Qiymat injiniringi tizimi tarkibiga tizimostilar sifatida quyidagilar kiradi (ularni mustaqil tizim sifatida ham taqdim etish mumkin): - Qiymat injiniringi tizimi tarkibiga tizimostilar sifatida quyidagilar kiradi (ularni mustaqil tizim sifatida ham taqdim etish mumkin):
- 1. Investitsion – qurilish loyihasi (IQL) tarkibidagi qiymatni boshqarish (QB) tizimi. Bu IQLning barcha fazalarida uning barcha ishtirokchilari uchun funksional amal qiladigan, QIning asosiy yoʻnalishlaridan biridir. Qiymatni boshqarish deganda biz loyihaning butun hayot davri mobainida loyihalarni boshqarish (LB)ning boshqa funksiyalari bilan integratsiyada, asosiy funksiyasi boʻlib LB 45 hisoblanadigan, loyihalarni boshqarishning vositalarini qoʻllagan va uslubiyatini bajargan holda, qiymatni shakllantirish jarayonlarini boshqarish va boshqaruvning asosiy funksiyalarini (tahlil, rejalashtirish, tashkillashtirish, yoʻnaltirish, hisob– kitob, nazorat va tartibga solish) amalga oshirishni tushunamiz. Qiymat hisob– kitoblari va QBni loyiha ishtirokchilari loyihaning ichki va tashqi muhitini, uning masshtabi va tuzilishini hisobga olgan holda amalga oshiradilar. Investitsion loyiha tarkibida qiymatni boshqarish oʻz ichiga har bir fazadagi boshqaruv jarayonlarini va jarayonlar guruhlari oʻrtasidagi aloqani: boshlanish, rejalashtirish, bajarish, tartibga solish va tugatish jarayonlarini oladi.
2. Qiymat injiniringining bozor jihatlari qurilish mahsulotlari (QM) narxiga ta’sir qiladilar, (QM) savdo va tanlov orqali sotiladi, ular oferentlar tomonidan taklif qilingan QM narxining koʻrsatkichlarini optimallashtiradi. Oferentlar tanlovlarda ishtirok etib, kelajakda aniq qurilish mahsulotini ishlab chiqarish uchun oʻzlarining potensial imkoniyatlarini taklif qiladilar. Oferentga raqobatni savdolar predmetining narxi (oʻrta mintaqaviydan yuqori boʻlmagan), ishlarning sifat darajasi va muddatlarga rioya qilish kabilarni ta’minlaydi. Qurilish mahsulotining qiymati firma smeta me’yorlari (FSM) va firma yagona narxlari (FYN) boʻyicha QM ning bozor iste’mol xususiyatlarini hisobga olgan holda aniqlanadi. “Qurilish mahsuloti” va “qurilish mahsulotining qiymati” tushunchalarini biz iqtisodiyot nazariyasi doirasida bozor iste’mol qiymatiga ega boʻlgan va mavjud narxni shakllantirish tizimining metodikasi va me’yorlari asosida shakllantirilgan, aniq qiymatga ega, tashkilot (region)ning qurilish majmuasida vujudga keltirilgan, mehnat mahsulotlarining umumiy summasi sifatida qaraymiz. Narxni shakllantirishning bozor modeli iste’molchi manfaatlariga yoʻnaltirilgan, unda qurilish mahsulotining qiymati va ishlab chiqarish hajmini belgilaydi, unda bozor narxlari qurilish mahsulotining iste’mol xususiyatlarini maksimal hisobga oladilar, unda investitsion – qurilish jarayonining barcha ishtirokchilari faoliyatining asosiy sababi boʻlib, oʻz-oʻzini moliyalashtirish, butunlay xoʻjalik mustaqilligi va firma ichki rejalashtirishning mustaqilligi sharoitlarida foydaga ega boʻlish hisoblanadi. - 2. Qiymat injiniringining bozor jihatlari qurilish mahsulotlari (QM) narxiga ta’sir qiladilar, (QM) savdo va tanlov orqali sotiladi, ular oferentlar tomonidan taklif qilingan QM narxining koʻrsatkichlarini optimallashtiradi. Oferentlar tanlovlarda ishtirok etib, kelajakda aniq qurilish mahsulotini ishlab chiqarish uchun oʻzlarining potensial imkoniyatlarini taklif qiladilar. Oferentga raqobatni savdolar predmetining narxi (oʻrta mintaqaviydan yuqori boʻlmagan), ishlarning sifat darajasi va muddatlarga rioya qilish kabilarni ta’minlaydi. Qurilish mahsulotining qiymati firma smeta me’yorlari (FSM) va firma yagona narxlari (FYN) boʻyicha QM ning bozor iste’mol xususiyatlarini hisobga olgan holda aniqlanadi. “Qurilish mahsuloti” va “qurilish mahsulotining qiymati” tushunchalarini biz iqtisodiyot nazariyasi doirasida bozor iste’mol qiymatiga ega boʻlgan va mavjud narxni shakllantirish tizimining metodikasi va me’yorlari asosida shakllantirilgan, aniq qiymatga ega, tashkilot (region)ning qurilish majmuasida vujudga keltirilgan, mehnat mahsulotlarining umumiy summasi sifatida qaraymiz. Narxni shakllantirishning bozor modeli iste’molchi manfaatlariga yoʻnaltirilgan, unda qurilish mahsulotining qiymati va ishlab chiqarish hajmini belgilaydi, unda bozor narxlari qurilish mahsulotining iste’mol xususiyatlarini maksimal hisobga oladilar, unda investitsion – qurilish jarayonining barcha ishtirokchilari faoliyatining asosiy sababi boʻlib, oʻz-oʻzini moliyalashtirish, butunlay xoʻjalik mustaqilligi va firma ichki rejalashtirishning mustaqilligi sharoitlarida foydaga ega boʻlish hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |