Lirik tur(she’riyat) haqida ma’lumot marsiya. Mаrsiya

Qofiyaianishi: a-a-a-a-a_, b-b-b-b-а, d-d-d-d-a,...
Muxammaslar ikki xil bo’ladi:
1. Bir shoirning o‘z muxammasi (mustaqil muxammaslar). Misol: Zavqiyning Yuzingni ko'rsatib avval...» muxammasi.
2.Taxmis - boshqa shoirga ergashib, izdoshlik, maslakdoshlik, uning g‘azalidan ta’sirlanish, ilhomlanish, unda o‘z fikr-kechinmalariga hamohanglik ko'rish asosida o‘xshatma usulida yozilgan muxammaslar.
Баъзан шоирлар ўз ғазалига ўзи мухаммас боглаши мумкин. Масалан, Навоий томонидан ўзининг «Кошки» радифли ғазалига ўзи томонидан боғланган мухаммасни эслаш мумкин.
Агар мухаммас бошқа шоир ғазалига боғланса, у ҳолда кўпинча сўнгги бандда аввал мухаммас боғловчининг, кейин эса ғазал муаллифининг тахаллуси бўлади. Navoiyning «Bo'lmag'ay erdi jamoling Mashrabning «Va ’da qildi bir kelay deb...», Furqatning «Manam sho ‘rida bulbul», «Kishi holimni bilmas..» Zavqiyning «Ajab ermas», Munisning «Shirinsuxan Laylivashim vaqtiki qohir bo‘lg'usi...», K.Xorazmiyning «Qaysi falak burjining...» kabi she’rlari ham muxammas janrida bitilgan. Шунингдек, Турди Фароғий ҳам бу жанрда баракали ижод қилган. Ундан бизга бешта мухаммас етиб келган.
MUSADDAS
MUSADDAS (ar. «oltilik»)- har bir bandi olti misradan iborat bo’lgan she’r. Унда биринчи банддаги мисралар ўзаро қофиядош келади. Кейинги бандларда эса аввалги беш мисра ўзаро қофияланади. Олтинчи мисра биринчи банд билан қофиядош бўлади.

Qofiyalanishi: a-a-a-a-a-a-a, b-b-b-b-b-a, d-d-d-d-d-a,…
Musaddaslar ikki xil bo’ladi:

1. 
   mustaqil yaratilgan musaddaslar;
   
2. 
   o'zga shoir tomonidan yaratilgan g'azallarning vazni va qofiyasiga mos yaratilgan musaddaslar.
   

MUSABBA’
Musabba’ (ar. «yettilik») - har bandi yetti misradan. tashkil topgan she’r. Qofiyalanishi: a-a-a-a-a-a-a, b-b-b-b-b-b-a, d-d-d-d-d-d-a...yoki a-a-a-a-a-a-a, b-b-b-b-b-a-a, d-d-d-d-d-a-a...