Логистика

Bojxona va tariflarni tartibga solish-bu bojxona to‘plami va tashqi savdoni 
tartibga solish uchun milliy savdo-siyosiy vosita sifatida foydalaniladigan tarif 
choralari. 
Bojxona tarifi-ma’lum bir mamlakatning bojxona chegarasi orqali olib 
o‘tiladigan tovarlarga nisbatan qo‘llaniladigan bojxona to‘lovlari stavkalari to‘plami.
O‘zbekistonda bojxona tarifini shakllantirish va qo‘ llash tartibi hamda boj bilan 
olib o‘tiladigan tovarlarga soliq solish qoidalari O‘zbekiston Respublikasi bojxona 
kodeksida belgilangan. 
Bojxona kodeksi tovarlar va transport vositalarini O‘zbekiston Respublikasining 
bojxona chegarasi orqali o‘tkazish, bojxona to‘lovlarini undirish, bojxona 
rasmiylashtiruvi, bojxona nazoratini amalga oshirish, shuningdek bojxona 
qonunchiligi buzilishining oldini olish, aniqlash va unga chek qo‘yish tartibini 
belgilash bilan bog‘liq munosabatlarni tartibga soladi. Agar O‘zbekiston 

---

223 
Respublikasining xalqaro shartnomasida O‘zbekiston Respublikasining bojxona 
qonunchiligida nazarda tutilganidan boshqacha qoidalar belgilangan bo‘lsa, xalqaro 
shartnoma qoidalari qo‘llaniladi. 
Bojxona maqsadlari quyidagilardan iborat: 
- tovarlar va transport vositalarini bojxona chegarasi orqali olib o‘tishda, 
tovarlarni tashish, saqlash va qayta ishlashda bojxona qonunchiligiga rioya etilishini 
ta’minlash; 
- bojxona to‘lovlarining o‘z vaqtida va to‘g‘riligini ta’minlash; 
- iqtisodiy siyosat choralariga, bojxona rejimlarining talablari va shartlariga 
rioya etilishini ta’minlash; 
- bojxona qonunchiligi buzilishining oldini olish va oldini olish.
Yuk tashishga tijorat va transport hujjatlari kiradi. 
Tijorat hujjatlariga tovarlarni bojxona chegarasi orqali olib o‘tish bilan bog‘liq 
bitimlar bajarilishini tasdiqlash uchun tashqi savdo va boshqa faoliyatni amalga 
oshirishda foydalaniladigan schyot-faktura (invoyist), jo‘natish va qadoqlash 
varaqalari va boshqa hujjatlar kiradi. 
Transport hujjatlariga tovarlarni tashish shartnomasi mavjudligini tasdiqlovchi 
va bunday tashish paytida ularga hamroh bo‘lgan konosament, schyot-faktura yoki 
boshqa hujjat kiradi.
Bojxona hududiga olib kiriladigan tovarlarning bojxona qiymati tovarlarning 
aniqlash usullaridan biri bilan belgilanadigan va bojxona to‘lovlarini hisoblash uchun 
foydalaniladigan tovarlarning qiymati hisoblanadi
Import qilinadigan tovarlarning bojxona qiymatini aniqlash quyidagi usullardan 
foydalangan holda amalga oshiriladi: 
- import qilinadigan tovarlar bilan bitim qiymati bo‘yicha; 
- bir xil mahsulot bilan bitim qiymati bo‘yicha; 
- shunga o‘xshash mahsulot bilan bitim qiymati bo‘yicha; 
- qiymatlarni ayirish asosida; 
- qiymatlarni qo‘shish asosida.