Махмудов э. Ж., Палуанов д. Т. Г и д р а в л и к а а с о с л а р и


Download 201.77 Kb.
bet4/24
Sana18.06.2023
Hajmi201.77 Kb.
#1563474
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24
Bog'liq
Гидравлика асослари маърузалар туплами

E = — (1.14)


t„


бу ерда tсув = 51,6с .


1.3-расм. Энглер вискозиметрининг умумий схемаси


Энглер градусини стоксга утказиш (минерал мойлар) учун Уббелод формуласидан фойдаланилади:


v = 1 0,0731° E -


0 ^ 0,0631 ] см


E


(115)


с


  1. БОБ. ГИДРОСТАТИКА


Гидросатика - гидравликанинг ушбу булими суюкликлар- нинг мувозанат конунларини ва уларнинг амалиётда ишлатилишини ургатади.
Качонки суюклик мувозанатда, яъни тинч холатда булса, унда у идеал суюкликлар хоссаларига жуда якин хоссалар билан характерланади.
Идеал суюклик хакидаги тушунчадан фойдаланиб куриб чикилаётган гидростатиканинг хамма масалалари катта аникликда ечилади.

    1. Суюкликка таъсир этувчи, суюкликдаги босим кучлари

Суюкликнинг окувчанлиги (унинг заррачалари харакатчанлиги) натижасида уларга бир жойга тупланган кучлар таъсир килмаслиги мумкин, факат эса унинг хажми (массаси) ёки юзаси буйича узлуксиз таксимланган кучлар таъсир килиши мумкин.
Тинч холатда турган суюкликка икки тоифали булган ташки кучлар таъсир килади: масса ва юзаки кучлар.
Масса кучлари суюклик массасига (бир жинсли суюкликлар учун ва уларнинг хажми буйича) пропорционал. Булар огирлик ва инерция кучлари хисобланади.
Юзаки кучлар - бу суюклик хажмнинг сиртига таъсир этувчи кучлар. Бу кучларга уша хажмга суюкликнинг ёнма-ён жойлашган хажмлар таъсири ёки уша суюкликка тегиб турувчи бошка жисмлар таъсири бевосита сабаб булади. Мисол учун, очик идишдаги суюкликнинг сиртига атмосфера босимининг таъсири.
Масса кучлари юзаки кучлари сингари бирлик кучлари куринишида куриб чикилади. Масса кучлари масса бирлигига, юзаки кучлари эса майдон бирлигига тааллукли.
Чунки масса кучи массанинг тезланишга купайтмасига тенг, унда ягона масса кучи тезланишга мос келадиган микдорга тенг.


Мисол учун, огирлик кучи G = mg га тенг, ягона масса кучи


G mg
mG = — = = g га тенг.
m m
Гидростатик босимнинг нималигини билиш учун расмни курсатилган холда уни бажарамиз.
Идиш ичида ихтиёрий шаклда турган, маълум хажмга эга тинч турган суюкликни куриб чикамиз (2.1-расм). Х,аёлан ушбу хажмни ихтиёрий 00 текислиги билан икки булакка буламиз ва I булагини ташлаб юборамиз. II кисмнинг мувозанатини саклаш учун унга озгина бурчак остида ётган S юза сиртидаги хамма холатга таъсир килувчи R кучни куйиш зарур. R кучини F нормал ва T тангенсиал ташкил этувчи кучларга ажратиш мумкин.


Нормал ташкил этувчи куч F - босим кучи деб аталади. Босим кучининг юзага нисбатини рур билан белгиланади ва уртача гидростатик босим ёки босим деб аталади, яъни


Нуктадаги босим AS ^ 0 да нисбати чегарасига тенг ва
AS

Download 201.77 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling