Лекция Alkaloidlar ochilishi xaqida tarixiy ma’lumotlar. O‘simliklardan alkaloidlarni ajratish texnologiylari

Alkaloidlar o‘simliklar dunyosida keng tarqalgan. quyidagi oilaning vakillari alkaloidlarga boy:

• Alkaloidlar o‘simliklar dunyosida keng tarqalgan. quyidagi oilaning vakillari alkaloidlarga boy:
• lolaguldoshlar (liliaceae);
• chuchmomadoshlar (amaryllidaceae);
• kendirdoshlar (arosupaseae);
• ayiqtovondoshlar (Ranunsulaceae);
• ko‘knordoshlar (Raraveraseae);
• dukkakdoshlar (Fabaseae);
• ituzumdoshlar (Solanaseae) va boshqalar.

SHu davr ichida bugun er yuzida ajratib olingan va tasvirlangan 4959 ta alkaloiddan faqat birgina kendirdoshlar oilasiga 897 tasi togri keladi.

O‘simliklarning tarkibida juda oz miqdordan tortib, to 10-15%, ba’zan 25% gacha alkaloidlar bo‘lishi mumkin. O‘simliklarda bir-biriga yaqin ko‘pgina alkaloid bo‘ladi. Alkaloidlar uchun eng xarakterli bo‘lgan o‘rni o‘simlik organizmida tayyor xolda bo‘lishi va ular o‘simlikning xayot faoliyati natijasida xosil bo‘ladi.

• O‘simliklarning tarkibida juda oz miqdordan tortib, to 10-15%, ba’zan 25% gacha alkaloidlar bo‘lishi mumkin. O‘simliklarda bir-biriga yaqin ko‘pgina alkaloid bo‘ladi. Alkaloidlar uchun eng xarakterli bo‘lgan o‘rni o‘simlik organizmida tayyor xolda bo‘lishi va ular o‘simlikning xayot faoliyati natijasida xosil bo‘ladi.

Alkaloidlar qimmatbaxo dorivor modda bo‘lganligi uchun uni o‘rganishga va kimyoviy strukturasini tuzishga qiziqish oshdi. Alkaloidlar strukturasini o‘rganish bizlarga bir qator izlanishlarni olib borishga va shu bilan birga yangi dorivor preparatlarni olishga olib keladi. Delphinium turkum o’simliklarI alkaloidlari asosida yaratilgan dorivor preparatlar va bioreaktivlar.

• Alkaloidlar qimmatbaxo dorivor modda bo‘lganligi uchun uni o‘rganishga va kimyoviy strukturasini tuzishga qiziqish oshdi. Alkaloidlar strukturasini o‘rganish bizlarga bir qator izlanishlarni olib borishga va shu bilan birga yangi dorivor preparatlarni olishga olib keladi. Delphinium turkum o’simliklarI alkaloidlari asosida yaratilgan dorivor preparatlar va bioreaktivlar.