Ma`deniyat taniw uzb
Madaniyatshunoslik fanining predmeti
Download 1.02 Mb. Pdf ko'rish
|
madaniyatshunoslik asoslari
Madaniyatshunoslik fanining predmeti – insoniyat bunyot etgan “ikkinchi olam”, ya`ni
madaniyat, uning mohiyati va rivojlanish qonuniyatlari, asosiy tamoyillari hamda ijtimoiy vazifalaridir. Binobarin, madaniyatshunoslik fanining asosiy manbai – insoniyat yaratgan barcha madaniy boyliklar, moddiy va ma`naviy qadriyatlardir. Madaniyatshunoslikning fan sifatidagi asosiy vazifasi – insonning tabiat, jamiyat bilan birgalikdagi faoliyatini hamda kishilarning moddiy va ma`naviy turmushiga oid barcha madaniy jarayonlarni tadqiq etishdir. Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda, madaniyatshunoslik o`rganadigan asosiy sohalarni va uning tadkiqot ob`ektini quyidagicha belgilash mumkin: • kishilarning muomala vositasi bo`lgan tilning ijtimoiy jamiyatdagi roli; • jamiyat boyligi va mezoni bo`lgan bilimlar; • insoniyat yaratgan udumlar, urf–odatlar, xalq og`zaki ijodi, san`at va adabiyot, dinlar; • ijtimoiy munosabatlar va ular o`rtasidagi aloqalarning usullari, ijtimoiy tashkilotlar; • marosim, kundalik turmush tarzidan o`rin olgan an`analar, oila, mulk; • jamiyatda sodir bo`layotgan ijtimoiy–iqtisodiy, siyosiy demografik, etnik jarayonlar va h.k. Madaniyatshunoslik umumnazariy fan hisoblanib, insoniyat hayotining turli tomonlari bilan bog`lik madaniy tushunchalarni yaxlit holda bir tizim sifatida o`rganadi. Madaniyat – ramzlar, inonch–e`tiqodlar, qadriyatlar, mezonlar, artefaktlar yig`indisidir. Madaniyatda mazkur jamiyat, millat, guruhlarning xarakterli xususiyatlari ham o`z ifodasini topadi. Jamiyat, millat, guruhlar aynan o`z madaniyati bilan farqlanadi. Xalq madaniyati – uning hayot tarzi, kiyimlari, yashash maskani, oshxonasi, xalq og`zaki ijodi, diniy tasavvurlari, inonch– e`tiqodlari va boshqalardir. Madaniyatga ijtimoiy–maishiy asbob–uskunalar, jamiyatda qabul qilingan xushmuomalalik imo–ishoralari va salomlashuv, yurish tarzi, muomala etiketi, gigiena odatlari va hokazolar ham kiradi. Aksariyat madaniy tushunchalar va qarashlar avloddan–avlodga o`tib boraveradi 3 . Madaniyatshunoslik fanining asosiy tarkibiy tuzilishi quyidagicha: Download 1.02 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling