{Лингвистика тарийхы} п1нини4 18мийети 81м 7азыйпалары

Jozef Vandries. Ol Sarbonna universiteti hind-evropa til bilimi kafedrasınıń professorı, klassikalıq tiller hám kelt tili boyınsha qánige. Onıń ayırım miynetleri til biliminiń ulıwmalıq máselelerine arnalǵan. Sonday miynetleriniń biri-1937-jılı Moskvada járiyalanǵan «Til tariyxına lingvistikalıq kirisiw» miyneti. Bul miynette til biliminiń eń áhmiyetli máseleleri-frantsuz sotsiologiyalıq mektebi wákilleriniń kóz-qarasları izbe-iz hám isenimli túrde bayanlanǵan.
Jozef Vandriestiń túsindiriwinshe olar tómendegilerden ibarat: «Til sotsiallıq qubılıs, onıń payda bolıwı jámiyettiń talaplarına baylanıslı. Sóylewshi individlerdiń qollanıwı menen ol turaqlılıqqa iye boladı. Til tańbaları shártli. Xalıqtıń mádeniy rawajlanıwı menen onıń tilindegi grammatikalıq kategoriyalar arasında baylanıs joq, sonlıqtanda rasa menen til ortasında baylanıs ornatıwdıń zárúrligi joq.»
« Jámiyettegi turmıslıq sháriyatlar hám adamnıń sotsiallıq kelip shıǵıwı onıń tilinde jumsalatuǵın grammatikalıq kategoriyalardı qáliplestiredi.»
«Tildiń turmıslıq túsiniw ushın onıń házirgi jaǵdayın izertlewimiz zárúr. Sózdiń jasawı tiykarınan sotsiallıq jaǵdaylarǵa baylanıslı bolǵanlıqtan sóz mánisiniń ózgeriwin anıqlawda fonetikalıq faktordı joqarı kótermeley bermew kerek.»
«Tillerdiń rawajlanıwında eki kúshtiń gúresi bayqaladı: onıń birinshisi- differentsiatsiyaǵa umtılsa, ekinshisi- unifikatsiyaǵa beyim.»
J. Vandries Ferdinand de Sossyur hám Antuan Meyeniń kóz qarasların sistemalastırıw menen birge ayırım máselelerde óziniń kóz-qarasların,ideyaların usınadı. Bunday máselelerdiń qatarına emotsional yamasa effektli sóylew, til hám oylaw, dialekt, tildiń ádebiy hám jazba túrleri, lingvistikalıq geografiya, jazıw, tillerdiń klassifikatsiyası h.t.b. kiredi.
§ 34. GUGO ShUXARDT. «SÓZLER HÁM ZATLAR» MEKTEBİ
«Sózler hám zatlar» mektebi jas grammatistlerdiń kontseptsiyaları hám izertlew metodların qatań sınǵa alıw tiykarında payda boladı. Bul mekteptiń tiykarǵı kóz-qarasları R. Meringerdiń 1909-jıldan baslap járiyalana baslaǵan
«Sózler hám zatlar» jurnalı menen baylanıslı. Bul jurnal XX ásirdiń 40-jıllarına shekem járiyalandı.