M. Usmanov fizikadan savol va masalalar to’plami
Download 254.31 Kb. Pdf ko'rish
|
Boshlang'ich bilim oluvchilar uchun M. Usmanov
- Bu sahifa navigatsiya:
- 20-§. Kinetik va potensial energiya 55 Mavzuga doir nazariy savollar
- Mavzuga doir masalalar 58 1.
- 22-§. Quvvat. Foydali ish koeffitsiyenti (FIK) Mavzuga doir nazariy savollar 1)
|
8. Jismga gorizontal yo‘nalishda kuch ta’sir etib mJ 4 ish bajardi. Bunda kuch yo‘nalishidagi ko‘chish sm 20 ga teng. Kuchning qiymatini toping ). (
9. Jismga gorizontal yo‘nalishda N 30 kuch ta’sir etib J 90 ish bajardi. Kuch yo‘nalishidagi ko‘chishni toping ). ( m 10. Jismga gorizontal yo‘nalishda kN 10 kuch ta’sir etib MJ 2 , 0 ish bajardi. Kuch yo‘nalishidagi ko‘chishni toping ). ( m
55
1) Energiya nima? 2) Energiya qanday birlikda o‘lchanadi? 3) Kinetik energiya deb qanday energiya turiga aytiladi? 4) Potensial energiya nima?
Ilgarillanma harakatlanayotgan jismning kinetik energiysi qanday topiladi? 6) Yerdan berilgan balandlikdagi jismning potensial energiyasi qanday topiladi? 7) Deformatsiyalangan prujina potensial eneriyasi qanday topiladi?
Deformatsiyalangan prujinaning potensial energiyasi va bikrligi berilgan bo‘lsa, absolyut uzayishi qanday topiladi? 9) Cho‘zuvchi kuch va bikrlik berilgan bo‘lsa, deformatsiyalangan prujinaning potensial energiyasi qanday topiladi?
m / 20 tezlik bialn harakatlanayotgan kg 5 massali jismning kinetik energiyasini toping ) ( J 2.
m / 10 tezlik bialn yugurayotgan kg 60 massali yo‘lbarsning kinetik energiyasini toping ) ( kJ 3.
m / 800
tezlik bilan uchayotgan g 10 massali o‘qning kinetik energiyasini toping ). ( kJ 4.
km / 900
tezlik bilan uchayotgan t 50 massali samalyotning kinetik energiyasini toping ). ( kJ 5. Kinetik energiysi J 16 tezligi s m / 4 bo‘lgan jismning massasini toping ). ( kg 6. Kinetik energiysi J 200
tezligi s m / 10 bo‘lgan jismning massasini toping ). ( kg 7. Kinetik energiysi kJ 375
tezligi soat km / 90 bo‘lgan Kobalt avtomobilining massasini toping ). ( kg 8. Massasi kg 3 bo‘lgan quyon yugurmoqda. Bunda quyonning kinetik energiyasi J 5 , 37 bo‘lsa, uning tezligini toping ). /
s m
Afrika erkak sherining massasi 250 kg. Uni zebrani quvlayotgandagi eng katta kinetik energiyasi kJ 50 ga teng. Sherning eng katta tezligini toping ). / ( s m
Hindiston erkak sherining massasi 200 kg. Uni kiyikni quvlayotgandagi eng katta kinetik energiyasi kJ 5 , 22 ga teng. Sherning eng katta tezligini toping ).
( soat km
Afrika filining massasi 7 tonna. Uni yuguriyayotgandagi eng kinetik energiyasi J 546875
ga teng. Filning eng katta tezligini toping ). / ( soat km
Harakatlanayotgan jism tezligi 2 marta ortsa, uning kinetik energiyasi qanday o‘zgaradi? 13. Harakatlanayotgan jism tezligi 4 marta ortsa, uning kinetik energiyasi qanday o‘zgaradi?
56
Harakatlanayotgan jism tezligi 3 marta kamaysa, uning kinetik energiyasi qanday o‘zgaradi? 15. Harakatlanayotgan jism tezligi 5 marta kamaysa, uning kinetik energiyasi qanday o‘zgaradi?
Yerdan m 2 balandlikda turgan kg 8 massali jismning potensial energiyasini toping ). ( J 2 / 81 , 9 s m g =
17. Poldan m 3 balandlikda turgan kg 3 massali g‘ishtning potensial energiyasini toping ). ( J 2 / 8 , 9 s m g =
18. Poldan
m 5 , 1 balandlikda turgan kg 10 massali jismning potensial energiyasini toping ). ( J 2 / 10 s m g =
19. Daraxtda osilib turgan kg 5 massali maymunning potensial energiyasi kJ 5 , 0 ga teng. Maymun yerdan qancha balandlikda turibdi ). (
20. t 3 massali beton plitani kran ma’lum balandlikka ko‘tardi. Bunda plita kJ 180
potensial energiyaga ega bo‘ldi. Plita qanday balandlikka ko‘tarilgan ). (
2 / 10 s m g =
21.
10 balandlikdagi daraxtda osilib turgan Shimpanze maymunining potensial energiyasi kJ 6 ga teng. Shimpanzening massasini toping ). (
22. Tik turgan jirafaning boshi yerdan m 6 balandlikda turibdi. Jirafa boshida turgan Afrika olmaxonning potensial energiyasi J 15 ga teng. Olmaxonning massasini toping ). ( gramm 2 / 10 s m g =
23. Jismning yerdan ko‘tarilish balandligi 3 marta ortsa, uning potensial energiyasi necha marta ortadi?
Jismning yerdan ko‘tarilish balandligi 4 marta kamaysa, uning potensial energiyasi necha marta ortadi?
Bikrligi m N / 2000
bo‘lgan prujina m 2 , 0 ga cho‘zilgan holda turibdi. Uning potensial energiyasini toping ) ( J . 26. Bikrligi m N / 2000
bo‘lgan prujina sm 4 ga cho‘zilgan holda turibdi. Uning potensial energiyasini toping ) ( J . 27. Bikrligi m kN / 16 bo‘lgan prujina dm 1 ga cho‘zilgan holda turibdi. Uning potensial energiyasini toping ) ( J . 28. sm 1 ga cho‘zilgan prujinaning potensial energiyasi J 2 , 0 ga ga teng. Prujina bikrligini toping ). / ( m kN
29. sm 2 ga cho‘zilgan prujinaning potensial energiyasi J m 40 ga ga teng. Prujina bikrligini toping ). / ( m N
57
4 ga cho‘zilgan prujinaning potensial energiyasi J 80 ga ga teng. Prujina bikrligini toping ). / ( m kN
31. Bikrligi m N / 700
va potensial energiyasi J 5 , 87 bo‘lgan rezinaning absolyut uzayishini toping ) ( m . 32. Bikrligi m kN / 1000
va potensial energiyasi J 2 bo‘lgan rezinaning absolyut uzayishini toping ) ( mm . 33. Bikrligi m kN / 50 va potensial energiyasi J 90 bo‘lgan rezinaning absolyut uzayishini toping ) ( sm . 34. kN 2 kuch ta’sirida prujina sm 3 ga cho‘zildi. Prujinaning potensial energiyasini toping ) ( J . 35. N 400
kuch ta’sirida prujina sm 1 ga cho‘zildi. Prujinaning potensial energiyasini toping ) ( J . 36. N 500
kuch ta’sirida cho‘zilgan prujinaning potensail energiyasi J 5 ga teng. Uning absolyut uzayishini toping ) ( sm . 37. kN 2 kuch ta’sirida cho‘zilgan prujinaning potensail energiyasi J 40 ga teng. Uning absolyut uzayishini toping ) ( sm . 38. Deformatsiyalangan prujinaning absolyut uzayishini 2 marta ortirsak uning potensial energiyasi qanday o‘zgaradi?
Deformatsiyalangan prujinaning absolyut uzayishini 4 marta ortirsak uning potensial energiyasi qanday o‘zgaradi?
Deformatsiyalangan prujinaning absolyut uzayishini 3 marta kamaytirsak uning potensial energiyasi qanday o‘zgaradi?
Tortuvchi kuchni 2 marta ortirsak deformatsiaylangan prujinaning potensal energiyasi qanday o‘zgaradi?
Cho‘zuvchi kuchni 4 marta kamaytirsak deformatsiaylangan prujinaning potensal energiyasi qanday o‘zgaradi?
Cho‘zuvchi kuchni 5 marta kamaytirsak deformatsiaylangan prujinaning potensal energiyasi qanday o‘zgaradi?
Energiyaning saqlanish qonuni ta’rifini ayting. 2) Yuqoriga tik otilgan yoki ma’lum balandlikdan boshlang‘ich tezliksiz erkin tushayotgan jism uchun mexanik energiyaning saqlanish qonunini ayting. 3) Yuqoridan boshlang‘ich tezliksiz tik tashlangan jism uchun havoning qarshiligini yengishda bajarilgan ish qanday topiladi?
58
Yuqoriga tik otilgan jismning to‘liq mexanik energiyasi
200
teng. Uning kinetik energiyasi J 160
bo‘lgan vaqtdagi potensail energiaysini toping ). ( J Bunda havo qarshiligini hisobga olmang. 2. Yuqoriga tik otilgan jismning to‘liq mexanik energiyasi J 400
teng. Uning potensial energiyasi J 290
ga teng bo‘lgan vaqtdagi kinetik enrgiyasini toping
). (
3. Yuqoriga tik otilgan jismning to‘liq mexanik energiyasi kJ 3 teng. Uning kinetik energiyasi J 1200
bo‘lgan vaqtdagi potensail energiaysini toping ). ( J Bunda havo qarshiligini hisobga olmang. 4. Yuqoriga tik otilgan jismning to‘liq mexanik energiyasi kJ 5 teng. Uning potensial energiyasi J 2900
ga teng bo‘lgan vaqtdagi kinetik enrgiyasini toping
). (
Bunda havo qarshiligini hisobga olmang.
Yuqoriga tik otilgan jismning eng katta kinetik energiyasi kJ 4 ga teng. Uning to‘liq mexanik energiyasini toping ). ( kJ 6. Yuqoriga tik otilgan jismning eng katta potensial energiyasi J 600
ga teng. Uning to‘liq mexanik energiyasini toping ). (
7. Yuqoriga tik otilgan jismning eng katta potensial energiyasi J 400
ga teng. Uning eng katta kinetik energiyasini toping ). (
8. Yuqoriga tik otilgan jismning biror vaqt o‘tgandan keyingi kinetik energiyasi
200
potensial energiyasi esa J 400
ga teng. Uning to‘liq mexanik energiyasini toping ) (
9. Yuqoriga tik otilgan jismning biror vaqt o‘tgandan keyingi kinetik energiyasi
200
potensial energiyasi esa J 400
ga teng. Yana s 2 o‘tgandan keyingi potensial energiyasi
500
ga teng bo‘ldi. Shu vaqt momentidagi kinetik energiyasini toping ) (
10. Yuqoriga tik otilgan jismning biror vaqt o‘tgandan keyingi kinetik energiyasi
800
potensial energiyasi esa J 900
ga teng. Yana s 2 o‘tgandan keyingi kinetik energiyasi J 300
ga teng bo‘ldi. Shu vaqt momentidagi potensial energiyasini toping ) (
11. Yuqoriga tik otilgan jismning ma’lum vaqt o‘tgandan keyin kinetik energiyasi kamayib bormoqda, bunda jism o‘z inersiaysi bilan yuqoriga harakatlanayapdimi yoki pastga erkin tushiyapdimi? 12. Yuqoriga tik otilgan jismning ma’lum vaqt o‘tgandan keyin kinetik energiyasi ortib bormoqda, bunda jism o‘z inersiaysi bilan yuqoriga harakatlanayapdimi yoki pastga erkin tushiyapdimi? 59
Yuqoriga tik otilgan jismning ma’lum vaqt o‘tgandan keyin potensial energiyasi kamayib bormoqda, bunda jism o‘z inersiaysi bilan yuqoriga harakatlanayapdimi yoki pastga erkin tushiyapdimi?
Yuqoriga tik otilgan jismning ma’lum vaqt o‘tgandan keyin potensial energiyasi ortib bormoqda, bunda jism o‘z inersiaysi bilan yuqoriga harakatlanayapdimi yoki pastga erkin tushiyapdimi? 15. Ma’lum balandlikdan tik tashlangan jismning eng katta potensial ener- giyasi
350
. Uning yerga tegish paytidagi kinetik energiyasini toping ). ( J Havoning qarshiligini hisobga olmang. 16. Ma’lum balandlikdan boshlang‘ich tezliksiz tik tashlangan jismning eng katta potensial energiyasi
9000
. Uning yerga tegish paytidagi kinetik energiyasini toping ). (
17. Ma’lum balandlikdan boshlang‘ich tezliksiz tik tashlangan jismning eng katta potensial energiyasi
800
. Uning yerga tegish paytidagi kinetik energiyasi J 760
ga teng. Havoning qarshiligini yengishda sarflangan enrgiyani toping ). (
18. Ma’lum balandlikdan boshlang‘ich tezliksiz tik tashlangan jismning eng katta potensial energiyasi
900
. Uning yerga tegish paytidagi kinetik energiyasi J 895 ga teng. Havoning qarshiligini yengishda sarflangan bajarilgan ishni toping ). ( J 19. Ma’lum balandlikdan boshlang‘ich tezliksiz tik tashlangan jismning eng katta potensial energiyasi
122
. Uning yerga tegish paytidagi kinetik energiyasi J 118
ga teng. Havoning qarshiligini yengishda sarflangan bajarilgan ishni toping ). (
22-§. Quvvat. Foydali ish koeffitsiyenti (FIK) Mavzuga doir nazariy savollar 1) Quvvat nima? 2) Quvvat birligi 1 Vt ta’rifi qanday? 3) Quvvatni topish formulasi? 4) Mashinaning tortishsish kuchi va tezligi berilgan holdagi quvvatni topish formulasi? 5) Quvvat qanday kattalik? 6) Mashinaning FIKi nima? 7) FIK ning birligi nima?
1. s 10 da J 100
ish bajaradigan mashinaning quvvatini toping ) ( Vt . 2. min 1 da J 3600
ish bajaradigan mashinaning quvvatini toping ) ( Vt . 3. s 01 , 0 da
J 50 ish bajaradigan generatorning quvvatini toping ) (
4. Quvvati
Vt 100
nasos soat 5 , 0 da qancha ish bajaradi ). (
5. Quvvati
Vt M 2 , 0 bo‘lgan generator soat 2 , 0 da qancha ish bajaradi ). (
60
Quvvati
05 , 0 bo‘lgan batareya sutka 1 da qancha ish bajaradi ). (
7. kJ 3 ishni quvvati Vt 50 bo‘lgan mashina qancha vaqtda bajaradi(min)? 8. kJ 360
ishni quvvati Vt 200
bo‘lgan mashina qancha vaqtda bajaradi(min)? 9. J 36 ishni quvvati Vt 2 bo‘lgan mashina qancha vaqtda bajaradi(min)? 10. Tortishish kuchi N 8200
bo‘lgan Ferrari avtomobili s m / 90 tezlik bilan harakatlanmoqda. Uning quvvatini toping ) ( kVt 11. Tortishish kuchi N 9000
bo‘lgan Ferrari avtomobili s m / 100
tezlik bilan harakatlanmoqda. Uning quvvatini toping ) (
12. Tortishish kuchi kN 3 bo‘lgan NEXIA-3 RAVON avtomobili soat km / 90
tezlik bilan harakatlanmoqda. Uning quvvatini toping ) ( kVt 13. Tortishish kuchi kN 061
, 2 bo‘lgan Chevrolit Tracker avtomobili soat km / 180
tezlik bilan harakatlanmoqda. Uning quvvatini toping ) ( kVt Download 254.31 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|