Hajmi0.7 Mb.
#1338893
TuriЛекция
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
1 лекция

Лекция-8

Лекция-8

Qaraqalpaq tilinde

O’zbek tilinde

  1. «Immunitet» sóziniń durıs mánisin kórsetiń: (I-275)

  1. Lat. «immunitas» - juqtırıw

  2. lat. «immunitas» - qabıl etpew, bir nárseden qutılıw

  3. Grekshe «immunitas» - qutılıw, shıǵarıp taslaw

  4. grekshe «immunitas» - qorǵanıw

  1. Organizmniń genetikalıq jat birikpelerden qorǵanıw mexanizmi hám usılların qanday ilim úyrenedi:

  1. genetika

  2. immunologiya

  3. Immunogenetika

  4. Immunobiologiya

  1. Immunitettiń durıs anıqlamasın kórsetiń:

  1. Organizmniń kelip túsken mikroorganizmge juwap reakciyası

  2. Organizmge kelip túsken virusqa juwap reakciyası

  3. Organizmniń genetikalıq jat birikpelerden qorǵanıw, gomeostazdı teń salmaqlıqta uslap turıw hám saqlaw usılı

  4. Organizmniń bakteriyalardan qorǵanıw usılı

  1. Qutırıw keselligine qarsı birinshi vakcinanı ashqan ilimpazdı kórsetiń:

  1. Lui Paster

  2. Robert Kox

  3. Il`ya Mechnikov

  4. Antoni Van Levenguk

  1. Immunitettiń fagocitar teoriyasınıń avtorın kórsetiń:

  1. Lui Paster

  2. Robert Kox

  3. Il`ya Mechnikov

  4. Paul` Erlix

  1. Immunitettiń gumoral teoriyasınıń avtorı kim:

  1. Lui Paster

  2. Robert Kox

  3. Il`ya Mechnikov

  4. Paul` Erlix

  1. Immunitettiń tiykarǵı wazıypası neden ibarat:

  1. Bar`er (tosıq) wazıypasın atqaradı

  2. Antagonistlik tásir kórsetedi

  3. "ózinikin" "jat birikpeden" ajıratadı

  4. Kletka diywalınıń ótkiziwsheńligin ózgertedi

  1. Tuwma immunitettiń (tábiyiy, túrlik) tiykarǵı xarakteristikası:

  1. Individual xarakterge iye

  2. áwladtan áwladqa beriledi

  3. Ómir dawamında qáliplesedi

  4. Jasalma jol menen rawajlanadı

  1. Qanday jaǵdayda arttırılǵan aktiv immunitet júzege keledi:

  1. Genotiptiń ózgeriwi nátiyjesinde

  2. jasalma immunizaciya qılınǵanda

  3. Kesellikten soń

  4. Anadan balaǵa joldası arqalı beriledi

  1. Immun sistemasınıń oraylıq organların kórsetiń:

  1. súyek kómigi, ayırsıman bez

  2. Talaq, regionar limfa túyinleri

  3. Bawır, talaq, qan

  4. Ayırsıman bez, qalqansıman bez

  1. Immunokompetent kletkalardı kórsetiń:

  1. Eritrocitler

  2. limfocitler

  3. Trombocitler

  4. Gistiocitler

12. Immun kletkalardıń ulıwma baslama kletkaların kórsetiń
A. Epiteliocitler
B. ózek kletkalar
C. Mieloblast
D. Endoteliocit

  1. Organizmde normal mikrofloranıń qorǵaw wazıypası neden ibarat:

  1. antagonistlik tásir kórsetedi

  2. Fiksaciyalawshı- tosıq wazıypasın atqaradı

  3. Mexanikalıq tosıwdı (bar`er) támiyinleydi

  4. Baktericid tásir kórsetedi

  1. Interferonnıń durıs anıqlamasın kórsetiń:

  1. Termostabil dezinfekciyalawshı birikpe

  2. Qan sıvorotkasındaǵı joqarı molekulyarlıq belok

  3. Leykocit hám fibroblastlar tárepinen islep shıǵarılıwshı tómen molekulyarlıq belok

  4. Normal sıvorotka komponenti

  1. Juwmaqlanbaǵan fagocitozdıń nátiyjesi:

  1. Xemotaksistiń toqtatılıwı

  2. Jat agenttiń tolıq nabıt qılınıwı

  3. Kletka ishinde tolıq sińiriliwi

  4. fagocitlengen mikrobtıń kletka ishinde kóbeyiwi

  5. Infekciyalıq processtiń rawajlanıwı

  1. Qaysı kesellik waqtında juwmaqlanbaǵan fagocitoz gúzetiledi:

  1. Viruslı gepatit A

  2. Súzek (gonoreya)

  3. Gripp

  4. Poliomielit

  1. Fagocit kletkanıń fagocitozlanǵan ob`ekt tárepine qaray baǵdarlanǵan háreketi ne dep ataladı:

A. adgeziya
B. fagotaksis
C. xemotaksis
D. xemosintez

  1. Lizocim degen ne?

  1. Bakteriya kletkasınıń nukleoidına bakteriostatik tásir kórsetiwshi lipoproteid

  2. Bakteriya kletkasın eritiwshi ferment-murominidaza

  3. baktericid tásir kórsetiwshi ferment

  4. Normal mikrofloraǵa keri tásir kórsetiwshi faktor

  1. Fagocitlerdiń wazıypası neden ibarat?

  1. Jat agentti joq qılıw

  2. Baktericid tasir kórsetiw

  3. Antagonistlik tásir kórsetiw

  4. Antigen-antitelo kompleksi menen baylanısıw

  1. Plazmatikalıq kletkalardıń wazıypasın kórsetiń:

  1. Antigenniń aktiv orayı menen baylanısadı

  2. Antitelo islep shıǵaradı

  3. Interferon islep shıǵaradı

  4. Antigen haqkında maǵlıwmattı este saqlaydı

  1. Viruslı infekciyaǵa qarsı turıwshı tiykarǵı immunlıq faktordı kórsetiń:

  1. komplement sisteması

  2. immunologiyalıq tolerantlılıq

  3. interleykin

  4. interferon

  1. Ferment-lizocim basım dárejede qanday kletkalarǵa tásir korsetedi:

  1. Virus bólekshelerine

  2. Gr (+) bakteriyalarǵa

  3. Gr (-) bakteriyalarǵa

  4. Silekey qabat kletkalarına

  1. Organizmde qorǵanıwdıń gumoral faktorların kórsetiń:

  1. Citokinler, lizocim, komplement

  2. Komplement, limfa suyıqlıǵı, sút kislotası

  3. May kislotası, neytrofiller

  4. May bezleriniń sekreti, makrofaglar

  1. Tábiyiy killer-kletkalardıń (NK) wazıypasın kórsetiń:

  1. Fagocitozǵa uqıplı

  2. interferon islep shıǵaradı

  3. óspege qarsı, viruska qarsı aktivlikke iye

  4. antitelo islep shıǵaradı

  1. Organizmniń specifikalıq emes gumoral faktorların kórsetiń:

  1. Lizocim, komplement

  2. Komplement, makrofag

  3. Teri, silekey qabatlar

  4. Fagocitler, normal mikroflora

  1. Specifikalıq emes rezistentlik faktorlardıń xarakteristikası:

  1. Infekciyalıq kesellik processi dawamında ózgermeydi

  2. Tek ǵana eresek organizm ushın tán boladı

  3. ontogenez processi dawamında qáliplesedi

  4. makroorganizmniń antigen menen aldın ala baylanısıwın anıqlap beredi

  1. Komplementtiń klassik jol menen aktivaciyalanıwın belgilewshi faktordı kórsetiń:

  1. Bakteriya kletkası

  2. immunoglobulin IgM hám IgG

  3. antigen-antitelo kompleksi

  4. Bakteriofaglar

  1. Komplementtiń al`ternativ jol menen aktivaciyalanıwın belgilewshi faktor:

  1. Immunoglobulin IgM hám IgG

  2. antigen-antitelo kompleksi

  3. Gr (-) bakteriyalardıń lipopolisaxaridleri (LPS)

  4. Interferon

  1. Interferonnıń virusqa qarsı tásir etiw mexanizmi neden ibarat:

  1. Virus penen zıyanlanǵan kletkalardı buzadı

  2. virus genomınıń replikaciya processin toqtatadı

  3. virus beloklarınıń sintezin toqtatadı

  4. virustıń reprodukciyasın toqtatadı

  1. Interferon islep shıǵarıwshı kletkalardı kórsetiń:

  1. Enterocitler, gepatocitler

  2. Makrofaglar, eritrocitler

  3. leykocitler hám fibroblastlar

  1. Gepatocitler, semiz kletkalar

  1. α-interferon islep shıǵarıwshı kletkalardı kórsetiń:

  1. Leykocitler

  2. Mielocitler

  3. Fibroblastlar

  4. T-limfocitler

  1. β-interferon islep shıǵarıwshı kletkalardı kórsetiń:

  1. Mielocitler

  2. Fibroblastlar

  3. Leykocitler

  4. T-limfocitler

  1. γ-interferon islep shıǵarıwshı kletkalardı kórsetiń::

  1. Mielocitler

  2. Fibroblastlar

  3. Leykocitler

  4. T-limfocitler

  1. Kletkanıń virus penen zıyanlanıwı interferonǵa qanday tásir kórsetedi:

  1. interferonnıń islep shıǵarılıwı kúsheyedi

  2. interferonnıń islep shıǵarılıwı ástelenedi

  3. interferonnıń koncentraciyası normada qaladı

  4. interferonnıń sintezi sırtqı faktorlarǵa baylanıslı emes

  1. Interferonnıń ximiyalıq quramı qanday:

  1. glikoproteidlerden ibarat

  2. Quramalı glikolipidler

  3. Polisaxaridlerden ibarat

  4. Nukleoproteidler ibarat

  1. Teriniń múyiz qabatındaǵı keratinocitlerdiń bakteriyalarǵa turaqlılıǵı nege baylanıslı:

  1. Teriniń immun reakciyasın basıwshı citokinler islep shıǵaradı

  2. Arttırılǵan immunitet reakciyalarında aktiv qatnasadı

  3. olardıń júzesinde mikroorganizmlerdiń adgeziyasın támiyinlewshi receptorlar bolmaydı

  4. Ol jerde mikrokoloniya payda etiwshi rezident mikroflora jaylasadı

  1. Silekey qabatlardıń infekciyalıq agentlerge qarsılıq kórsetiwshi morfologiyalıq ózgesheliklerin kórsetiń:

  1. Kóp qabatlı jalpaq epiteliyden ibarat

  2. bir qabatlı cilindrik epiteliyden ibarat

  3. Bir qabatlı jalpaq epiteliyden ibarat

  4. Kóp qabatlı cilindrik epiteliyden ibarat

  1. Infekciyalıq agenttiń teri qabatı arqalı ótiwine organizmniń birinshi juwabı neden ibarat:

  1. Qanda leykocitlerdiń muǵdarı kóbeyedi

  2. jergilikli ótkir isiniw processi rawajlanadı

  3. limfa túyinleriniń úlkeyiwi gúzetiledi

  4. antitelo islep shıǵarıladı

  1. «Antigen» ushın xarakterli bolǵan anıqlamanı kórsetiń:

  1. Antigen – makroorganizmge túsken jat denege qarsı juwap retinde islep shıǵarılatuǵın molekula

  2. Antigen - makroorganizm ushın jat bolǵan hám immun juwaptı shaqırıwga uqıplı organikalıq bioplimer

  3. Antigen – beloklardıń ıdırawı nátiyjesinde payda bolatuǵın neorganik birikpe

  4. Antigen – infekciyalıq agenttiń kelip túsiwine juwap retinde makroorganizm tárepinen islep shıǵarılatuǵın belok


  1. İmmunitet» so’zining tug’ri ma`nosini ko’rsating: (I-275)

  1. Lotincha «immunitas» - yuqtirish

  2. lotincha «immunitas» - qabul etmaslik, biror narsadan xalos bo’lish

  3. yunoncha «immunitas» - xalos bo’lish, chiqarib tashlash

  4. Yunoncha «immunitas» - himoyalanish

  1. « Organizmning irsiy jihatdan begona birikmalardan himoyalanish mexanizmi va usullarini qanday fan o’rganadi:

  1. genetika

  2. immunologiya

  3. İmmunogenetika

  4. İmmunobiologiya

3.İmmunitetning to’g’ri tavsifini ko’rsating:

  1. Organizmning kelib tushgan mikroorganizmga javob reakciyasi

  2. Organizmning kleib tushgan virusga javob reakciyasi

  3. Organizmning irsiy jihatdan begona birikmalardan himoyalanishi, gomeostazning barqarorligini ta`minlash va saqlash usuli

  4. Organizmning bakteriyalardan himoyalanish usuli

  1. Qutirish kasalligiga qarshi vakcinani kashf etgan olimni ko’rsating:

  1. Lui Paster

  2. Robert Kox

  3. İlьya Mechnikov

  4. Antoni Van Levenguk

5.İmmunitetning fagocitar nazariyasi muallifini ko’rsating:

  1. Lui Paster

  2. Robert Kox

  3. İlьya Mechnikov

  4. Paulь Erlix

6.İmmunitetning gumoral nazariyasi muallifini ko’rsating:

  1. Lui Paster

  2. Robert Kox

  3. İlьya Mechnikov

  4. Paulь Erlix

7.İmmunitetning asosiy vazifasi nimadan iborat:

  1. Barьer (to’siq) vazifasini bajaradi

  2. Antagonistik ta`sir ko’rsatadi

  3. "o’zinikini" "begona birikmadan" farqlaydi

  4. Xujayra devorining o’tkazuvchangligini o’zgartiradi

8.Tug’ma immunitetning (tabiiy, turga xos) asosiy tavsifi:

  1. İndividual xaraktera ega

  2. avloddan-avlodga o’tadi

  3. Hayot davomida shakllanadi

  4. Sun`iy yo’l bilan rivojlanadi

9.Qanday sharoitda orttirilgan faol immunitet yuzaga keladi:

  1. Genotipning o’zgarishi natijasida

  2. sun`iy immunizaciya o’tkazilganda

  3. Kasallikdan sung

  4. Onadan bolaga bola yuldashi orqali beriladi

10.İmmun tizimining markaziy a`zolarini ko’rsating:

  1. ilik, ayirsimon bez

  2. Taloq, regionar limfa tugunlari

  3. Jigar, taloq, qon

  4. Ayirsimon bez, qalqonsimon bez

11.İmmunokompetent xujayralarni ko’rsating:

  1. Eritrocitlar

  2. limfocitlar

  3. Trombocitlar

  4. Gistiocitlar

12.İmmun xujayralarning umumiy boshlanish xujayralarini ko’rsating:
A. Epiteliocitlar
B. o’zak xujayralar
C. Mieloblast
D. Endoteliocit
13.Organizmda normal mikrofloraning himoya vazifasi nimadan iborat:

  1. antagonistik ta`sir ko’rsatadi

  2. Fiksaciyalovchi-to’siq vazifasini bajaradi

  3. Mexanik to’siqni (barьer) ta`minlaydi

  4. Baktericid ta`sir ko’rsatadi

14.İnterferonnning tug’ri tavsifini ko’rsating:

  1. Termostabil dezinfekciyalovchi birikma

  2. Qon zardobidagi yuqori molekulyar oqsil

  3. Leykocit va fibroblastlar tomonidan ishlab chiqariladigan past molekulyar oqsil

  4. Normal zardob komponenti

15.Yakunlanmagan fagocitoz natijasi qanday:

  1. Xemotaksisning irkilishi

  2. Begona agentning to’liq novud bo’lishi

  3. Xujayra ichida to’liq xazm bo’lishi

  4. fagocitlangan mikrobning xujayra ichida kupayishi

  5. İnfekcion jarayonning yuzaga kelishi

16.Qaysi kasallik paytida yakunlanmagan fagocitoz kuzatiladi:

  1. Virusli gepatit A

  2. Suzak (gonoreya)

  3. Gripp

  4. Poliomielit (shol)

17. Fagocit xujayraning fagocitozlangan ob`ekt tomoniga yunaltirilgan harakati qanday nomlanadi:
A. adgeziya
B. fagotaksis
C. xemotaksis
D. xemosintez
18.Lizocim - nima?

  1. Bakteriya xujayrasining nukleoidiga bakteriostatik ta`sir ko’rsatuvchi lipoproteid

  2. Bakteriya xujayrasini erituvchi ferment-murominidaza

  3. baktericid ta`sir ko’rsatuvchi ferment

  4. Normal mikrofloraga keri ta`sir ko’rsatuvchi omil

19.Fagocitlarning asosiy vazifasi nimodan iborat?

  1. begona agentni yuq qilish

  2. Baktericid ta`sir ko’rsatish

  3. Antagonistik ta`sir ko’rsatish

  4. Antigen-antitelo kompleksi bilan bog’lanish

20.Plazmatik xo’jayralarning vazifasini ko’rsating:

  1. Antigenning faol markazi bilan bog’lanadi

  2. Antitana ishlab chiqaradi

  3. İnterferon ishlab chiqaradi

  4. Antigen haqida ma`lumotni xotirasida saqlaydi

21.Virusli infekciyaga qarshi ta`sir ko’rsatuvchi asosiy immun omilini ko’rsating:

  1. komplement tizimi

  2. immunologik tolerantlilik

  3. interleykin

  4. interferon

22.Ferment-lizocim asosan qaysi xo’jayralarga ta`sir ko’rsatadi:

  1. Virus zararchalariga

  2. Gr (+) bakteriyalarga

  3. Gr (-) bakteriyalarga

  4. Shilliq qavat xujayralariga

23.Organizmda himoyalanishning gumoral omillarini ko’rsating:

  1. Citokinlar, lizocim, komplement

  2. Komplement, limfa suyuqligi, sut kislotasi

  3. Yog’ kislotasi, neytrofillar

  4. Yog’ bezlarining sekreti, makrofaglar

24.Tabiiy killer-xujayralarning (NK) asosiy vazifasini ko’rsating:

  1. Fagocitoz jarayonida ishtirok etadi

  2. interferon ishlab chiqaradi

  3. o’smaga qarshi, virusga qarshi faollikga ega

  4. Antitana ishlab chiqaradi

25. Organizmning nomaxsus gumoral omillarini ko’rsating:

  1. Lizocim, komplement

  2. Komplement, makrofag

  3. Teri, shilliq qavatlar

  4. Fagocitlar, normal mikroflora

26.Nomaxsus rezistentlik omillarning tavsifi:

  1. İnfekcion kasallik jarayoni davomida o’zgarmaydi

  2. Faqat kattalarga xos belgi hisoblanadi

  3. ontogenez jarayoni davomida shakllanadi

  4. Makroorganizmning antigen bilan bog’lanishini aniqlaydi

27.Komplementning klassik yul bilan faollanishini belgilaydigan omilni ko’rsating:

  1. Bakteriya xujayrasi

  2. immunoglobulin IgM va IgG

  3. antigen-antitelo kompleksi

  4. Bakteriofaglar

28.Komplementning alternativ yul bilan faollanishini belgilaydigan omilni ko’rsating:

  1. İmmunoglobulin IgM va IgG

  2. antigen-antitelo kompleksi

  3. Gr (-) bakteriyalarning lipopolisaxaridlari (LPS)

  4. İnterferon

29.İnterferonning virusga qarshi ta`sir ko’rsatish mexanizmi nimadan iborat:

  1. Virus bilan zararlangan xujayralarni buzadi

  2. virus genomining replikaciyasini tuxtatadi

  3. virus oqsillarining sintezini tuxtatadi

  4. virusning reprodukciyasini tuxtatadi

30.İnterferon ishlab chiqaruvchi xujayralarni ko’rsating:

  1. Enterocitlar, gepatocitlar

  2. Makrofaglar, eritrocitlar

  3. leykocitlar va fibroblastlar

  4. Gepatocitlar, semiz xujayralar

31.α-interferon ishlab chiqaruvchi xujayralarni ko’rsating:

  1. Leykocitlar

  2. Mielocitlar

  3. Fibroblastlar

  4. T-limfocitlar

32. β-interferon ishlab chiqaruvchi xujayralarni ko’rsating:

  1. Mielocitlar

  2. Fibroblastlar

  3. Leykocitlar

  4. T-limfocitlar

33.γ-interferon ishlab chiqaruvchi xujayralarni ko’rsating:

  1. Mielocitlar

  2. Fibroblastlar

  3. Leykocitlar

  4. T-limfocitlar

34.Xujayraning virus bilan zararlanishi interferonga qanday ta`sir ko’rsatadi:

  1. interferonning ishlab chiqarilishini kuchaytiradi

  2. interferonning ishlab chiqarilishini kamaytiradi

  3. interferonning miqdori me`yorda qoladi

  4. interferonning sintezi tashqi omillarga bog’liq emas

35. İnterferon qanday kimyoviy tarkibga ega:

  1. glikoproteidlardan iborat

  2. Murakkab glikolipidlar

  3. Polisaxaridlardan tashkil topgan

  4. Nukleoproteidlardan iborat

36.Terining mug’iz qavatidagi keratinocitlarning bakteriyalarga chidamliligi nimaga bog’liq:

  1. Terining immun reakciyasini pasaytiruvchi citokinlar ishlab chiqaradi

  2. Orttirilgan immunitet reakciyalarida faol ishtirok etadi

  3. ularning yuzasida mikroorganizmlarning adgeziyasini ta`minlovchi receptorlar mavjud emas

  4. U erda mikrokoloniya hosil qiluvchi rezident mikroflora joylashadi

37.Shilliq qavatlarning infekcion agentlarga qarshi ta`sir ko’rsatuvchi morfologik o’zgachaligini ko’rsating:

  1. Ko’p qavatli yassiy epiteliydan iborat

  2. bir qavatli cilindrik epiteliydan iborat

  3. Bir qavatli yassiy epiteliydan iborat

  4. Ko’p qavatli cilindrik epiteliydan iborat

38.İnfekcion agentning teri qavati orqali kirishiga organizmning dastlabki javobi nimadan iborat:

  1. Qonda leykocitlarning miqdori kupayadi

  2. mahalliy o’tkir yallig’lanish jarayoni yuzaga keladi

  3. limfa tugunlarining kattalanishi kuzatiladi

  4. antitana ishlab chiqariladi

39.«Antigen» uchun xos bulgan tavsifni ko’rsating:

  1. Antigen – makroorganizmga tushgan begona agentga qarshi javob tarixasida ishlab chiqariladigan molekula

  2. Antigen - makroorganizm uchun begona bo’lgan va immun javobni chaqiradigan organik biopolimer

  3. Antigen – oqsillarning parchalanishi natijasida yuzaga keladigan noorganik modda

  4. Antigen – infekcion agentning kelib tushishiga javob tariqasida makroorganizm tomonidan ishlab chiqariladigan oqsil





Download 0.7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15



Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling