Makorim ul-axloq

Turkiy tilda birinchi bo‘lib bu mavzuni Alisher Navoiy qalamga oladi va o‘z dostonini “Sab’ai sayyor” deb ataydi. “Sab’ai sayyor” dostoni 38 bob, 5009 baytdan iborat bo‘lib, shundan 11 bobni muqaddima tashkil qiladi.

• 
  Turkiy tilda birinchi bo‘lib bu mavzuni Alisher Navoiy qalamga oladi va o‘z dostonini “Sab’ai sayyor” deb ataydi. “Sab’ai sayyor” dostoni 38 bob, 5009 baytdan iborat bo‘lib, shundan 11 bobni muqaddima tashkil qiladi.
  
• 
  Dostonning 2-bobi munojot bo‘lib, bunda buyuk shoirning yaratuvchiga murojaati, najot umidi, tavba va iltijolari o‘z ifodasini topgan:
  
• 
  Qodiro, ul zaifu osiymen, Ki boshimdin ayoq maosiymen.
  
• 
  Navoiy tashbeh san’ati vositasida o‘zini toat vaqtida xasta chumoliga, isyon vaqtida vahshiy sherga, nafsini bahaybat filga, ko‘nglini nimjon pashshaga o‘xshatadi:
  
• 
  Toat aylarda mo‘ri xasta barin, Lek isyon mahalli sheri arin.
  

Nimjon pashsha ko‘nglum ayla gumon, Zo‘ri nafsim nechukki pili damon.

• 
  Nimjon pashsha ko‘nglum ayla gumon, Zo‘ri nafsim nechukki pili damon.
  
• 
  Shuningdek, munojotda yaratilayotgan asarning shuhratini olamga yoyishni so‘rab qilingan iltijo ham mavjudligini ko‘ramiz:
  
• 
  Shuhratin olam ichra paydo qil, Olam ahlin alarga shaydo qil.
  
• 
  Navbatdagi bob Muhammad (s.a.v.) madhiga bag‘ishlanadi. Payg‘ambarning asli qurayshiy, yeri abtahi, mazhabi hoshimiy, manzili Yasrib ekanligi aytilgach, uning nuri “Lot” bilan “Uzzo”ni shikastlagani, ismining harflari yechilganda ikkita “mim” harfining etaklari osilib, kufr eli motamining zulmatiga, din elining esa ulug‘vorligiga aylanishi aytiladi.
  

“Saddi Iskandariy”dan 10 baytning ritmik xususiyatlarini o‘rganish

• 
  «SADDI ISKANDARIY» («Iskandar devori») — «Xamsa»ning yakunlovchi dostoni (1485). Asar 89 bob, 7215 baytdan iborat boʻlib, Navoiy ijodidagi hajman eng yirik epik asardir. Doston aruzning mutaqorib bahrida turkiyda yozilgan.
  
• 
  Ul Rasuli amin na’tikim, risolat xutbasida muborak alqobi sayyid ul-mursalin keldi va ul shafe’ ul-muzannibin vasfikim, humoyun sifoti «Va mo arsalnoka illo rahmatan lil-olamin» yozildi, alayhi afzalus- salavot va akmalut — tahiyot
  
• 
  Zihi anbiyo xaylining sarvari, Boshing uzra sarxaylliq gavhari.
  
• 
  Demay anbiyo qavmu xayling sening, Bori ofarinish tufayling sening.
  
• 
  Tutub gavhari zoting avval vujud, Bo’lub so’ngra mavjud budu nabud.
  
• 
  Zamoneki nurungg’a bo’lmay zuhur, Ne zulmat bo’lub zohir ul dam, ne nur.