Makroiqtisodiyot fanidan Mustaqil ishi
Download 0.54 Mb.
|
Tilavov Nasullo 16-guruh
Makroiqtisodiyot fanidanMustaqil ishiMavzu: Yalpi talab - yalpi taklif modeli Bajardi:Tilavov NasulloGuruh: 3-kurs 16 guruhTekshirdi: Shaymanov JYalpi talab - yalpi taklif modeliReja: Kirish 1. Yalpi talab va unga tasir etuvchi omillar 2. Yalpi taklif va unga tasir etuvchi omillar 3. AD-AS modelida narxlar va milliy ishlab chiqarish real hajmining muvozanatli darajalariXulosa Adabiyotlar Kirish Makrokolamda milliy ishlab chiqarish hajmining ozgarishi bilan birga narxlar umumiy darajasining ozgarishi ortasida bogliqlikni tadqiq qilish, nima uchun milliy ishlab chiqarish hajmi ayrim davrlarda barqaror osishi, bazi davrlarda esa pasayib ketishni izoxlab berish uchun yalpi talab - yalpi taklif (ADAS aggregate demand aggregate supply) modelidan foydalanamiz. Bu modelda yalpi talab va taklif, narxlarning umumiy darajasi kabi agregat korsatkichlaridan foydalaniladi. Makroiqtisodiyotda AD-AS modeli ishlab chiqarish hajmlari va narxlar darajalarining tebranishlarini hamda ular ozgarishining oqibatlarini organish uchun asosiy model bolib hisoblanadi va boshqa bir qancha modellar AD-AS modelining xususiy holi hisoblanadi. AD-AS modeli yordamida davlat iqtisodiy siyosatining turli variantlari tasvirlab berilishi mumkin. Yalpi talab uy xojaliklari, korxonalar, xukumat va chet ellik xaridorlarning narxlarning malum darajasida iqtisodiyotda ishlab chiqarilgan yakuniy tovarlar va xizmatlarning umumiy hajmiga bolgan talabidir. Yoki boshqacha qilib aytganda umumiy talab iqtisodiyotda ishlab chiqarilgan yakuniy tovarlar va xizmatlarni sotib olishga qilingan umumiy harajatlar yigindisidir. Formula korinishida umumiy talabni quyidagicha tasvirlash mumkin: AD =S+I+G+Xn Narxlar darajasi va talab qilingan milliy mahsulot hajmi ortasidagi bogliqlikni ifoda etuvchi chiziq jami talab egri chizigi deb ataladi. Buni chizma korinishida tasvirlash mumkin (5- chizma). 5- chizmadan korinib turibdiki, talab egri chizigi doimo pastga va ongga suriladi. Nima uchun? Bunday surilishning sababi har xil. Yani, alohida olingan tovarlarda talab egri chizigining surilishiga asosan daromad samarasi va orinbosar tovarlar sabab bolar edi. Ayrim tovarlarning narxi pasayganda, istemolchilarning pul daromadlari koproq mahsulot sotib olish imkonini beradi (daromad samarasi). Shuningdek, narx pasayganda istemolchi ushbu tovarni koproq boshqa sotib oladi, chunki u boshqa tovarlarga nisbatan arzonroq boladi (ornini bosadigan tovarlar). Milliy bozorda AD-egri chizigining traektoriyasini avvalo pulning miqdoriy nazariyasi tenglamasi yordamida izohlash mumkin. M*V=Y*R Bu erda: M muomaladagi pul miqdori; V pulning aylanish tezligi; R iqtisodiyotdagi narxlar darajasi (narx indeksi); Y talab qilinayotgan real ishlab chiqarish xajmi. M *V M *V Bu tenglamadan P = ; Y= tenglamalarni keltirib chiqaramiz. Y P Bu tenglamalardan korinadiki, narxlar darajasi qancha oshsa, real milliy mahsulot xajmiga talab hajmi shuncha past boladi, yani pul massasi (M) va uning aylanish tezligi(V) ozgarmas bolsa, narxlar darajasi va umumiy talab ortasida teskari bogliqlik mavjud boladi. Buiday bogliqlik, shuningdek quyidagi narx omillari bilan izohlanadi: Foiz stavkasi samarasi; Boylik samarasi yoki real kassa qoldiqlari samarasi; Import xaridlar samarasi. Foiz stavkasi samarasi yoki Keyns samarasi shuni bildiradiki, jami talabning egri chiziq boyicha surilishi narxlar darajasi ozgarishining foiz stavkasiga bolgan tasiriga bogliq. Demak, tovarlarning narx darajalari oshsa, istemolchilarga xarid qilish uchun katta miqdorda naqd pul kerak boladi. Ish-bilarmonlar uchun ham ish haqi va boshqa xarajatlarni tolashga katta miqdorda pul zarur boladi. Qisqacha aytganda, tovarlar narxsi darajalarining yuqoriligi pulga bolgan talabni oshiradi. Pul taklifi hajmi ozgarmagan holatda talabning oshishi foiz stavkasini kotarilishiga olib keladi. Foiz stavkalari yuqori bolgan sharoitda ishbilarmonlarning investitsiya tovarlariga bolgan talabi pasayadi. Investitsiya harajatlari umumiy talabning bir qismi bolganligi tufayli bu umumiy talab hajmining pasayishiga olib keladi. Download 0.54 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling