Lim, madaniyat va innovatsiya

---

 
FAN, TA'LIM, MADANIYAT VA 
INNOVATSIYA 
 
[Jild: 01 Nashr: 02 (2022)] 
www.mudarrisziyo.uz 
ISH HUJJATLARI VA ULARGA QO‘YILADIGAN ASOSIY TALABLAR 
 
Normo‘minova Marjona 
 
Alisher Navoiy nomidagi TOSHDO'TAU talabasi
ANNOTATION:  Ushbu maqolada ish hujjatlarini yuritish, shuningdek qabul qilinayotgan qonun 
hujjatlarining davlat tilida ish yuritishidagi ahamiyati va o‘rni, ish yuritishdagi asosiy talablar haqida 
fikr va mulohazalar bayon qilinadi. 
 
 Keywords: o‘zbek tili, davlat tili, hujjat, qonun, farmon, ish qog‘ozi.
Avvalo, hujjat bu — ke’ng ma’noda ma’lumotlar qayd etiladigan moddiy buyumlardir.Bularga 
misol tariqasida, qog‘oz, fotoplyonka, kinoplyonka, magnitafon lentasi, perfokarta va boshqalarni 
keltirishimiz mumkin. Huquq fanida esa hujjat deyilganda, odatda, qonunda belgilangan shaklda tuzilgan 
va yuridek ahamiyatga ega bo‘lgan faktlarni tasdiqlovchi yozma aktlar tushiniladi. Real hayotdan olib 
qaralganda ijtimoiy munosabatlar doirasida odamlar, idoralar, va tashkilotlar, korxonalar va muassasalar 
o‘rtasida o‘zaro ish yuritishning ma’lim huquqiy asoslari mavjud bo‘lib, ular tegishli hujjatlarni 
rasmiylashtirish tarzida amalga oshiriladi.
Hujjatlarni yuritish asosan davlat ishlarini huquqiy asoslarda isbotlab berish maqsadida amalga 
oshiriladi. Demak, u davlat yoki davlatlararo bo‘ladigan ma’lum talablar darajasida amalga oshiriladi va 
dunyoviy an’analarni ham o‘zlashtiradi. Hujjatlarning mukammalligi esa, davlat ishlarini yuritish 
takomilidan dalolat berdi. Davlat tizimining barcha bo‘g‘inlarini hujjarlarsiz mutlaqo tasavvur qilib 
bo‘lmaydi. Shuning uchun ham vaqti-vaqti bilan ish yuritishni takomillashtirishga qaratilgan hukumat 
qarorlari qabul qilingan. Masalan, shunday qaror yurtimiz mustaqilligi arafasida (1989-yil 21-oktabr) 
“Davlat tili haqida”gi Qonunning qabul qilinishi bu masalani ham huquqiy asoslab qo‘ydi. Yangi 
tahrirdagi Qonunning 9-moddasida davlat hokimiyati va boshqaruv organlarida ishlarning davlat tilida 
yuritilshi va zaruratga qarab boshqa tillarga tarjima qilinishi alohida ta’kidlab o‘tildi. Mustaqillikdan 
keyin esa ish yuritishni takomillashtirib, uni milliy asosga qo‘yish masalasiga yana ham jiddiy e’tibor 
berildi. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1994-yil 18-avgust 424-son qarori bilan 
tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi viloyat, shahar va tumanlar hokimlari apparatlarida ish yuritish 

---

52
FAN, TA'LIM, MADANIYAT VA INNOVATSIYA Jild: 01