Mahsulotlar sifatini aniqlash va sertifikatlash

Paxta tolasining klassifikator uzunligi, 
mm
PPL asbobining tortib tekislovchi 
valiklari orasidagi masofa, mm
26,1 gacha
Paxta tolasining uzunligi +3
26,2 dan - 32,1 gacha
Paxta tolasining uzunligi +4
32,2 va undan yuqori
Paxta tolasining uzunligi +5
Olingan 175-180 mg massaga ega bo'lgan yakuniy piltaning kengligi 
25 mm dan oshmasligi kerak.
33-jadval
Tola sanoat navlarining pishganlik koeffitsiyentlari va uzilish
 
kuchi
 
Ko„rsatkich
Navlar
bo„yicha meyor
0
I
П
in
rv
V
V ko„pi 
bilan
kamida
Pishganlik koeffitsiyenti
2,1
2,0
1,8
1,6
1,4
1,2
1,2
Uzilish kuchi sN
4,9
4,4
3,9
3,4
3,0
2,5
2,5
Paxta tolasini klasser usulda va HVI sistemasida Xalqaro standartlar 
bo„yicha sinash uchun nuqtadan olingan namuna ishlatiladi. Namuna 
tanlash, tolaning uzilish kuchi va chiziqli zichligini aniqlash Paxta tolasi 
0„z DSt 618- ga muvofiq pishganlik darajasi va uzilish kuchiga qarab I, П, 
Ш, IV, V navlarga bo„linadi, u
33- 
jadvalda berilgan talablarga muvofiq boiishi kerak.
4.3. Tolaning uzilish kuchi va chiziqli zichligini aniqlash
 
Tola ishlanish davrida va tayyor mahsulot sifatida foydalanish davrida 
qiymati va yo„nalishi o„zgaruvchan kuchlar ta‟sirida va ko„pincha 
uzunasiga cho„zuvchi kuchlar ta‟sirida bo„ladi. Bu kuchlar qiymati 
tolaning uzilish paytida o„lchanganidan u uzilish kuchi deb ataladi va 
tolaning asosiy mexanikaviy xususiyati hisoblanadi.
Tolaning uzilish kuchi qisqichlar orasi 3 mm li DSH-3M rusumli 
takomillashtirilgan dinomametrda aniqlanadi. Xalqaro birliklar
88 

---

sistemasi bo„yicha tolaning ingichkaligini tavsiflash uchun tekslarda 
ifodalanadigan chiziqli chizliq tushunchasi kiritilgan. Tekslar soni 1 km 
uzunlikdagi tolaning og„irligi necha gramm ekanligini ko„rsatadi:
T
=
L
“
I
=
100 -
m
L
teks (g/km),
bunda: m — tola massasi;
Li va L — tolalar uzunligi, tegishlicha km va m.
Teks sistemasidan nomer sistemasiga o„tish uchun quyidagicha formuladan 
foydalaniladi:
N
T
= 1000/T,
bunda: