Linkni bosib ko`ring
o‘qish va yozishni o‘rganib oldilar
Download 1.43 Mb. Pdf ko'rish
|
10-uzb oson qo`llanma (to`liq)
o‘qish va yozishni o‘rganib oldilar
Linkni bosib ko`ring : https://t.me/TARIX_TILSIMI Alifboning o‘zgartirilishi. Sovet hokimiyatining dastlabki o‘n yilliklarida O‘zbekistonda imlo 3 marta o‘zgartirildi. Bu holat tub aholini savodsiz qilishga, uning asriy qadriyatlaridan mahrum qilib, sovet madaniyati ruhida tarbiyalashga hamda ruslashtirish siyosatini amalga oshirishga mo‘ljallangan edi. Ma’lumki, islom dini mintaqaga kirib kelgach, asrlar davomida yurtimizda yaratilgan asarlar arab alifbosidagi eski o‘zbek tilida yozilgan edi. Ahmad Yassaviy, Sakkokiy, Lutfiy, Alisher Navoiy, Bobur singari mashhur shoirlar 500 – 800 yillar oldin o‘zbek tilida, biroq arab imlosida o‘z asarlarini yozganlar. Bolsheviklar esa bunday adabiyotdan voz kechib, sovet adabiyotini va proletar madaniyatini yaratishgan № Alifboning o`zgartirilish bosqichlari 1 1921-1922- yillar dastlab arab imlosi isloh qilinib, ancha soddalashtirildi. 2 1929-yil may Samarqandda o‘tgan O‘zbekiston adiblari, imlochilari va yetakchi ziyolilari konferensiyasida o‘zbek yozuvini arab grafikasidan lotin grafikasiga o‘tkazish haqida qaror qabul qilindi 3 1929-yil 10- avgust O‘zbekiston SSR Maorif xalq komissarligi hay’ati tomonidan lotin grafikasiga o`tkazish tasdiqlandi 4 1929-yil 1- dekabr O‘zbekistonda arab alifbosidan lotin yozuviga o‘tildi. 5 1940-yil 8-may O‘zbekiston SSR Oliy Soveti III sessiyasida matematik olimToshmuhammad Qori-Niyozovning ma’ruzasi bo‘yicha lotin yozuvidan kirill (rus grafikasi) asosidagi o‘zbek yozuviga o‘tish to‘g‘risida qaror qabul qilindi Sovet hokimiyati lotin grafikasiga o‘tish orqali arab tilida yaratilgan islom dinining asosi Qur’oni karim va hadislarga hamda boshqa kitoblarni yo‘qotishni ko‘zlagan bo‘lsa, kirillitsaga o‘tish asnosida turkiy tilli sovet respublikalarini lotin imlosidan foydalanayotgan Turkiya va boshqa davlatlarning ta’siridan saqlab qolmoqchi, o‘zbek xalqi bilan qardosh turk xalqi o‘rtasidagi aloqalarniyo‘qotmoqchi bo‘ldi. Shuningdek, O‘zbekiston va sovet Sharqidagi respublikalarni ruslashtirish jarayoni o‘zining so‘nggi bosqichiga qadam qo‘ydi Download 1.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling