Ligandlar va retseptorlar Reja

Hujayra tashqarisiga bogʻlanuvchi ligandlar
Suvda eruvchi ligandlar qutbli yoki zaryadlangan boʻladi va shu sababli ular plazmatik membranani toʻgʻridan toʻgʻri kesib oʻta olmaydi. Shuning uchun suvda eruvchi ligandlarning aksariyat qismi hujayra tashqarisida turgan holatda hujayra yuzasi retseptorlarining hujayra tashqarisidagi domeniga bogʻlanadi.
Peptid (oqsil) ligandlar suvda eruvchi ligandlar sinfining katta va turli-tuman qismini tashkil qiladi. Masalan, oʻsish omillari, insulin kabi gormonlar va maʼlum bir neyromediatorlar shu qatorga kiradi. Peptid ligandlar uzunligi ogʻriq qoldiruvchi enkefalinlar kabi bor-yoʻgʻi bir nechta aminokislotalardan iborat zanjirdan tortib, yuzlab yoki undan ham ortiq aminokislotalardan iborat zanjirni hosil qilishi mumkin99start superscript, 9, end superscript.

Enkefalin: Tyr-Gly-Gly-Phe-Met qisqa peptid ligand ketma-ketligi.
Yuqorida ayrim neyromediatorlar ham oqsil tabiatli boʻlishini koʻrib oʻtgan edik. Aksariyat boshqa neyromediatorlar kichik oʻlchamli, gidrofil (suvni yoqtiruvchi) organik molekulalardan iborat. Ayrim neyromediatorlar glutamat va glitsin kabi standart aminokislotalar boʻlsa, boshqalari esa modifikatsiyalangan, yaʼni standart boʻlmagan aminokislotalardir.