M porsaev, B. Sh. Safarov, D. Q. Usmanova raqamliiqtisodiyot asoslari

1.6.3-rasm. Buyumlar internetining tarmoqlararo konsepsiyasi

Buyumlar Interneti nuqtai nazaridan, ushbu sohalarda qabul qilingan qarorlar boshqa sohalarga bevosita ta’sir qiladi.

Masalan, avtomobillar, maishiy elektr jihozlari va maishiy texnika dizaynini
tanlashda energiya kompaniyalarining takliflaridan foydala­niladi va shu takliflarni joriy etish imkonyati hisobga olinadi.
Buyumlar Internetiga asoslangan talabni va mijozlar muno- sabatini aniqlash tizimlari axborotning turli manbalarni integrat­siya qilish mumkin, jumladan taqsimlangan generatorlarining ba- shorat qilingan chiqish quvvati, elektr transport vositalari va aqlli maishiy texnikaning bashorat qilingan foydalanish kabi ma’lu­motlarni birlashtiradi. Haqiqiy vaqt va oldingi davrlarning ma’lu­motlarini ishlatib, IoT-ga asoslangan talab va javob tizimi ma’lum bir vaqt uchun balans nuqtasini hisoblab chiqishi va bashorat qilishi, zaruriy balansni saqlab qolish uchun nazorat ma’lumot­larini avtomatik ravishda generatorlar, elektr tarmoqlari va aqlli qurilmalarga yuborishi mum-kin. Masalan, yordamchi dastur yangi jihozlarni sotib olish o‘rniga tarmoqning ishonchliligi va yaxlitligini saqlab turishda katta miqdordagi mablag‘ni tejashga imkon beradi .
Buyumlar Internetining talab va javoblar tizimini yaxshilash- iga yana bir misol - bu yo‘l trafikni tartibga solish. Transport so- hasida rejalashtirish boyicha mutaxassislar va muhandislarreal vaqtda olingan modellashtirish ma’lumotlar va axborot sensor- lardan olib, transport harakatini tahlil qila oladi. Keyin jam- langan ma’lumotlarni prognoz modellarda emas, balkim tartibga soluvchi chiroqlarni (svetofor) va avtomagistrallarning tartibga solinadigan yollaklarni boshqarish uchun vaqtni dinamik ravishda ishlatish maqsadida qo‘llaydi va shu asosda real vaqtda transport oqimlardagi tirband holatlarni oldini oladi va oqimni yahshilaydi.
Yahna zanjir aqlli logistikasi
Sog‘liqni saqlash, oziq-ovqat, farmatsevtika, kimyo va transport sanoati Buyumlar Interneti asosida yahna zanjir logisti- kani yo‘lga qoyishga yechimlar bera oladi. Yahna zanjirli logisti- ka konsepsiyasi muzqaymoq, dori-darmon va yuqori sifatli sabza- votlar, go‘sht va baliq kabi mahsulotlar uchun maxsus ta’minot zanjirini anglatadi. Ushbu tovarlarni uzluksiz yetkazib berish turli xil omborlarda va konteynerlarda saqlash kabi yetkazib ber­ish zanjirining ko‘plab elementlarini o‘z ichiga oladi; turli xil transport vositalari; jug‘rofiy jihatdan taqsimlangan yetkazib beruvchilar; va murakkab tartibga solish talablariga muvo- fiqligi. Ushbu barcha elementlar butun logistika jarayonida oziq- ovqat mahsulotlarining hayot aylanishini kuzatishda zarurat yaratadi. Buyumlar Internetiga asoslangan tizim tovarlarning joy- lashuvi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni boshqarishi, shuningdek, yet­kazib berishning barcha bosqichlarida sifatni kafolatlash uchun harorat va namlik ma’lumotlarini kuzatishi va qayd qilishi mumkin IoT yondoshuvi logistika kompaniyalariga yetkazib be­rish jadvallarini optimallashtirishga va xizmatlarini diversifikat- siyalashga yordam beradi.
Aqlli uylar va Buyumlar Interneti xizmatlari
Maishiy texnika, maishiy elektronika, uy-joy qurilishi, telekommunikatsiya, uy xavfsizlik tizimlari va sog‘liqni saqlash - bu ba’zi bir sohalar, ular Internetga asoslangan aqlli uy­lar uchun yechimlar tufayli ulkan imkoniyatlarga ega bo‘la- dilar. Kelajakdagi aqlli uylar aqlli maishiy texnikani quril- malarni boshqarish bilan birlashtiradigan ko‘plab yangi vazifalarni bajarishi mumkin: dinamik yoritish, avtomatlashtirish, energiyani boshqarish, xavfsizlik va masofadan turib ish faolligi monitoringi.
Hozir ham, smartfon yordamida uydagi qulflar, mai­shiy texnika, yorug‘lik va haroratni kuzatishingiz mumkin. Ushbu o‘zaro bog‘liq aqlli dasturlar va qurilmalar sozlanishi energi­ya rejalari, chiqindilarni kamaytirish va xavfsizlik kafolat- lari kabi innovatsion xizmatlarni rivojlantirishga imkon beradi- gan IoT-ga asoslangan xizmat platformasini tashkil qiladi . Ushbu IoT platformasi s biznes modelingizni yangi sanoat ssenariy- lariga moslashtirishga yordam beradi.
Buyumlar Internetini qo‘llash
Internet buyumlari qo‘llaniladigan sohalarni ko‘rib chiqamiz.
“Aqlli” hisoblagichlar
U