Magnit Materiallari To`g`risida

Magnit materiallari xossalari
Magnitlarningvatoklarning o‘zarota’siriniuchtatajribaorqaliko‘ribchiqamiz:
1.Tok magnitstrelkasiustidajoylashganto‘g‘rio‘tkazgichbo‘ylabo‘tayotganbo‘lsin. Bunda, magnit strelkasiga tokning yo‘nalishiga bog‘liq bo‘lgan juft kuchlar ta’sir etadi va magnit strelkas itokli o‘tkazgichga perpendikulyar holda joylashadi.
2. Tok ikki ta o‘tkazgichni tutashtirib, uning ustida erkin dumalay oladigan tsilindr orqali o‘tayotgan bo‘lsin.
Tsilindr doimiy magnit qutblari orasiga joylashtirilgan bo‘lib, tsilindrni harakatga keltiruvchi kuch tok yo‘nalishiga va magnit qutblarining joylashishiga bog‘liq bo‘ladi.
3. Tok o‘tayotgan ikkita parallel o‘tkazgichlar, ulardagi tok yo‘nalishlari bir xil bo‘lganda tortishadi, tok yo‘nalishlari qarama-qarshi bo‘lganda itarishadi (50, 51 - rasmlar). Parallelo‘tkazgichlar b masofada joylashgan , ulardan I1 va I2 tok o‘tayotgan bo‘lsa, o‘tkazgichning ℓ uzunlikdagi bo‘lagiga ta’sir etuvchi kuchni Xalqaro birliklar tizimida quyidagi tenglama orqali ifodalash mumkin:
Magnit maydonini joylashtirilgan tokli o‘tkazgichga magnit maydoni biror kuch bilan ta’sir etadi. Bu kuch shu magnit maydonning magnit induksiyasi B ga, o‘tkazgichga geometrik o‘lchamlariga va undan o‘tayotgan tok kuchi I-ga bog‘liqdir. Magnit maydoniga joylashtirilgan tokli o‘tkazgichga ta’sir etuvchi kuchni Amper kuchi deb ataladi. Magnit maydonining tokli o‘tkazgichiga ta’sir etuvchi kuchi FA-Amper kuchini aniqlaydigan qonunni 1820 yilda fransuz fizigi Amper aniqlagan bo‘lib, u quyidagicha ta’riflanadi: Bir jinsli magnit maydonidagi tokli o‘tkazgichga ta’sir qiluvchi F A -kuch o‘tkazgichdan o‘tayotgan tok kuchi I-ga, o‘tkazgichning uzunligi ℓ-ga, magnit maydonning induksiya vektori В -ga va В vektor bilan o‘tkazgich orasidagi burchak sinusiga to‘g‘ri proporsionaldir.
odatda magnit materiallar deb nomlangan, ferromagnit materiallar bo'lib, antik va keng tarqalgan bo'lib ishlab materiallar ishlatiladi. Zamonaviy magnit materiallar bizning hayotimizda, masalan, motorlar kabi doimiy magnit materiallardan, transformatorlarda ishlatiladigan yadro materiallardan, xotira sifatida ishlatiladigan magnit-optik disklardan, kompyuterlar uchun magnit yozuvlar floppi va shunga o'xshashlardan foydalanish kabi keng qo'llanilgan. Big Bit ma'lumotlariga ko'ra, magnit materiallar axborot texnologiyalari, avtomatlashtirish, mexatronika, milliy mudofaa va milliy iqtisodiyotning barcha jabhalari bilan chambarchas bog'liq. Odatda, magnit materiallar temir, kobalt, nikel yoki ularning qotishmasi kabi o'tish elementi orqali magnitlanishi to'g'ridan-to'g'ri yoki bilvosita hosil qila oladigan moddani nazarda tutadi. Magnit materiallar yumshoq magnit materiallarga va qattiq magnit materiallarga mumtozlashdan keyin demagnetizatsiya qiyinligiga ko'ra tasniflanadi. Mıknatıslaşmadan keyingi magnitizmi yo'q qilish oson bo'lgan modda yumshoq magnit material deb ataladi va osongina demagnet qilinmagan modda qattiq magnit material deb ataladi. Umuman aytganda, yumshoq magnit materialning kichik qoldiq magnitlanishi mavjud va qattiq magnit materialning katta qoldiq magnitlanishi mavjud.
Tajribalar shuni ko'rsatdiki, har qanday modda tashqi magnit maydonida magnitlangan bo'lishi mumkin, faqat magnitlanish darajasi farqlanadi. Tashqi magnit maydonidagi moddalarning xususiyatlariga ko'ra moddalarni beshta toifaga bo'lish mumkin: paramagnetik moddalar, diamagnetik moddalar, ferromagnitik moddalar, submagnat moddalar, diamagnetik moddalar
Molekulyar oqim faraziga ko'ra, moddalar magnit maydonlarda sezilarli darajada o'xshash xususiyatlarga ega bo'lishi kerak, lekin bu erda biz tashqi magnit maydonlarda bo'lgan moddalarning xossalari keng ravishda o'zgarib turishi aytiladi. Bu molekulyar oqim farazining cheklanishlarini aks ettiradi. Darhaqiqat, turli moddalar mikroyapıları farq qiladi va bu moddaning tuzilishidagi farq, modda magnit xususiyatlarining farqiga sabab bo'ladi.
Paramanyetik va diamanyetik materiallarni zaif magnit materiallar va ferromagnitik moddalar sifatida ferromagnit materiallar deb ataymiz.