Lim, fan va innovatsiyalar vazirligi toshkent moliya instituti andijon fakulteti

Javob:

3. 
   Integral usulidan foydalanib omonatlarning umumiy summasini o‘zgarishiga:
   

1. 
   omonatchilar soni o‘zgarishining ta’sirini;
   
2. 
   bitta omonatchiga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha omonat summasi o‘zgarishining ta’sirini hisoblab chiqamiz.
   

Demak, integral usuli bilan hisoblaydigan bo‘lsak:

Bazis davridagi omonatchilarning umumiy soni – 68 250 kishi. ( )
Bazis davridagi bitta omonatchiga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha omonat summasi – 25 000 so‘m. ( )
Bazis davridagi omonatlarning umumiy summasi – 1 706 250 000 so‘m. ( )
Xisobot davridagi omonatchilarning umumiy soni – 66 000 kishi. ( )
Xisobot davridagi bitta omonatchiga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha omonat summasi – 28 500 so‘m. ( )
Xisobot davridagi omonatlarning umumiy summasi – 1 881 000 000 so‘m. ( )

Birinchi navbatda absolyut tafovutlarni topib olamiz:

= 66 000 – 68 250 = - 2 250 kishi.
= 28 500 – 25 000 = 3 500 so‘m.
= 1 811 000 000 – 1 706 250 000 = 104 750 000 so‘m.

1. 
   omonatchilar soni o‘zgarishining ta’siri:
   

= 25 000·(- 2 250) + (- 2 250·3 500)/2 =
- 56 250 000 – 3 937 500 = - 60 187 500 so‘m.

2. 
   bitta omonatchiga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha omonat summasi o‘zgarishining ta’siri:
   

= 68 250·3 500 + (- 2 250·3 500)/2 = 238 875 000 – 3 937 500 = 234 937 500 so‘m.


Javob: = - 60 187 500 so‘m; = 234 937 500 so‘m.
5. Har bir aniqlangan ko‘rsatkichni qisqacha izohlang va xulosa qiling.
1-topshiriqda omonatlarning umumiy sonini topish uchun omonatchilar sonini bir kishiga to‘g‘ri keluvchi o‘rtacha omat summasiga ko‘paytirib aniqladik.
2-topshiriqda 3 ta ko‘rsatkichlarning xisobot davridagi qiymatlarining bazis davriga nisbatan mutloq va nisbiy tafovutlarini aniqladik.
3-topshiriqda, yakuniy natijaga ta’sir etuvchi omillarning analitik ifodasini (regression tenglamasini) topdik. Bu qiymat bir omil yakuniy omilga qanchalik ta’sir ko‘rsatishini aniqlash uchun ishlatiladi.
4-topshiriqda integral usulida, ikkita qiymatning yakuniy natijaga ta’sirini hisoblab chiqdik.
Xulosa qilib aytganda, barcha hisob-kitoblar statistik qonuniyat va formulalar hamda ekonometriyaga doir bilimlarga asoslangan holda amalga oshirildi. Demak, iqtisodiy tahlilni olib boruvchi mutaxassis albatta statistika, ekonometrika kabi fanlardan ham chuqur bilimga ega bo‘lishi talab etiladi.

5. 
   Masala. Sanoat korxonasi bo‘yicha tovar material zaxiralar (TMZ) qiymati haqida quyidagi ma’lumotlar keltirilgan: (ming so‘m)
   

№