Логистика

Korxonada xaridlarni amalga oshirish. Korxonada xaridlarni rejalashtirish va 
nazorat qilishning maxsus texnologiyasi mavjud. Unga muvofiq, nima va qancha sotib 
olish masalalari OMTO rahbari tomonidan ishlab chiqarish va sotish bo‘limlari 
rahbarlari bilan birgalikda hal qilinadi. Kimdan va qanday shartlarda sotib olish 
masalalari OMTO rahbari tomonidan korxona direktori bilan birgalikda hal qilinadi. 
Korxonada materiallarga bo‘lgan ehtiyoj yakuniy mahsulotni ishlab chiqarish 
dasturi asosida hisoblanadi. Materiallarga bo‘lgan ehtiyoj ishlab chiqarilgan 
mahsulotlarning rejalashtirilgan hajmiga asoslanadi, bu oldindan aytib bo‘ladigan yoki 
ma’lum bir tarzda belgilanadi. Yakuniy mahsulotlar nomenklaturasi ishlab chiqarish 
dasturida belgilanadi. Yakuniy mahsulotni iste’molchiga yetkazib berish vaqti va 
yetkazib beriladigan materiallar va butlovchi qismlar mavjud bo‘lishi kerak bo‘lgan 
vaqtga asoslanib, yetkazib beriladigan materiallarga bo‘lgan yalpi ehtiyoj aniqlanadi. 
Korxonada yetkazib berish logistikasi quyidagilarni o‘z ichiga oladi: 
- asosiy ishlab chiqarish faoliyatini amalga oshirish uchun doimiy zarur bo‘lgan 
materiallar va butlovchi qismlarni sotib olish; 
- chakana bir martalik ehtiyojlar uchun materiallar sotib olish. 

---

154 
Birinchi holda (agar buyurtma qilingan material omborda bo‘lmasa), tegishli 
bo‘linmaning (masalan, ustaxonaning) buyurtmasi asosida OMTO yetkazib beruvchi 
bilan bog‘lanadi (odatda tzmoi bilan barqaror doimiy aloqada bo‘lgan taniqli 
kompaniya). Ikkinchisi uzoq muddatli shartnoma asosida zarur tovarlarni yetkazib 
beradi. Jo‘natish doimiy yetkazib beruvchi tomonidan tovarlarni TZMOI omboriga har 
qanday qulay transport turi bilan yetkazib berish sharti bilan amalga oshiriladi. 
Buyurtma qilingan tovarlar TZMOI omboriga yuboriladi va sifat va miqdorga 
muvofiqligi tekshiriladi. Qabul to‘g‘risidagi ma’lumotlar tegishli mijozga (TZMOI 
bo‘limi) uzatiladi. 
Barcha tegishli hujjatlar rasmiylashtirilgandan so‘ng, tovarlar tzmoi omborida 
korxona bo‘linmalari tomonidan talab qilinmaguncha saqlanadi. 
Ikkinchi holda, materiallarni sotib olish ta’mirlash va ekspluatatsiya ishlari zarur 
bo‘lganda amalga oshiriladi; prototiplar uchun; iste’molchilarning individual 
buyurtmalarini bajarish uchun. 
OMTO omboriga tovarlarni yetkazib berishni tashkil qilishi kerak bo‘lgan har 
qanday kompaniya bilan (doimiy yetkazib beruvchilardan emas) materiallarni yetkazib 
berish to‘g‘risida OMTO shartnoma tuzishi mumkin. 
Vazifa:
Taqdim etilgan ma’lumotlarga asoslanib, TZMOI materiallarini sotib olish 
sxemasini tuzing.
Mumkin bo‘lgan OMTO tuzilishi haqida takliflar bering.
OMTO bo‘limlarining asosiy funksiyalarini aniqlang.