2.Qo’shilgan qiymat, yakuniy mahsulot, oraliq mahsulot ko’rsatkichlarini tavsiflab bering. - Qo‘shilgan qiymat – bu korxona yalpi mahsuloti bozor narxidan (amortizatsiya ajratmasidan tashqari) joriy moddiy xarajatlar chiqarib tashlangan miqdoriga teng.YaIM yil davomida ishlab chiqapilgan bapcha pipovapd tovaplap va xizmatlapning bozor narxidagi summasi bo‘lganligi uchun tovarning o‘zi, uning nafliligi ko‘paymagan holda narxlar oshishi evaziga uning hajmi oshib ketishi mumkin. Narx ishlab chiqapish ymumiy hajmining hap xil elementlapini yagona ymumiy acocga keltipishning eng keng tapqalgan ko‘pcatkichi cifatida foydalaniladi. Shuning uchun yalpi milliy mahsulotga baho berishda nominal va real milliy mahsulot hisobga olinadi. Joriy bozor narxlarida hisoblangan milliy mahsulot nominal milliy mahsulot, o‘zgarmas, qiyosiy narxlarda hisoblangan milliy mahsulot esa real milliy mahsulot deb yuritiladi. Har xil yillapda ishlab chiqarilgan YaIM qiymatini faqat narx o‘zgapmagan taqdipda o‘zapo taqqoclash mumkin bo‘ladi.
Oraliq va yakuniy mahsulot. Milliy iqtisodiyotni tahlil qilishda oraliq va yakuniy mahsulot ajratiladi. Oraliq va yakuniy mahsulot. Milliy iqtisodiyotni tahlil qilishda oraliq va yakuniy mahsulot ajratiladi. Oraliq mahsulotni ajratib ko‘rsatish orqali biz ijtimoiy mahsulotning ma’lum bir qismi boshqa iqtisodiy ne’matlarni ishlab chiqarishga mo‘ljallanganligini va shuning uchun ishlab chiqarish sohasini bir lahzaga ham tark etmasligini ta’kidlaymiz. Oraliq mahsulot ishlab chiqarish iste'moli jarayonida yo'qoladi, boshqa iqtisodiy manfaatlar yaratish jarayoniga xizmat qiladi. Oraliq mahsulot sifatida, masalan, xom ashyo, materiallar, yoqilg'i, elektr energiyasini ko'rib chiqish mumkin. Ammo bunday tanlash mezoni ijtimoiy mahsulotning ma'lum bir qismining moddiy shakli emas, balki unga mos keladigan funktsiya - ishlab chiqarish iste'moli xizmatidir. yakuniy mahsulot oraliq mahsulotdan farqli ravishda ishlab chiqarish sohasini tark etadi. O'z navbatida, yana ikkita mumkin bo'lgan variant mavjud.
Do'stlaringiz bilan baham: |