Liofob va liofil kolloidlarning xossalari

12.4.Kolloid eritmalarni tozalash usullari.
Toza kolloid eritmalar olish uchun kolloid eritmalar tarkibida hosil bo’lgan elektrolit ( asos, kislota, tuz ) lar va boshqa aralashmalardan tozalaniladi. Kolloid eritmalarni tozalash uchun «dializ»,«elek-trodializ» va «ultrafiltratsiya» usullardan foydalaniladi.
Dializ usul deb, kolloid eritmalarini molekula va ion eritmalaridan suniy membrana xaltachasi orqali tozalashga aytiladi, unda ishlatiladigan asbobga dializator deyiladi.
Kollodiy va tsellofanlardan suniy membrana tayyorlanadi.
Elektrodializ usuli deb elektr toki yordamida dializ usulini tezlashtirishga aytiladi. Buning uchun kolloid eritmadan elektr toki o’tkazilganda eritmadagi manfiy ionlar anodga, musbat ionlar esa, katodga yig’ilib, oqayotgan suv bilan yuvilib ketadi.²

Elektrodializ sxemasi

Kolloid eritmalarni yarim o’tkazgich membranalar orqali filtrlanishiga ultrafiltratsiya deyiladi.

Bu usulda kolloid zarrachalar filtrda qoladi, dispers muxit esa filtratda bo’ladi.
Ishlatilishi Oltingugurtning kolloid eritmalari qishloq xo’jaligida o’simliklarning zararkunandalariga qarshi ishlatiladi. Polietilendan tayyorlangan tiniq plyonkalar qishloq xo’jaligida issiq xonalarni tashkil etishda, sug’orish inshoatlarining gidroizolyatsiyasida ishlatiladi.
Shu bilan birga yuqori molekulyar moddalar qishloq xo’jaligida tuproq strukturasini yaxshilashga va hosildorligini oshirishga yordam beradi.

1^ Duncan J. Shaw, Introduction to Colloid and Surface Chemistry. Fourth Edition. Oxford amsterdam boston london new york paris san diego san francisco singapore sydney Tokyo. 2003. 43- bet

2^ Duncan J. Shaw, Introduction to Colloid and Surface Chemistry. Fourth Edition. Oxford amsterdam boston london new york paris san diego san francisco singapore sydney Tokyo. 2003. 19- bet