Linuks operatsion tizimi tarixi (muallif: Ilhom Teshaboyev)

Celeron - «Seleron», Falseeleron» deb umumiy qabul qilingan. Bu nom konstruktsichning turli elementlarini bildiruvchi inglizcha asosi “ Celer ” (“tezkor”) va “-on” qo’shimchasidan tashkil topgan.
Pentium II klassli markaziy protsessor (bugungi kunda bu savdo markasi Pentium !!! 4 klassli CPU larga ham taalluqli).
Intel firmasi tomonidan Pentium II ni urniga arzonroq sifatida taklif etilgan. Oldingi modellar (266 va 300 MGts chastotalilari) urnatilgan ikkilamchi KESh ga ega emasedi, qolgan modellarda esa (300 А dan boshlab) L2 cache – xotira sig’imi 128 k.baytni tashkil etadi. Protsessorlar S, E, P, P, (Sloft 1 turidagi) va P, P, G, A, (Socket 370 turidagi) korpuslarda ishlab chiqariladi. Yangi Celeron lar Socket 478 turida ishlab chiqariladi. Unga mos bo’lgan 1 – 7 % ok takt chastotali Pentium II va Pentium III ga mahsuldorligi bo’yicha pastrokdir, lekin ulardan bir necha bor arzonroqdir. Yangi Celeron lar 566 MGts dan va yuqoriroq chastotagacha egadir.
Willamette – «Uillament» protsessor yadrosi (АKSh dagi daryo nomi bo’yicha). Pentium 4 klassli birinchi protsessorning kodli nomi. Oldiniga Socket 423 da ishlab chiqarilgan, bugungi kunda Socket 478 da. 32 – razryadli Intel IА – 32 arxitekturasi (Architecture) bazasida kurilgan. Savdoda 2001 yildan paydo bo’ldi.
Athlon (balki, Athlete + on qo’shimchalaridan tashkil topgandir, “kichik polvon”) – “Аtlon” protsessori. AMD firmasining ettinchi avlod protsessori. Ilgari AMD K 7 shartli nomi bilan mashxur bo’lgan. X86 instruktsiyalari bilan mos keladi. X86 arxitekturali protsessorlarda ilgari qo’llanilmagan konstruktiv ko’rinish (kurilish) qo’llanilgan. Superkonveerli va superskalyar mikro arxitekturagi ega: x86 platformasi uchun birinchi bor o’zgaruvchi (harakatlanuvchi) zanyatoyli to’la konveerlashtirilgan superskalyar hisoblash bolki kullanilgan. K7 arxitekturasi uchta FPU uzellaridan iborat. Yukori unumdorligi 500 MGts takt chastotasida 1000 MFLOPS ni tashkil etadi. Sistema shinasining chastotasi 200 / 226 MGts.
L 1 Cache – xotirasi 128 k.bayt xotirasiga ega, L 2 512 k.baytdan to 8 M baytgacha hajmga ega bo’lishi mumkin (hozirgi Athlon XR 256 k.baytga ega). 3 D NOW! instruktsiyalari keng to’plamiga ega. Boshlangich chastotalari 500, 550 va 600 MGts ni tashkil etadi.
Intel firmasi protsessorlari bilan mos kelmaydigan materinskaya platalarda (Motherboard) kullaniladi. Savdoga 1999 yilning ikkinchi yarmida chiqarilgan.