Lekciya 3 Tema :::: Tabiyattanıwdı oqıtıw metodları

VII. Kórgizbelilik (súwret, keste, texnika quralları)n qollaw. Hikaya 
dawamında kórgizbeliliktiń hár qıylı qurallarınan paydalanıw oqıwshılarda anıq 
túsinikler payda bolıwına, úyrenilip atırģan materialģa dıqqat hám qızıģıwshılıqtı 
quwatlawģa, onıń puxta ózlestiriliwine járdem beredi. Sxemalar, kesteler, 
tájiriybeler, doska hám dápterdegi (atama) hám juwmaqlar oqıw materialın 
ózlestiriliwin jeńillestiredi.
3. Súwretli kórgizbeli qurallardı kórsetiw tiykarında sáwbet.
Tábiyattanıw sabaqlarında kóbinshe súwretlerden paydalanıladı. Máselen, 
«Dashtlar tábiyatı» temasın (4-klass) úyreniwde oqıtıwshı doskaģa «Báhárde 
dasht» atlı súwretti iledi hám tema boyınsha sáwbet ótkizedi: Oqıwshılar súwrette 
neler súwretlengen? Súwrette qanday ósimliklerdi kórip atırsız? (qum qıyıģı, lala, 
seksewil). Ne ushın dashtta ósimlikler kem? Ne ushın dashtta bálent terekler joq? 
Súwrette kórsetilgen haywanlardı sanap beriń (búrkit, jılan, kalxat, dasht ģarģası, 
aq jılan, qum qoyanı). Bul janzatlar neler menen azıqlanadı? sıyaqlı sorawlarģa 
juwap beriwi kerek. Járdemshi sorawlar boyınsha súwretti analiz qılıp, oqıwshılar 
jańa maģlıwmat aladı, sebebi oqıtıwshı oqıwshılardıń juwapların toltıradı, 
túsindiredi hám anıqlaydı.
4. Oqılģan sabaqlıq teması (maqalası) tiykarında sáwbet.

---

Sáwbettiń maqseti ol yaki bul tábiyat hádiysesin balalar tárepinen durıs 
túsinilgenligin anıqlaw, temanı oqıwdan alınģan jańa bilimlerdi bekkemlew hám 
sistemalastırıw. 1-klass tekst oqılģannan keyin qısqa sáwbet ótkiziledi, onda 
balalarģa oqılģan tekst mazmunın qalay túsingenligin anıqlawģa járdem beriwshi 
2-3 soraw beriledi, Keyin tekst abzaclar yaki logikalıq tamamlanģan bólekler 
boyınsha oqıladı hám oqılģanlardıń mazmunı anıqlanadı. Sonnan keyin 
oqıwshılarģa oqılģan bólekte qansha gáp bolsa, sonsha soraw beriledi. Tekst 
álbette oqıtıwshı tárepinen sholıw qılınadı, sabaq hikaya qılıp beriw, kórgizbeli 
qurallar, oqıtıwdıń texnika quralların kórsetiw menen birge alıp barıladı. Sáwbet 
oqıwshılardın bilimlerdi ózlestiriw dárejesin anıqlaw menen tamamlanadı. 
Tábiyattanıwdı oqıtıwdıń awızeki metodları tálim processinde oqıtıwshı aldında 
turģan ulıwma tálim hám tárbiyalıq wazıypaların ámelge asıradı.