Lisher Navoiy Muqarrabi Shohiy  Siz bu jurnal orqali quyidagilarni bilib olasiz

Savol va topshiriqlar
1.Navoiy “Xamsa”sining boshqalarning “Xamsa”sidan farqi nimada? 2.Navoiy “Xamsa”sining hajmi qancha misrani tashkil qiladi?
3.Navoiy “Xamsa” sining qaysi dostoni qahramonlik haqida hisoblanadi? 4.Navoiyning “Sab’ai sayyor” dostoni qanday doston hisoblanadi?
5.Navoiyning “Hayrat ul- abror” dostoni aruzning qaysi bahrida yozilgan? 6.“Xamsa”dagi qaysi obraz o‘zbek adabiyotida yaratilgan mukammal komil inson
obrazi hisoblanadi? 7.Navoiyning “Xamsa”sidagi qaysi dostonning hajmi 3988 baytni o‘z ichiga oladi?
8.Navoiyning “Saddi Iskandariy” dostoni necha bayt va necha bobdan tashkil topgan? 9.Alisher Navoiyning she’riyatdagi ilk ustozlari kimlar edi?
Ushbu ustozlari haqida o‘zining qaysi asarida ma’lumot keltirgan? 10.Fors tilidagi birinchi «Xamsa” kim tomonidan va yaratilagan?

11.«Xamsa” o‘z ichiga olgan besh doston qaysilar va ular qaysi yillarda yaratilgan? 12.Shoirning mashhur «Navoiy” ostidagi taxallusi qanday ma’nolarni anglatadi? Uning ikkinchi taxallusi nima va u qanday ma’nolarni anglatadi?

a

b

D

e

F

g

F

o

n

i

y

k

B

l

m

n

o

p

q

r

u

v

H

x

y

x

a

M

s

A

O

g

z

s

h

c

h

A

a

b

d

e

f

g

h

Y

i

U

k

l

m

n

O

M

R

q

s

d

r

g

g

m

H

s

‘

v

M

z

c

D

E

o

S

u

i

I

w

V

O

H

e

s

v

d

p

l

k

R

y

g

i

A

e

h

I

T

x

A

f

n

S

Q

A

N

O

T

l

m

e

i

q

w

O

t

y

p

H

O

n

L

T

s

Y

u

V

H

Q

R

I

D

A

A

f

F

C

i

i

m

j

g

h

Z

Y

H

O

I

U

N

Q

Q

q

B

O

Y

V

X

L

L

O

U

H

s

o

e

G

N

U

U

C

R

S

J

B

A

A

A

A

U

n

A

G

Z

I

r

H

V

O

k

m

J

U

f

R

H

O

A

O

O

Z

Z

B

L

N

U

S

S

A

Z

s

B

P

a

‘

A

l

i

n

M

S

M

Y

D

Y

W

X

D

L

A

M

H

R

S

h

j

h

D

a

Z

L

n

H

U

U

A

N

Y

G

Q

S

S

E

O

H

B

I

W

X

A

U

s

e

w

e

I

P

d

T

V

A

A

O

E

A

x

W

F

h

r

O

R

E

E

R

s

D

e

R

v

g

R

i

i

J

A

s

R

E

R

P

E

K

v

D

N

I

U

G

U

R

L

o

L

n

o

d

l

I

Y

N

o

a

R

o

L

D

G

O’

W

I

N

I

X

Z

C

Q

a

s

a

A

y

H

f

q

a

z

S

G

R

O

C

H

Y

K

y

n

P

U

U

D

x

u

s

r

a

v

s

5

d

s

a

D

B

A

Y

D

I

H

R

A

I

O

R

G

E

d

c

h

l

a

n

o

j

x

h

o

u

D

F

O

R

J

I

T

Y

L

J

o

N

R

l

i

o

e

k

n

m

i

h

j

k

‘

p

S

o

F

K

R

Y

K

j

D

s

I

s

a

b

‘

a

i

s

a

y

y

o

r

n

t

y

g

v

L

O

B

i

h

d

O

S

G

i

y

o

s

i

k

o

p

t

e

a

o

w

r

t

y

M

T

A

b

d

e

n

s

g

h

i

j

s

h

m

n

p

h

u

n

y

s

c

z

K

N

K

l

o

l

r

t

g

h

k

i

l

h

s

e

b

i

d

w

v

n

z

a

v

N

Alisher Navoiyning o’zbek adabiyotida tutgan o’rni

N avoiy tavalludining 550 yilligini nishonlash mustaqillikning

birinchi yiliga to‘g‘ri keldi. Ushbu tarixiy sana har tomonlama keng miqyosda nishonlandi. Shu vaqtdan boshlab Navoiyni o‘rganishning yangi davri boshlandi, deyish mumkin. Bu yil shoir tavalludining 572 yilligi keng nishonlandi. Lekin Navoiyni o‘rganish doimiy ishimizdir. Mustaqillik yillarida bu borada katta ishlar amalga oshirildi. Shoir asarlarining yigirma jildligi, “Xazoyin ul-maoni” to‘plami, “Xamsa” dostonlari alohida kitob holida nashr etilgan. Bu ilmiy va madaniy hayotimizdagi muhim voqeadir. . Alisher Navoiy yili deb e’lon qilindi. Toshkentdagi Navoiy haykali va Milliy bog‘ tantanali ravishda ochildi.Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov mazkur tantanali marosimdagi nutqida shunday dedi: “Alisher Navoiy yili” deb e’lon qilingan 1991 yil mamlakatimiz tarixida qutlug‘ va unutilmas sana bo‘ldi. Bu yil xalqimizning azaliy orzulari ushaldi. O‘zbekiston o‘z mustaqilligini e’lon qildi, endi o‘z taqdirini o‘zi hal qilmoqda... O‘z tarixini, ajdodlarini e’zozlagan xalqning kelajagi, albatta, porloq bo‘ladi”. 22 yillik mustaqillik bu so‘zlarning to‘g‘riligini isbotladi. Taraqqiyot va o‘zgarishlar yo‘lidan dadil qadam tashladik. Ayni paytda tariximizning noma’lum sahifalariga oydinlik kiritish, xalqimiz madaniy-ma’naviy merosini tiklash borasida ulkan ishlar amalga oshirildi, o‘nlab allomalarimizning tavallud kunlari xalqaro
miqyosda nishonlandi. Bular bilan birga Navoiyni qaytadan kashf etdik. Uning ilgari nashr etilmagan asarlari nashr etildi, ijodi yangi, adolatli mezonlar asosida tahlil qilina boshlandi. Shoirning asl qiyofasini belgilovchi asarlar ham darsliklardan joy olgan. Bizning oldimizda turgan eng muhim vazifa shoir tadqiqini uslubiy asosda qurish va takomillashtirish, uning bu yo‘nalishda yanada rivojlanishini ta’minlashdir. Shu o‘rinda atoqli olim A.Hayitmetov quyidagi mulohazalarni ilgari suradi: “Navoiy ijodini o‘rganishdagi muhim masalalardan biri shoir ijodini davrlar bo‘yicha o‘rganishdir.Navoiyning o‘zi ham bejiz emaski, Navoiy ijodini o‘rganishda. she’riy merosini bolalik, yoshlik, o‘rta yosh va nihoyat, keksalik davriga o‘tkazdi.Ammo uning rejasi ma’lum sabablarga ko‘ra amalga oshmadi.Bizga ma’lumki, shoir o‘zining ayrim asarlarini qachon yozgan.Uning lirik she’riy merosi bilan bog‘liq katta qiyinchilik. shoirning rasmiy devonlari, turli davrlarda yaratilgan she’rlari bir-biriga aralashib ketgan.Yaqin o‘tmishda bu masalalarga oydinlik kiritishga harakat qilingan.Ammo bu muammo to‘liq hal bo‘ldi, deyish qiyin.Hozirgi davriy jadvallar taxminiydir. .Jumladan, shoirning bolalik va yoshlik davridagi she’rlari, fors tilida yozilgan she’rlari davriy tizimga kiritilmagan.Bu sohada prof.H.Sulaymonov boshlagan ishni davom ettirish zarur”. Alisher Navoiy mumtoz adabiyotimizning markaziy siymosidir. Turk
adabiyotining eng ilg‘or va go‘zal yutuqlari shoir she’riyatida mujassam. Buni
Ozarbayjonning Benazir shoiri Muhammad Fuzuliy, turkman klassiki Maxdum
Quli, qozoq shoiri Abay, qoraqalpoq yozma adabiyotining asoschilaridan biri
Berdaqning e’tiroflaridan ham tushunish mumkin. Binobarin, Navoiy ijodi qardosh
xalqlar bilan azaliy munosabatlar va do‘stona munosabatlarni yanada
mustahkamlash va yangi bosqichlarga ko‘tarishning o‘ziga xos va ulug‘vor asosidir.
Navoiy bilan Jomiy o‘rtasidagi ustoz shogirdlikni ibrat qilib ko‘rsatsa, shuncha kam.
Chunki bunday hodisalar hatto qadimgi tarix uchun ham kam uchraydi.