Makroiqtisodiyot fanidan ma'ruza matni doc

16.2.  A.Smitning mutlaq  vaD. Rikardoning nisbiy ustunlik nazariyasi 
Erkintashqisavdoningzarurligivafoydaliligito’g’risidadastlabkinazariyalarda
nbiriA.Smitningmutlaqustunliknazariyasidir. 
Bunazariyagako’raharbirmamlakatundagimavjudsharoitlarvaresurslaro’zigaxosligi
gatayanganholdama’lumbirtovarniengkamxarajatlarhisobiga 
(yokivaqtbirligidabutovarniengko’p) 
ishlabchiqirishimkoniyatigaega. 
Shundayekanmamlakatmutlaqustunlikkaegabo’lgantovarishlabchiqarishgaixtisosla
shadivaushbutovarningo’ziste’molidanortiqchaqisminisotadihamdaboshqatovarlarn
isotiboladi.  
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

D. 
Rikardoningfikrigako’ramamlakatlarishlabchiqarishsamaradorliginita’minlashdayo
kiko’proqustunlikkaegabo’lganyoxudkamroqzaiflikkaegabo’lganmahsulotishlabchi
qarishvasotishgaixtisoslashsalarmaqsadgamuvofiqbo’ladi. 
Bundayvaziyatlardaikkimamlakato’rtasidagisavdoko’proqimkoniyatlarolibkeladi. 
Harbirmamlakato’ziixtisoslashganmahsulotlarniishlabchiqaradivashuorqaliyutuqlar
gaerishadi.  Uning  mulohazalari “Nisbiy ustunlik  nazariyasi”da  o’z  yechimiga  ega 
bo’ldi. 
Nisbiyustunliknazariyasidatashqisavdodanbarchadavlatlarningmanfaatko’ris
himahsulotlarbahosio’rtasidagibahogabog’liqbo’ladi. 
Mahsulotlarbahosio’rtasidagio’zaronisbataniqlabolingandankeyin 
«savdosharoiti»  (terms  of  trade)  tushunchasisavdosharoitinianiqlabolishuchunesa 
“savdosharoitiindeks”  tushunchasikiritilgan.  Bu  indeks  quyidagi  formula  orqali 
aniqlangan: